Bakan Özhaseki: Şehirlerimizin canına okumuşuz

Çevre ve Åžehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, 1999 depreminden önce yapılan 15 milyon civarındaki riskli binanın 15 yıl içinde dönüştürülmesi gerektiÄŸini kaydederek, belediye baÅŸkanlarına çaÄŸrıda bulundu. Bakan Özhaseki, “Birçok belediye baÅŸkanı dışarıda çiçek böcek, sanat, sanatçı, kültür aktivite ile uÄŸraşıyor, arkadaÅŸlar yapmayın. Eyvallah çiçeÄŸe ihtiyacımız var, sanata ihtiyacımız var, sanatçı da gelsin hepsi başımızın üstünde ama ilk iÅŸimiz kentsel dönüşüm” dedi.

Çevre ve Åžehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Manisa’nın Yunusemre ilçesinde Yunusemre Belediyesi, Åžehzadeler Belediyesi ve Müstakil Sanayici ve Ä°ÅŸadamları DerneÄŸi (MÃœSÄ°AD) Manisa Åžubesi tarafından ortaklaÅŸa düzenlenen ‘Kentsel Dönüşüm Çalıştayı’na katıldı. Saygı duruÅŸunda bulunulması ve Ä°stiklal Marşı'nın okunmasının ardından MÃœSÄ°AD Manisa Åžubesi Sektör Kurulları BaÅŸkanı Abdullah Tekin’in konuÅŸmasıyla baÅŸlayan çalıştayda, AK Parti hükümetleri tarafından baÅŸlatılan kentsel dönüşüm projelerinin cumhuriyet tarihinin en önemli projelerinden biri olduÄŸu vurgulandı. Åžehzadeler Belediye BaÅŸkanı Ömer Faruk Çelik, Yunusemre Belediye BaÅŸkanı Dr. Mehmet Çerçi, MÃœSÄ°AD Genel BaÅŸkanvekili Mahmut Asmalı, AK Parti Manisa Milletvekili Recai Berber ve Manisa Valisi Mustafa Hakan Güvençer’in de birer konuÅŸma yaptığı çalıştayda Spil Milli Parkı ve Manisa Ovası'na sıkışıp kalmış Manisa’daki kentsel dönüşüm çalışmalarının öneminden bahsedildi.

'KURDUÄžUMUZ ÅžEHÄ°RLERE ARABESK MEDENÄ°YET DESEK DOÄžRUDUR'

 Toplantının Manisa’nın geliÅŸimi için hayırlı olmasını temenni ederek konuÅŸmasına baÅŸlayan Çevre ve Åžehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, “Ä°ÅŸin pratiÄŸini bilen herkes buradayken benim de biraz dikkatli konuÅŸmam gerekiyor. Odak noktamız kentsel dönüşüm. Ãœzerinde yaÅŸadığımız Anadolu dünyanın en eski yerleÅŸim yerlerinden biri. Biri Mezopotamya, diÄŸeri Anadolu. Sonra buralardan dünyanın çeÅŸitli yerlerine gidildi. Anadolu, ÅŸehirciliÄŸin baÅŸladığı bölge. Bu ülke bir gelgit coÄŸrafyası olduÄŸu için her köşesinde bir iz var. Kurulan her büyük medeniyetten hepsinden bir iz taşıyoruz. Açık hava müzesi gibi adeta. Cennet gibi bir vatanda yaşıyoruz. Bu coÄŸrafyada Selçuklu ve Osmanlı gibi iki büyük medeniyet kurmuÅŸuz. Selçuklu’da da, Osmanlı’da da ÅŸehircilik belli bir düzen ve plan doÄŸrultusunda yapılıyordu. Bugüne geldiÄŸimizde kurduÄŸumuz ÅŸehirlere baktığımızda bu ÅŸehirler için hangi medeniyet ismini veririz bilmiyorum. Arabesk medeniyeti desek doÄŸrudur. En büyük ÅŸehirlerde 100 katlı gökdelen yanında bir baraka, yanında sanayi. Bilinçsizlikle ÅŸehirlerimizin canına okumuÅŸuz. 50 ve 60’lı yıllarda büyük bir göç dalgası baÅŸlamış büyük ÅŸehirlere, 70 ve 80’lerde de devam etmiÅŸ. O zamanki belediyeler bunu pek anlayamamışlar ve büyük ÅŸehirlerin etrafı ideolojik sebeplerle gecekondularla donanmış. Åžehirlere baktığımızda iki ÅŸey ön plana çıkıyor; bir saÄŸlıksız ÅŸehirlere sahip olduk. Cehalet, bilgisizlik ve fakirliÄŸin getirdiÄŸi saÄŸlıksız ÅŸehirlere sahip olduk. Sonra kimliksiz ÅŸehirlerle sahip olduk. Bizim ÅŸehirlerimizde hiçbir ÅŸey anlaşılacak gibi deÄŸil, biraz saÄŸlıksız biraz kimliksiz ÅŸehirlere sahip olduk. Åžehirlerin de bir ruhu var. Onlar da insanlar gibi doÄŸar, büyür, bazen yok olurlar. Ä°nsan sabah kalktığında nasıl güne bakımla baÅŸlıyorsa ÅŸehirlerin de bakıma ihtiyacı var. Åžehirlerin geleceÄŸi o ÅŸehirde yaÅŸayan insanların, temsilcilerinin ufuklarıyla doÄŸru orantılıdır. Yönetici günü kurtaracak planlar yapıyorsa, o ÅŸehir de yok oluyor. Åžehrin yöneticisi ufuklu ve uyumluysa, bunu derken ki kimseyi kast ederek demiyorum, sadece belediye baÅŸkanlarını deÄŸil ÅŸehrin önde gelen isimlerini kastediyorum. Burada uyum saÄŸlarsa ÅŸehir büyür gider. Yok birinin yaptığına diÄŸeri takoz koyuyorsa Allah o ÅŸehrin yardımcısı olsun. 300 yıllık tarihi olan bir Amerika’da 300 yıllık ÅŸehir planları var. Bizim binlerce yıllık kadim bir tarihimiz var ama ÅŸehir planlarımız yok. Bu ülke bin bir güzelliÄŸinin yanı sıra tehlikesi de var. Bu ülkenin altı biraz oynak. Her tarafımız neredeyse deprem bölgesi. Nüfusunun yüzde 71’i birinci ve ikinci derece deprem bölgesinde yaşıyor. Son can kayıplarımız yüz bine yakın. Bu katlanılır bir durum deÄŸil. Mal kayıplarımız milyarlarca. Son Adapazarı depremine gidip yerinde baktığımızda zemin etüdüne hiç dikkat edilmediÄŸini gördük. 3-4 kat yerin dibine batan binalar gördük. Mimar Sinan Süleymaniye Camii'ni inÅŸa ederken önce zemine bakmış. Bakmış ki zeminde su var, onlarca kuyu kazdırarak suyu oralara toplamış ve zemini sertleÅŸtirmiÅŸ. Toprak sallandığında caminin her yeri eÅŸit ÅŸekilde etkilensin diye temelleri her bir tarafa uzatmış. Bunu Mimar Sinan 500 sene önce yapmış” dedi.

