IKBY'de referandum belirsizliÄŸi

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) 25 Eylül'de yapılmasını planladığı bağımsızlık referandumuna henüz istenen iç ve dış destek saÄŸlanabilmiÅŸ deÄŸil. 

Şimdiye kadar Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) dışındaki diğer büyük partiler, referanduma destek vereceklerine dair resmi açıklamaları henüz yapmadılar.

Özellikle Süleymaniye bölgesindeki partiler, referanduma yönelik mesafeli duruşlarını koruyor. Türkmenlerin ve Arapların da önemli bir kısmının referanduma sıcak bakmadıkları biliniyor.

Mesut Barzani'nin lideri olduÄŸu Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) dışında bölgenin diÄŸer üç büyük siyasi partisi Kürdistan Yurtseverler BirliÄŸi (KYB), Goran Hareketi ve Ä°slami Toplum Partisi (Komela), IKBY'yi bağımsızlığa götürmeyi amaçlayan referanduma yönelik desteklerini gösteren resmi beyanda bulunmadılar. 

Ayrıca bu üç parti, referandum kararının mutlaka parlamentoda alınmasını istiyor. KDP'nin talebi de bu yönde. Ancak KDP ile Goran arasında 2015 yılında başlayan siyasi kriz devam ediyor ve IKBY Parlamentosu bu nedenle iki yıldır toplanamıyor.

REFERANDUMA BEKLENEN DIÅž DESTEK GELMEDÄ°

IKBY'nin 25 Eylül'de yapmayı planladığı referanduma, dış dünyadan beklenen veya umut edilen desteÄŸin de alınamadığı görüldü. 

Başta komşu ülkeler Türkiye ve İran'ın, referanduma sıcak bakmamaları ve hatta bu adımı "büyük bir hata" olarak değerlendirmeleri bölgede çokça tartışılıyor.

Kürt yönetimi, bu konuda ABD, Ä°ngiltere, BM, AB ve diÄŸer ülkelerden de beklediÄŸi desteÄŸi bulamadı. 

Terör örgütü DEAÅž ile mücadelede Erbil yönetimine ciddi destek veren Almanya ve Fransa da referanduma sıcak bakmadıkların bildiren ve Irak'ın toprak bütünlüğüne vurgu yapan açıklamalar yaptılar. 

Tüm bu faktörler, referanduma verilen dış desteğin yetersiz ve mevcut konjonktürün de bu adım için müsait olmadığı tartışmalarına yol açıyor.

"EN BÜYÜK HAYALİM KÜRT BÖLGESİNİN BAĞIMSIZLIĞI"

Ancak Kürt siyasetçiler ve bölge medyası, yabancı ülkelerin beÅŸ-on yıl öncesine göre Kürtlerin bağımsızlığına daha sıcak baktıklarını fakat bu durumun Irak'ın içiÅŸlerine müdahale olacağı için açıktan ve resmi olarak referanduma desteklerini deklare edemediklerini ifade ediyor. 

Kürt bölgesinde bazı siyasiler, referandum sonrası hemen bağımsızlığa gidecekleri ÅŸeklinde bir durum olmadığını ifade etseler de Barzani, Batı medyasına verdiÄŸi röportajlarda bağımsızlığın Kürtlerin hakkı olduÄŸunu, BaÄŸdat ile diyalog içinde bağımsızlığa gideceklerini belirtmiÅŸti. 

Barzani, ayrıca ömrünü IKBY'nin bağımsızlığına verdiğini, Kürt bölgesinin bağımsızlığının en büyük hayali olduğunu dile getirmişti.

DEAŞ'TAN KURTARILAN BÖLGELERİN KENDİLERİNDE KALMASINI İSTİYOR

Bölgedeki bazı siyaset uzmanlarına göre referandum BaÄŸdat yönetimine karşı Erbil yönetiminin elini güçlendirme amacı taşıyor. Buna göre Kürtler, peÅŸmergenin, terör örgütü DEAÅž'tan kurtardığı bölgelerin kendilerinde kalmasını istiyor. 

Kürtler, tartışmalı bölgeler olarak kabul edilen baÅŸta Kerkük olmak üzere birçok bölgeyi halihazırda askeri olarak kontrol ediyor. 

Referandumun tartışmalı bölgelerde yapılmak istenmesi, Kürtlerin masada yürütecekleri müzakerede ellerini güçlendirmek istemesi şeklinde yorumlanıyor.

"MEVCUT KONJONKTÜR REFERANDUMUN YAPILMASI İÇİN MÜSAİT"

KDP Sözcüsü Mahmut Muhammed, referandumun yapılma zamanına ilişkin, "KDP olarak, 16 siyasi partiyle birlikte referandumun 25 Eylül tarihinde yapılması kararını aldık. Bize göre mevcut konjonktür referandumun yapılması için müsait" dedi.

Irak Türkmen Cephesi (ITC) Milletvekili Aydın Maruf ise şu ifadeleri kullandı;

"Biz Irak Türkmen Cephesi olarak referandumun zamanını uygun bulmuyoruz. Irak'ta baÅŸka iç sorunlar var. Önce bu sorunlar çözülmeli. Ayrıca referandum, Irak anayasına aykırıdır ve tek taraflı bir karardır" 

ITC'nin yanı sıra bölgedeki Kürt partiler Goran, Komela İslam ve KYB içindeki bazı unsurların da referandumun zamanını doğru bulmadığını ifade eden Aydın Maruf, bölge halkının da referandumun yeni sıkıntılara yol açmasından endişe ettiğini dile getirdi.