Artan gerilimin tehlikesi

İktidar (CDU) ve muhalefetin (SPD) şansölye adayları ile görüştükten sonra yaptığı açıklamada Gabriel, "ekonomik olarak cezalandırma" uygulamalarını ve tehditlerini sıraladı. Türkiye'ye seyahat uyarısını sertleştirdi. İhracat kredilerinin ve AB mali yardımlarının yeniden gözden geçirilmesi gündemde.
Alman abasının altında Türkiye'ye gösterilen sopa baÅŸka alanlara da uzanıyor. Ortak savunma projelerinin askıya alınması, Gümrük BirliÄŸi'nin güncellenmesinin ertelenmesi de ima ediliyor. Eylül seçimleri öncesi Alman siyasetinin tamamını kapsayan bu tepki "ErdoÄŸan'a daha ne kadar sabredeceÄŸiz" sorusunun cevabı.
Böylece Alman medyasına göre "ErdoÄŸan'a zayıf davranmakla" suçlanan Merkel hükümeti "nihayet despota karşı harekete geçti." Gabriel'in Türkiye'ye karşı bulduÄŸu etiketleme "Avrupa deÄŸerlerinden uzaklaÅŸma," çözüm önerisi de Türkiye'nin "bu deÄŸerlere" dönmesi. Ankara'nın Berlin'e cevabı ise "ÅŸantajlara boyun eÄŸilmeyeceÄŸi" ve yapılanların "dostluk, müttefiklik" ile baÄŸdaÅŸmadığı.
Aslında 2013 Gezi olaylarından bu yana Ankara-Berlin hattındaki "müttefiklik" ilişkisi kötüye gidiyor. Mesele, Balkanlar'daki nüfuz yarışı ya da havayolları alanındaki rekabet olmaktan çok öte bir yere vardı. İç siyasetleri birbirine yakından bağlı iki ülke kıyasıya bir mücadele ortamına girdi.
15 Temmuz sonrasında ve 16 Nisan referandum sürecinde ilişkilerdeki gerilim daha da arttı. Bugün gelinen noktada, iki ülke, Avusturya ya da Yunanistan üzerinden kapışmanın sınırları da aştı. Bıçak kemiğe dayandı; doğrudan ekonomik yaptırım ve AB süreci konuşuluyor...
Berlin, tutuklanan Alman vatandaşlarının, üslerde ziyaret edemediği askerlerinin derdinde. Ancak Ankara'nın kaygıları daha büyük. Berlin ve liderliğindeki Avrupa başkentlerinin Türkiye'nin savaştığı terör örgütü (PKK, DHKP-C ve FETÖ) mensuplarının "üssüne" dönüşmesinden muzdarip. Ankara'nın gözünde bu tutum AB ve NATO müttefikliğinin içini boşaltmak, hatta dostluk adı altında "hasımlık."
Almanya, Türkiye'nin Suriye-Irak iç savaÅŸlarından gördüğü çok boyutlu zararlara duyarsız kalmakla yetinmiyor. Terörle mücadele gibi temel bir "Avrupa deÄŸerini" hiçe saymaya devam ediyor. Ve yetmezmiÅŸ gibi Türkiye'nin terörle mücadelesini de sadece bazı Avrupalıların menfaatine çalışan "Avrupa deÄŸerleri" adına "diktatörleÅŸme" olarak mahkûm ediyor. Halbuki Batı ittifakının ve deÄŸerlerinin krizde olduÄŸu bir dönemde Türkiye'yi "NATO ittifakının çıkarlarını ya da deÄŸerlerini erozyona" uÄŸratmakla suçlamak da faydasız. Kaldı ki hem bu deÄŸerleri hem de müttefikliÄŸi anlamsız hale getirenin aslında Batı baÅŸkentleri olduÄŸu kanaati Türkiye kamuoyunda oldukça güçlü.
Yine, NSU cinayetlerini on yıldır aydınlatamayan Almanya'nın "hukuk devleti" uyarısı etkili olmaz. Bu sebeple "ErdoÄŸan'a daha sert vurmak" Türkiye'yi AB etkisinden daha fazla uzaklaÅŸtırmak, içe kapanmaya zorlamak demek.
Gerilimin artmasının iki ülkeye de zarar vereceği aşikâr. Erdoğan'ı "diktatör" ilan eden söylemin Alman milli gururunun bir parçası haline getirilmesi tüm Alman siyasetçilerini sıkıştırıyor artık. Güçlü Alman firmalarının Türkiye karşıtı lobilerin söyleminin Alman iç siyasetini belirler hale gelmesine karşı harekete geçme zamanı çoktan geldi, geçiyor. Zira İran ve geniş Ortadoğu pazarına Türk işadamları ile birlikte açılmak varken mevcut ortak menfaatleri bile tehlikeye atmanın saçmalığını en iyi onlar bilir.
Kuşkusuz, Erdoğan'ı açıktan suçlamak eylül seçimlerinde Alman siyasetçilerine oy getirebilir. Ancak "ekonomik yaptırım" adımı iki ülke ilişkilerinin zaten sıkıntılı olan stratejik seyrini onarılamaz şekilde tahrip eder. Türkiye'nin ekonomik krizi, Balkanlar'ın ve Avrupa'nın da mülteci, güvenlik ve istikrar krizi demek.

Kaynak: Sabah