Fatih'te 'Arapça tabela' davası

Ä°stanbul Fatih'te birçok Suriyeli restoranının açılması ve yeni restoranlarda Latin alfabesi dışında yazılar yazılması üzerine, Fatih Belediyesi geçen sene Bölge Koruma Kurulu'nun kararına istinaden ‘Yeni tabela standartları' uygulaması baÅŸlattı. Uygulamaya göre tabelalarda sadece Latin alfabesine izin veriliyor.

BAZI RESTORANLAR TABELALARINI DEĞİŞTİRDİ AMA...

Hürriyet'ten İdris Emen'in haberine göre Belediyenin tebligatı üzerine bazı Suriyeli restoranlar tabelalarını değiştirerek Arap alfabesiyle yazılan yazıları kaldırarak yerine Latin alfabesiyle yazı yazdı. Ancak tebligat üzerine tabelasının üzerinde Arapça yazıyı kaldırmak istemeyen Suriyeli Mohammed Nizar Bitar hukuk mücadelesi başlattı.

İŞLER İYİYE GİDİNCE RESTORAN SAYISINI 9'A ÇIKARDI

Suriyeli iÅŸ adamı Mohammed Nizar Bitar, 2011 yılında Ä°stanbul'da Araplara hitap eden Åžam-Osmanlı mutfağına ait bir restoran kurmak için kolları sıvadı. Ä°lk iÅŸyerini Taksim'de açan Bitar, restoranına Arapça'da ‘Fes' anlamına gelen ‘TarbuÅŸ' ismini verdi. Restoranın logosu ve ismi için Türk Patenti Enstitüsü'ne baÅŸvurarak markasını tescil eden Bitar, daha sonra Fatih YusufpaÅŸa'da yeni bir ÅŸube daha açtı. Restoranın tabelasına ise hem Türkçe hem de Arapça “TarbuÅŸ, Åžam'ın Osmanlı mutfağı” yazısını yazdı. Zaman içerisinde iÅŸlerin iyi gitmesiyle Bitar, Türkiye genelindeki restoran sayısını 9'a çıkarıp aynı isimle yurtdışında da 3 restoran açtı.

Türkiye'de 9 fast food dükkanı bulunan Bitar, 12 Aralık 2016'da Ä°stanbul 4. Ä°dare Mahkemesi'ne baÅŸvurarak yürütmeyi durdurma ve iÅŸlemin iptali talebiyle dava açtı. Dava dilekçesinde tabela uygulamasıyla ilgili dünyanın farklı yerlerinden örnekler verilerek, “Suudi Arabistan'da Türkler yoÄŸun olarak bulunduÄŸundan Latin Alfabesi ile ve Türkçe tabelalar da bulunur. Aksi durum evrensel insan hakları prensiplerine de aykırı düşer” ifadesi kullanıldı. Dilekçede ayrıca tabelaların deÄŸiÅŸtirilmesinin esnafa ciddi bir külfet getireceÄŸine de yer verildi.

BAKANLIK VE BELEDÄ°YE

Davalı taraf olan Fatih Belediyesi ise mahkemeye gönderdiÄŸi yazıda davaya muhatabın kendisi deÄŸil Koruma Kurulu olduÄŸunu, dolayısıyla söz konusu davanın Kültür ve Turizm Bakanlığı'na karşı açılması gerektiÄŸini savundu. Davada Koruma Kurulu'nun 05/04/2016 tarihli 1496 sayılı kararının iptal edilmesini istendiÄŸi belirterek usül ve esas yönünden davanın reddini istedi. Bunun üzerine mahkeme Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı da davalılar arasına aldı. Ancak Kültür Turizm Bakanlığı hukuk müşavirliÄŸi tarafından 4 Nisan'da mahkemeye bir yazı göndererek, Fatih Belediyesi tarafından iÅŸ yerlerine gönderilen tebligatlarda belirtilen alfabe kullanımlarının Kurul'un kararı ile ilgisinin bulunmadığı, Fatih Belediyesi tarafından hazırlanan ‘Yeni tabela standartları' kurul kararı kapsamında yapıldığı, ancak söz konusu çalışmanın Kurul'dan onay alan bir çalışma olmadığı belirtildi.

Dava dosyasını inceleyen mahkeme 9 Mayıs 2016'da aldığı ara kararla Suriyeli iÅŸadamının yürütmeyi durdurma talebini reddetti. Uygulamanın iptali ile açılan davanın devam ettiÄŸini söyleyen Suriyeli iÅŸadamı Mohamed Nizar Bitar, “Markamızı ve logomuzu tescil ettirdik. Åžu anda Türkiye'de 9 ÅŸubemiz var. Yurtdışında da üç tane ÅŸubemiz var. Dört yıl önce YusufpaÅŸa'daki restoranımızı açtık. Restoranına Arapça tabela asan ilk ÅŸirket olduk. O zaman kimse bize bir ÅŸey demedi” dedi.

"ARAPÇA'YI KALDIRIRSAM İŞLER YÜZDE 70 DÜŞER"

Tabelasının üzerindeki Arapça yazıyı kaldırdığı takdirde müşteri kaybedeceğini söyleyen Bitar, şöyle konuştu:

“Tebligat üzerine Suriyeli restoranların bir kısmı tabelalarını deÄŸiÅŸtirdi. Ancak ciddi oranda müşteri kaybettiler. Arapların çoÄŸu Türkçe bilmiyor. Tabeladaki Arapça yazıyı kaldırırsam müşterilerimin yüzde 70'ini kaybederim. Bu yüzden tabelada mutlaka Arapça yazı olmalı. Ben de bu yüzden dava açtım. Suudi Arabistan'da, Almanya'daki Türk restoranlarında tabelalara Türkçe yazı yazılıyor kimse onlara karışmıyor. Türkler Almanya'ya gittiÄŸinde tabelalarında Türkçe yazı olan restoranlarda yemek yemeyi tercih ediyor. Aynısı Araplar için de geçerli.”

"KURULDAN ONAYLI BİR ÇALIŞMA DEĞİL"

Fatih Belediyesi'nin dava muhatabının Koruma Kurulu olduğunu iddia etmesi üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı Hukuk Müşavirliği tarafından mahkemeye gönderilen 4 Nisan tarihli yazıda davalı tarafın Fatih Belediyesi olduğu belirtilerek şu ifade kullanıldı:

“Dava dilekçesinde Fatih Belediyesi tarafından iÅŸ yerlerine yapılan tebligatlarda belirtilen alfabe kullanımlarının dava konusu Kurul kararı ile ilgisinin bulunmadığı, dava dilekçesi ekinde yer alan, ‘yeni tabela standartları'na iliÅŸkin metnin dava konusu kurul kararı kapsamında yapıldığı anlaşılmakla birlikte söz konusu çalışmanın Kurul Müdürlüğü'ne iletilen ve onay görmüş bir çalışma olmadığı, Fatih Belediye BaÅŸkanlığı'nca ilgili firma sahiplerine tebligat yolu ile iletilen bir yazı olduÄŸu anlaşılmaktadır.”