Irak ve Cezayir'den Türkiye'ye gizli ambargo

Rusya krizinin aşılmaya baÅŸlaması ve Avrupa BirliÄŸi (AB) ile gerilim sonrasında Türk ihraç ürünlerine dünyada adeta gizli ambargo uygulanmaya baÅŸlandı. Halıdan meyve sularına, mermerden elektrik trafolarına kadar 24 ayrı ürünün ülkesine giriÅŸini 6 aydır engelleyen Fransa hakimiyetindeki Cezayir’in ardından, komÅŸumuz Kuzey Irak’ta Türk ürünlerine ihracatı zorlaÅŸtırdı.  Ä°hracatçılara, en düşük bin dolardan baÅŸlayan ve 10 bin dolara kadar yükselen SGS adı altında kalite belgesi zorunluluÄŸu getirdi. SGS, yükleme öncesinde zorunlu tutuluyor. Bu olmadan Türk ihracatçılara ait TIR’ların gümrükten geçiÅŸine izin verilmiyor. Bunun yerine Ä°ran’a belge ÅŸartsız kapı açıldı. Halen Türkiye’nin üçüncü büyük pazarı olan sınır komÅŸusu Kuzey Irak’a, bu yılın ilk 10 aylık döneminde 6,8 milyar dolarlık ihracat gerçekleÅŸtirildi. Almanya, 12.3 milyar dolar ve yüzde 10.18 payla ilk sırada yer alırken, Ä°ngiltere 7.66 milyar dolarla ikinci Pazar konumunda. Ä°hracatçılar, söz konusu uygulamanın ihracatı zora sokacağını belirtiyorlar. Türkiye Ä°hracatçılar Meclisi (TÄ°M) Ekim 2017 verileri incelendiÄŸinde, Irak’a yılın 10 ayında en fazla hububat, bakliyat ve yaÄŸlı tohumlar ihracatı yapıldığı görüldü. Söz konu ihraç ürünlerinin deÄŸeri 1.47 milyar dolar oldu. Kimyevi maddeler yüzde 7.4 artışla 685.9 milyon dolarla ikinci, mücevher 634.4 milyon dolarla üçüncü sırada geldi. Bunu sırasıyla su ürünleri 595.1, hazır giyim ve konfeksiyon 585.8, mobilya ve orman ürünleri 560.4 milyon dolarla izledi. Ayrıca, çelik, çimento, demir ve demir dışı metaller, iklimlendirme, madencilik, yaÅŸ meyve-sebze, zeytin ve zeytinyağı ürünlerinin ihracatında düşüşler görüldü. Öte yandan Cezayir’in gıdadan sanayiye 24 farklı Türk ürüne getirdiÄŸi örtülü ambargo ekim ayı verilerinde de kendini gösterdi. Geçen yıl 181 bin dolarlık fındık ve ürünlerinin yanı sıra, gemi ve yat, yaÅŸ meyve ihracatı, bu yıl Ekim ayında sıfır oldu. Kuru meyve ve mamulleri ihracatı da yüzde 96.3 düşüşle büyük kayıp yaÅŸadı. Böylelikle son bir yılda 1.4 milyon dolar olan ihracat 51 bin dolara düştü. Bu yılın 10 aylık döneminde ise en büyük kaybın savunma ve havacılıkta olduÄŸu görüldü. Söz konusu ürünlerde ihracat yüzde 73.5 düşüşle 952 bin dolardan 252 bin dolara geriledi. Meyve ve sebzede 2.8 milyon dolarlık satış yüzde 48.7 kayıpla 1.4 milyon dolara düştü. Ä°stanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Ä°hracatçıları BirliÄŸi (Ä°KMÄ°B) BaÅŸkanı Murat Akyüz, ihracatçıyı köşeye sıkıştırmaya çalışan uygulamalarla karşılaşıldığını söyledi. Son yaÅŸanan geliÅŸmelerin politik olduÄŸunu düşündüklerini belirten  Akyüz, Mısır’ın ardından Cezayir’in de ciddi anlamda Türk ihracatçısını engellemeye baÅŸladığını söyledi. Akyüz, “Cezayir, neden olarak belgelendirme sistemine geçtiÄŸini ve geçici süreyle ülkesine giriÅŸi durdurduÄŸunu söylüyor. Bu, ihracatçımıza zarar veriyor" dedi.

CEZAYÄ°R’Ä°N KISITLAMA GETÄ°RDİĞİ ÃœRÃœNLER

* Mutfak ürünleri, evlerde kullanılan bitmiş ürünler,

* Kozmetik ürünler, sabunlar

* Mermerler, granit,

* Halılar, mobilyalar,

* Makarnalar, meyve suları,

* Reçeller ve marmelatlar,

* Konserveler, iÅŸlenmiÅŸ gıda ürünleri

* Ã‡orba, hazır ürünler, bulyonlar,

* Mayonez, ketçap, soslar

* Ä°ÅŸlenmiÅŸ hardal, ekmek ürünleri

* Kabuklu kabuksuz kuru meyveler, 

* Meyve suları, mineralli sular

* Tatlılar, çikolatalar, waffle

* Gofretler, kakao ve konserveler

* TuÄŸla ve fayanslar

* Elektrik trafoları, su tesisatı

* Plastik ürünler

SGS BELGESİZ ÜRÜNLER GÜMRÜKTEN GÖNDERİLİYOR

Ä°KMÄ°B BaÅŸkanı Murat Akyüz, Türk ihracatçısının son 6 aydır Cezayir ile sıkıntı yaÅŸadığına iÅŸaret ederek, söz konusu ülkenin 24 ürüne kısıtlama getirdiÄŸini açıkladı. Akyüz, şöyle devam etti: “Bize 24 ürün için kısıtlama getiren Cezayir’in, bu ürünleri diÄŸer ülkelerden alıp bizden almadığını görüyoruz. Bu kısıtlamayı genel anlamda yaptığını söylese de çok gerçekçi gelmiyor bize. Özellikle Fransa’dan bu ürünleri aldığını tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı. Kuzey Irak’ta da engellemelerle karşılaÅŸmaya baÅŸladıklarını açıklayan Akyüz, bu ülkenin de “belgelendirme” adı altında Türk ürünlerine engel koyduÄŸunu söyledi. Akyüz, söz konusu engeli şöyle anlattı: “Irak’a ihracat için yükleme yapmadan önce, uluslararası kalite kuruluÅŸlarından ‘ürün kalite belgesi’ istiyor. Ä°hracatçı, en az bin dolardan baÅŸlayan ve 10 bin dolara çıkan bu belgeyi almak zorunda. Türkiye’den de çeÅŸitli kurumlar SGS adı verilen bu belgeyi veriyor. Bu kalite belgesini almayan Türk ihracatçılarına ait TIR’ların gümrük kapısından giriÅŸine izin verilmiyor.” Söz konusu SGS’nin bir dönem uygulandığını, belgesi olmayandan tarife dışı bedeller alındığını, sonrasında iptal edildiÄŸine iÅŸaret eden Akyüz, “Bugün, ihracat ürün kontrolü adı altında bu evrak yeniden sorulmaya, istenmeye baÅŸlandı” diyerek Irak’ın engelini anlattı.

Kaynak: karar.com