Tv dizilerinin gençlere verdiği dersler: intihar et, hırsızlık yap, cinayet işle, alkol kulla

SaÄŸlık Bilimleri Fakültesi Çocuk GeliÅŸimi Bölümü’nde, Doç. Dr. Özcan DoÄŸan danışmanlığında Dr. Alev ÃœstündaÄŸ tarafından hazırlanan ‘10-18 YaÅŸ Arası Gençlerin Ä°zledikleri Dizilerin İçerik Açısından Ä°ncelenmesi’ adlı doktora tezinde 10-14 ve 15-18 yaÅŸ arası gençlerin izledikleri diziler içerik açısından ele alındı. Ankara’da yürütülen araÅŸtırma kapsamında 15 ortaokuldan 1.530 ile 15 liseden 2 bin 124 olmak üzere toplam 3 bin 654 öğrenciyle görüşülerek anket çalışması da yapıldı. 50 dizi üzerinden en çok izlenenler baz alınarak hazırlanan akademik çalışmadan özetle ÅŸu veriler ortaya çıktı:

GENÇLERİN YÜZDE 96'SI TELEVİZYON İZLİYOR

Gençlerin yüzde 96’sı televizyon izliyor. Yüzde 56’sı dört, yüzde 36’sı iki saat televizyon karşısında. Öğrencilerin yüzde 41’i haftada en az beÅŸ; yüzde 36’sı günde iki saat dizi seyrediyor. AraÅŸtırmaya katılanların günlük rutinleri arasında bu eylem mutlaka var.

Katılımcıların en çok sevdiÄŸi oyuncular, baÅŸroldekiler. Gençlerin yüzde 70’i “güzel rol yaptıkları”, yüzde 46’sı ise “eÄŸlenceli/komik oldukları” için dizi oyuncularını seviyor.

Yüzde 62’si büyüdüğünde dizi/film oyuncularından birine benzemek deÄŸil, kendileri olmak istediÄŸini söylüyor. 

Ä°NTÄ°HAR, HIRSIZLIK, CÄ°NAYET, ALKOL, YALAN

Öğrencilerin yüzde 52’si boÅŸ zamanlarında bilgisayarda vakit geçiriyor, yüzde 42’si televizyon izliyor, yüzde 40’ı kitap okuyor, yüzde 32’si dışarı çıkıyor, yüzde 30’u cep telefonuyla ilgileniyor ve yüzde 26’sı da uyuyor.

Ders çalışmak, test çözmek ve uyumak gençler tarafından boÅŸ zaman etkinliÄŸi olarak deÄŸerlendiriliyor. Ä°zledikleri dizi içeriklerinde yüzde 85 oranla çocukları tehlikeli durumlara sokabilecek ifade veya görsel sunumlar var. ÖrneÄŸin intihar etme, hırsızlık, cinayet, kavga, süper kahramanlıklar, alkol kullanımı ve ölümsüzlük gibi sahneler.

Yüzde 5’inde ise hayal kırıklığı duygusunu geliÅŸtirici, tehdit edici ifadeler, yalan söyleme davranışını destekleyen iletiler var.

Kahramanların yüzde 16’sı vurma, yaralama ve öldürme, bağırma, hakaret etme gibi fiziksel ve sözlü ÅŸiddet kullanıyor. Küçümseme, karalama, dışlama ve alay etme gibi psikolojik ÅŸiddet oranı yüzde 13.

Karakterlerin problemlerini şiddet kullanarak çözme oranları yüzde 20. Yüzde 15 oranında kanunlara karşı gelmeyi normalleştiren ifadeler/görüntüler bulunuyor.

ARGO KULLANIMI YÃœZDE 44

Yüzde 39 oranında olumsuz davranış sergileyen kahramanlar model olarak sunuluyor.

İçeriklerin yüzde 16’sında çocuklarda korku oluÅŸturacak görüntüler/sözler yer alıyor.

Argo sözcüklerin kullanım oranı yüzde 44.

Dizilerin sadece yüzde 9’u sorumluluk, yüzde 7’si sevgi, yüzde 6’sı dostluk duygusunu geliÅŸtirici içerikte.

Kaynak: Gülseven Özkan-Hürriyet