'İLK İŞİMİZ KENTSEL DÖNÜŞÜM'

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın kentsel dönüşümü çok fazla önemsediÄŸini ve bunun ne pahasına olursa olsun gerçekleÅŸtirilmesi gerektiÄŸinin altını çizdiÄŸini belirten Bakan Özhaseki, “Birçok belediye baÅŸkanı dışarıda çiçek böcek, sanat, sanatçı, kültür aktivite, arkadaÅŸlar yapmayın. Eyvallah çiçeÄŸe ihtiyacımız var, sanata ihtiyacımız var, sanatçı da gelsin hepsi başımızın üstünde ama ilk iÅŸimiz kentsel dönüşüm. Türkiye 5 senedir nereye gelmiÅŸ bir bakalım. Riskli alan dönüşümünde ilgilenebildiÄŸimiz bağımsız birim sayısı 1 milyon 100 bin. Ãœlkemizdeki bağımsız birim sayısı 20 milyonun üzerinde, 25 milyona yakın. Ä°lgilenebildiÄŸimiz, kapsama aldığımız 1 milyon 100 bin. Bunun gerçekleÅŸtirilme oranı ne, yüzde 50, belki de ancak yarısı. Riskli yapılarda ise bu orana yüzde 10-15’lere düşüyor. Biz sadece 500 bin konutu yıkabildiysek senede 100 bin konut deÄŸiÅŸtirebilmiÅŸiz. 100 bin konut Türkiye’yi kurtarır mı, hazır hale getirir mi, getirmez. Ne kadar riskli yapı var. 1999 depreminin ardından çıkan yönetmeliÄŸe göre yapılan binalar biraz daha saÄŸlam. 1999 sonrası yapılan binalarda biraz daha güvenli oturulabilir ama öncesi biraz şüpheli, herkes binasını kontrol ettirecek. İçinde en sevdiklerimizin canları, malları var. Bunların adedi 15 milyon civarında. Bunların yarısı risk altında gözüküyor. Şöyle bir hedef koymamız lazım. 1999 öncesindeki bütün riskli binaları biran önce deÄŸiÅŸtirmek ve dönüştürmek önceliÄŸimiz olmalı bakanlık olarak. Bunu 15 yıl içinde yapabilir miyiz, evet yapabiliriz. Yılda 500 bin bağımsız birim yapıyor. 200-250 bini Ä°stanbul’da, 300 bini Anadolu’da. Bunu yapabilecek gücümüz, bilgimiz var” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

'BÄ°Z YIKMAZSAK DEPREM YIKACAK'

