Petrol vanası da askeri seçenek de masada

MGK, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi (IKBY) Lideri Mesut Barzani’nin dünyanın gündemine oturan referandum kararı nedeni ile 2 gün erken toplanıyor. Uzun süredir Türkiye ile iyi iliÅŸikiler içinde olan Barzani’nin, Kerkük’ü de dahil ettiÄŸi bağımsız Kürt devleti projesinde ısrar etmesini Ankara ulusal güvenlik sorunu olarak MGK toplantısında masaya yatıracak. ABD ziyaretinden önce MGK toplantısının erkene alındığını açıklayan CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, son olarak BM Genel Kurulu’ndan Barzani’ye ‘referandum kararından vazgeç, kaybederssin’ uyarısı yapmıştı. Tüm dünyadan aynı çaÄŸrıyı duyan Barzani ise 25 Eylül olarak açıkladığı referandum kararından geri adım atmadı. Türkiye diyalogla caydırmaya çalıştığı Barzani yönetimine karşı, MGK’dan çıkacak tavsiye kararlarıyla yaptırımları gündemine alacak. Irak sınırında baÅŸlattığı tatbikatla Erbil yönetimine ‘askeri seçenek de masada’ mesajı veren Ankara’nın 25 Eylül’den sonra devreye sokması muhtemel ekonomik ve diplomatik yaptırımlar şöyle:

BAÅžKONSOLOSUN GERÄ° ÇEKÄ°LMESÄ°: Diplomatik iliÅŸkilerin en düşük seviyeye düşürülmesi, konsolosun geri çekilmesi yaptırımlar arasında. Türkiye, Erbil BaÅŸkonsolosu’nu geri çaÄŸrılabilir.

HABUR SINIR KAPISINI KAPATMAK: Habur Sınır Kapası Kuzey Irak’ın ekonomik ve ticari olarak can damarı kabul ediliyor. Türkiye’ye önemli ölçüde bağımlı olduÄŸu bilinen IKBY yönetimine, Habur Sınır Kapısı’nı kapatarak veya sınırlandırarak yaptırım uygulanabilir. Derecik, Gülyazı ve Ãœzümlü sınır kapıları için de benzer düzenlemelerin gündeme gelebileceÄŸi belirtiliyor.

TÄ°CARETE SINIRLAMA: Sınır kapısının kapatılmasının yanısıra ihracat ve ithalatın sona erdirilmesi de ekonomik yaptırım olarak gerçekleÅŸebilir. IKBY’de satılan ürünlerin yüzde 50’sine yakınını Türk mallarının oluÅŸturduÄŸu biliniyor. Ayrıca Türkiye bölgede yapılan yatırımlarda ilk 5 ülke içinde. Bu kapsamda Türkiye’nin sınırlamalar getirebileceÄŸi kaydediliyor.

VANA KAPANIR PARAYA BLOKAJ : IKBY petrolünü Ceyhan üzerinden Avrupa’ya taşıyan petrol boru hattı Erbil yönetimi için hayati önemi sahip. Boru hattırın referanduma karşı olan BaÄŸdat yönetimiyle anlaÅŸmalı olarak kapatılmasının da yaptırımlar kapsamında gündeme gelme ihtimali var. Bu kapsamda Barzani yönetimine ödenen petrol parasının da bloke edilmesi gündeme gelebilir. Öte yandan Erbil-Şırnak boru hattıyla doÄŸalgaz taşıma projesinin de askıya alınması söz konusu.

ASKERÄ° MÃœDAHALE: Türkiye bölgedeki Türkmenler’e yönelik özellikle de Kerkük’e bir müdahale halinde askeri seçeneÄŸi de gündemine aldığını ilan etti. Irak merkezi hükümetinin talebi doÄŸrultusunda askeri açıdan destek verilmesi de bu kapsamda deÄŸerlendirilyor. Ayrıca IŞİD ile mücadelede kapsamında peÅŸmergeye verilen askeri eÄŸitim ve lojistik destek de sonlandırılabilir. Ancak askeri önlemlerin son seçenek olduÄŸu belirtiliyor.

DÄ°PLOMATÄ°K AÄž: Olası bir iç savaÅŸ tehdidine karşı Irak, Ä°ran ve Rusya ile bölgesel bir iÅŸbirliÄŸine gidilebilir. Irak’ın toprak bütünlüğü, çıkabilecek olan bir mezhepsel, etnik savaşı önlemek için bir diplomatik aÄŸ kurulabilecek.

kaynak: KARAR