Kudüs için diplomatik girişimlerde yeni aşama

ABD yönetiminin Kudüs'ü "Ä°srail'in baÅŸkenti" olarak tanıma kararıyla ilgili BirleÅŸmiÅŸ Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) sunulan karar tasarısının, ABD tarafından veto edilmesinin ardından konu, BM Genel Kuruluna taşınıyor. ABD'nin BMGK'de yalnız kalmasıyla tasarıya BM Genel Kurulunda güçlü destek bekleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın 6 Aralık'ta duyurduğu Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıma kararının geri çekmesi çağrısı yapılan karar tasarısı, dün BMGK'nin geçici üyelerinden Mısır tarafından Konseye sunuldu ancak 15 üyeli Konseyde sadece ABD'nin vetosuyla reddedildi.

Tasarının reddedilmesi zaten bekleniyordu. Şimdi ise diplomatik girişimlerin yeni aşamasına geçiliyor ve tasarı, bu kez benzer bir içerikle BM Genel Kuruluna getiriliyor.

Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı (Ä°Ä°T) kaynaklarına göre, Türkiye ve Ä°Ä°T'nin yoÄŸun giriÅŸimleriyle oylanacak tasarının 193 üyeli BM Genel Kurulunda en fazla desteÄŸe ulaÅŸması hedefleniyor.

Tasarının 15 üyeli BMGK'de sadece ABD'nin karşı oyuyla 14'e 1 reddedilmiş olması, BM Genel Kurulu için olumlu hava oluşturdu.

BMGK'de daimi ya da geçici bazı üye ülkelerin ABD'nin yanında yer alması ya da en azından çekimser kalması ihtimaline karşın 14'e 1'lik bir başarının, şimdi Genel Kuruldaki oylamayı olumlu etkilemesi bekleniyor. Böylece destek veren ülke sayısının 160'ı aşabileceği düşünülüyor.

İİT ÜLKELERİ GİRİŞİMLERİNİ HIZLANDIRIYOR

Kudüs tasarısının BM Genel Kurulundan geçmesi, İİT ülkelerinin İstanbul'da Filistin için başlattıkları hamlenin önemli uluslararası destek kazanması anlamına gelecek.

Ä°Ä°T Zirve Dönem BaÅŸkanı CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın Ã§aÄŸrısıyla 13 Aralık'ta Ä°stanbul'da bir araya gelen Ä°Ä°T ülkelerinin liderleri, aldıkları kararla DoÄŸu Kudüs'ü Filistin'in iÅŸgal altındaki baÅŸkenti olarak tanımıştı.

Türkiye'nin çağrısıyla toplanan İİT üyesi ülkeler, Filistin'e destek için girişimlerini hızlandırıyor. Şimdi BM nezdindeki olumlu havanın da etkisiyle bu girişimlerin artması hedefleniyor.

İİT üyeleri, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere Filistin'i tanımayan ülkelerin tanıması ve Filistin'in yeni uluslararası örgütlere üyeliğinin yanı sıra örgütlerde Filistin'in daha fazla temsilinin ve görünürlüğünün artırılması için çaba gösterecek.

Ayrıca BM'de Filistin sınırlarının 1967 öncesine göre oluşturulması için çalışacak bir komite kurulması için de çalışmalar yapılacak. İİT ülkeleri, Filistin uzlaşısının güçlendirilmesi için taraflar nezdinde yapıcı katkıları artırmak amacıyla da güç birliği yaparak girişimlerde bulunacak.

Türkiye'nin öncülüğünde Mısır tarafından BMGK'ye sunulan ve "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul etmesine ilişkin kararın" ilgili BM kararlarına aykırı olması sebebiyle "hukuken geçersiz" sayılmasını öngören tasarı, ABD tarafından veto edilmişti. ABD'nin vetosuna karşın Konseyin daimi üyeleri İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ile geçici üyeleri Uruguay, Bolivya, Etiyopya, İtalya, Japonya, Kazakistan, Senegal, İsveç ve Ukrayna, Mısır'ın tasarısı lehinde oy kullanmıştı.

Tasarıda, Kudüs'ün statüsünü veya demografik yapısını değiştirmeye yönelik tüm tek taraflı adımların "hukuki bağlayıcılığı olmayan, geçersiz ve ilgili anlaşmalar gereği iptal edilmesi gereken" adımlar olduğuna vurgu yapılmıştı. Tasarıda herhangi bir ülkenin büyükelçiliğini Kudüs'e taşımaması gerektiği yönündeki çağrıya da yer verilmişti.

Geçen hafta İstanbul'da İİT üyelerini toplayan ve Doğu Kudüs'ün Filistin'in başkenti olarak sayılması yönünde bir kararın çıkarılmasına öncülük eden Türkiye'nin, BM Genel Kurulu sürecinde de aktif rol oynayacağına ve üçte iki imzanın toplanması hususunda çaba göstereceğine işaret edilmişti.