“Ortaya çıkacak olan manzara kendi medeniyet konutlarımızın izlerini taşısın” diyerek konuÅŸmasına devam eden Bakan Özhaseki, “SaÄŸlıksız ve kimliksiz yapılardan ÅŸikayet ettik ya, ÅŸimdi yeniden yapacağız. Bunlar da kimliksiz çıkacaksa biz bu iÅŸi niye yapıyoruz ki? Bizim ortaya çıkacak mahalle konseptinde komÅŸuluk iliÅŸkilerinin yürüyebileceÄŸi, birbirimize merhaba diyebileceÄŸimiz, akıllı ÅŸehirler diye durmadan tarif ettiÄŸimiz, hatta enerjisini kendisi üreten, sıfır atık projesiyle en modern yaÅŸam modeliyle yaÅŸayabildiÄŸimiz bir ÅŸehir modeli ortaya çıksın istiyoruz. Elimize geçmiÅŸ böyle bir fırsat var, bunu deÄŸerlendirmeliyiz. O yüzden projelerimize titizleniyoruz. Biz yıkmazsak deprem gelip yıkacak. Bizim yaptıklarımız 100 sene, 150 sene yıkılmayacak. O yüzden bu yaptıklarımızı düzenli bir konsept içinde çözmemiz ve yapmamız lazım“ dedi.

'BU YOLA BAÅž KOYDUM'

 Kentsel dönüşüme sonuna kadar inandığını ve bu yola baÅŸ koyduÄŸunu kaydeden Bakan Özhaseki, “Ãœlkeme 23 senedir belediyecilik ve ÅŸehircilikle uÄŸraÅŸarak buraya kadar hizmet etmiÅŸ bir insan olarak azıcık bir bilgim, birikimim varsa onu da burada kullanıp ondan sonra allahaısmarladık diyerek veda etmek istiyorum. DoÄŸrusu da bu diye bakıyorum” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

'RİSKLERİ FIRSATA DÖNÜŞTÜRÜYORUZ'

Kentsel dönüşümde öncelikle ülkenin kendi kaynaklarının kullanılacağını dile getiren Bakan Özhaseki, “Sattıklarımızın parasını kentsel dönüşüme yatırıyoruz. Önce kendi kaynaklarımızı kullanacağız, ardından yurt dışı kaynaklarına yöneleceÄŸiz. Bunun dışında bir formül bulduk. Yakında onu da açıklayacağız. Bütün bunları kaynaklara aktarıp kentsel dönüme yatırıyoruz. Kamuya ait ÅŸehir içi kullanılabilecek bir arazi varsa orasının birinci önceliÄŸi kentsel dönüşümdür. Ä°stanbul’da yıkım olursa sadece evlerin zararı 90 milyar dolar. Bunun içinde eÅŸyası var, arabası var. Sokaklar kapanacak, evlerin altından insan sesleri gelecek gidemeyeceÄŸiz. Bunun zararı 100 milyar dolar. Bizim birinci iÅŸimiz bu olmalı. Kamuya ait ne kadar alan varsa kentsel dönüşüm için kullanacağız. Riskleri fırsata dönüştürüyoruz. Hiçbir ÅŸey yapmazsak bela kapıda duruyor, bizi mahvedecek” ifadelerini kullandı.

Alan bazlı dönüşümü önemsediklerini ve bina bazlı olanın önünü de kapatmayacaklarını kaydeden Bakan Özhaseki, kentsel dönüşüm çalışmalarında Türkiye’deki inÅŸaat sektörünün bu yükün altından kalabileceÄŸini vurguladı. Önümüzdeki yıllarda inÅŸaat sektörünün önünün açık olduÄŸunu kaydeden Bakan Özheseki, “Bu sektör hala geliÅŸmeye devam ediyor. Göçlerin devam ettiÄŸi yerde insanlar eve ihtiyaç duyuyor. DeÄŸiÅŸim ihtiyacı hepimizde var. Birçok konut deÄŸiÅŸeceÄŸine göre önümüzdeki yıllarda inÅŸaat sektörü Türkiye’de kalkınmanın lokomotifi olacak bir sektör olacak” dedi.

İnşaat sektörü temsilcilerine de seslenen Bakan Özhaseki, sektörün değişime ayak uydurması gerektiğinin önemli olduğunu belirtti.

Yunusemre ilçesindeki bir otelde gerçekleÅŸtirilen çalıştaya Bakan Özhaseki’nin yanısıra Manisa Valisi Mustafa Hakan Güvençer, Manisa Ä°l Jandarma Komutanı TuÄŸgeneral Erhan Can, AK Parti Manisa Milletvekili Recai Berber, AK Parti Manisa Ä°l BaÅŸkanı Berk Mersinli, Yunusemre Belediye BaÅŸkanı Mehmet Çerçi, Åžehzadeler Belediye BaÅŸkanı Ömer Faruk Çelik, MÃœSÄ°AD Genel BaÅŸkanvekili Mahmut Asmalı, MÃœSÄ°AD Manisa Åžube BaÅŸkanı ReÅŸit Ãœrper, bakanlık bürokratları, daire müdürleri, STK temsilcileri ve iÅŸ adamları katıldı.