Hayrettin Karaman / Katılım sigortacılığı hayırlı olsun

Hayrettin Karaman - Yeni Åžafak

Osmanlı’nın son döneminden günümüze kadar Müslümanların sigorta ihtiyaçlarını Ä°slam’a uygun olarak karşılayacak bir mevzuat ve kurum üzerinde durulmuÅŸ, tartışmalar yapılmış, kitaplar ve makaleler kaleme alınmıştır.

Yaklaşık bundan otuz yıl önce merhum Özal’ın teÅŸviki ile al-Baraka bünyesinde aylar süren bir çalışma yapılmış, “Ä°slâmî üyelik, tekâfül” gibi isimlerle anılan bu sigorta ÅŸeklinin esasları rapor haline getirilip ilgililere sunulmuÅŸ, ne yazık ki, o günün ÅŸartlarında laikçilerin taassup seddi aşılamadığından çalışma akim kalmıştı.

Son bir iki yılda konu yeniden ele alındı, çalışmalar yapıldı, ortaya “katılım sigortacılığı” adıyla bir ÅŸekil taslağı çıktı ve şükürler olsun ki yönetmelik olarak birkaç gün önce resmi gazetede yayımlandı. (20 Eylül 2017 ÇARÅžAMBA, Resmî Gazete, Sayı : 30186).

Amelinin inancına uygun olması konusunda hassas olan Müslümanların bu güzel sonuç dolayısıyla emeği geçenlere ve siyasi iradeye teşekkür ve dua borcu vardır.

Birkaç isimle anılan Ä°slâmî sigortacılığın fıkıhtaki meÅŸruiyet temeli “karşılıklı bağış, vekâlet ve mudarabe ortaklığı”dır.

Bundan sonra “katılım sigortacılığı” diyeceÄŸimiz bu sigorta ÅŸeklinde sigortaya dahil kiÅŸiler bir fona para yatırıyorlar; bu fonu vekil bir tüzel kiÅŸilik (ÅŸirket veya kooperatif) yönetiyor; fondan riskler ödeniyor (ödemeyi katılımcılar karşılıklı biribirine bağışlamış oluyor); istenirse fonun fazlasıyla Ä°slamî yatırımlar ve ticaret yapılıyor; sigortalı ayrılmak istediÄŸinde, varsa artan parasını da alarak ayrılıyor.

İşte bu esaslar dahilinde resmiyet kazanan yönetmelikten bazı maddeler:

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun Ek 1’inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

d) Katılımcı: Risk fonuna, kendi riskinin ve diğer katılımcıların risklerinin ortak risk paylaşımı ve dayanışma esasları çerçevesinde teminat altına alınması maksadıyla katkı primi ödeyen kişiyi,

e) Katkı Primi: Katılımcıların risk fonu yararına ve ortak risk paylaşımı ve dayanışma esasları doğrultusunda riskin karşılanması için ödediği tutarı,

f) Katılım Sigortacılığı: Katılımcıların kendileri ile diğer katılımcıların tazminat ve/veya birikim ödemelerine ilişkin taleplerinin karşılanmasını teminen oluşturulan risk fonuna katkıda bulundukları, söz konusu fonun sigortacılık faaliyeti yapmasına izin verilmiş bir sigorta şirketi tarafından katılım finans ilkelerine uygun olarak yönetildiği ve ortak risk paylaşımı ile dayanışma esaslarına dayanan sigorta türünü,

g) Katılım Reasüransı: Katılım finans ilkeleri ile ortak risk paylaşımı ve dayanışma esaslarına dayanan reasürans faaliyetini,

ğ) Katılımcı Yatırım Fonu: Münhasıran birikim amaçlı hayat katılım sigortalarında, katılımcıların birikim amaçlı ödedikleri katkı primlerinin ve bunların getirilerinin takip edildiği fonu, (ifade etmektedir).

(2) Şirket, vekâlet, mudarebe, vekâlet/mudarebe karması (hibrit) model veya danışma komitesinin onaylayacağı başka bir model çerçevesinde faaliyette bulunabilir. Mezkur yönetim modellerinden hangisinin kullanılacağı sigorta sözleşmesinde açık bir şekilde belirtilir.

MADDE 5 – (1) Risk fonunun yasal ve idari yükümlülüklerini yerine getirme hususunda yetersiz kalması ve alınan reasürans veya katılım reasüransı korumasının kifayet etmemesi halinde ÅŸirket, yaÅŸanan açığı likidite imkanı yoluyla kapatır. Åžirket tarafından likidite imkanı yoluyla risk fonuna aktarılan tutar, ilerleyen dönemlerde fonda oluÅŸan pozitif bakiyeden karşılanabilir.

(3) Tazminat ve reasürans/katılım reasüransı ödemeleri, acente komisyon masrafları ve yasal yükümlülükler dahil olmak üzere, sigorta faaliyetleri ile ilgili bütün masraf ve komisyonlar risk fonundan katılımcılar adına şirket tarafından karşılanır.

 (5) Åžirket, birikim amaçlı hayat katılım sigortacılığı ürünlerinde risk fonunun yanında ayrıca katılımcıların birikim amaçlı katkı primi ödemelerinin ve bunların katılım finans ilkelerine uygun yatırım araçlarından elde edilen getirilerinin takip edildiÄŸi katılımcı yatırım fonunu da yönetir.

Şirket bünyesinde teşkil edilecek ve bağımsız çalışacak olan danışma kurulları yapılan işlemlerin katılım sigortacılığı esaslarına göre yapılmasını denetleyeceklerdir.

Ä°nÅŸaallah pek yakında çıkacak olan “Faizsiz Finans Kanunu” ile mevzuat açığı kapatılacak, din ve vicdan hürriyetinin gereÄŸi olarak bu ülkede dileyen faizli iÅŸlemlere devam ederken, dilemeyen mevzuata dayalı faizsiz iÅŸlemler ile yatırım, üretim ve ticaret yapma imkânına kavuÅŸacaktır.