MeÄŸer Katar 'hack'lenmiÅŸ

Beril DedeoÄŸlu - STAR

ABD istihbaratı, Washington Post gazetesi üzerinden bir haber paylaÅŸtı. Buna göre Katar Krizi’nin nedeni bir siber saldırıymış. Ä°ddiaya göre Katar hükümetinin resmi web sitesi manipüle edilmiÅŸ, Katar Haber Ajansı’nın internet sayfasından ve Twitter’dan Emir El Sani’nin sahte görüşleri paylaşılmış.

Paylaşılan tüm görüşler, Katar Emir’inin Ä°ran’ı övdüğü ve Ä°srail ile olan dostluÄŸu vurgulaması ÅŸeklindeymiÅŸ.

Diyelim ki, Emir’e atfedilen açıklamalar doÄŸru. Bu, Katar’a ağır bir ambargo uygulamak ve ülkeyi izole etmek için ne derece yeterli bir neden, anlamak kolay deÄŸil. Zira Katar’ın resmi olarak Ä°ran’ı övmesinin yarattığı rahatsızlığın diplomatik yollarla dile getirilmesi ve müzakereye ÅŸans tanınması mümkün. Ayrıca, bu açıklamaların Katar’ı teröre destek vermeyle suçlamak için yeterli neden oluÅŸturamayacağı da açık.

Demek ki, Katar’a yönelik baskı oluÅŸturulması kararı çok önceden alınmış ve düğmeye basmak için bir bahane aranmış. Bahane, doÄŸrudan Emir’in Ä°ran yanlısı bir politika izlediÄŸini gösteren açıklamalarda bulunmuÅŸ. Ancak atlanan bir konu var, ki o da Katar ile Ä°srail arasındaki dostluÄŸa yapılan vurgu.

DoÄŸru mu, deÄŸil mi?

ABD menÅŸeli habere göre, bunların hepsi sahteymiÅŸ, Katar’a yönelik bir siber saldırı yapılmış ve bu iÅŸten de BAE sorumluymuÅŸ. EÄŸer bu bilgi doÄŸruysa, o zaman Katar’ın Ä°ran’la bir yakınlığı olduÄŸu iddiasının doÄŸru olmadığını ve aynı zamanda da Ä°srail ile dostluk iliÅŸkilerinin bulunmadığını düşünmek gerekiyor.

Ayrıca, Katar’a yönelik yaptırımların tetikçiliÄŸini BAE’nin yaptığını düşünmemiz saÄŸlanıyor; böylece Suudi Arabistan’ın da bir anlamda kandırıldığı ima ediliyor. BAE, Katar’ı “hack”liyor, Ä°ran ve Ä°srail ile iyi iliÅŸkileri var gibi gösteriyor, buna çok kızan Suudi Arabistan da Emir’i cezalandırıyor.

Suudi Arabistan’ın Katar-Ä°ran iliÅŸkilerini dostane bulmaması anlaşılabilir. Ancak Ä°srail ile olan dostluÄŸun ne zamandan beri kabahat olarak görüldüğünü bilemiyoruz. Zira Suudi Arabistan ile Ä°srail arasındaki stratejik baÄŸ, Katar’ı bu konuda eleÅŸtirmeyi deÄŸil taktir etmeyi gerektiriyor. 

Anlaşılan Suudileri kızdıran, Katar’ın Suudi Arabistan ile iliÅŸkilerini öncelikli kılmaması olmuÅŸ. Ancak neyse ki bunların hiç biri gerçek deÄŸilmiÅŸ.

İnsanın devletlerarası ilişkilerin bu düzeydeki gerekçelerle şekillendiği bir döneme mi giriliyor diye sorası geliyor.

Dijital diplomasi

İster sosyal medya ister resmi siteler üzerinden olsun ülke liderlerinin açıklamaları ya da karşılıklı açıklamaları, muhtemelen bundan böyle dijital diplomasi olarak giderek yaygınlaşacak. Hal böyle olunca da, devletlerarası ilişkiler manipülasyonlara daha açık hale gelecek.

Trump-Putin ilişkisi, aralarındaki bağın her iki toplumda da ele alınış biçimleri, sistemin bu yöne evrildiğini göstermeye yetiyor. Ancak Katar olayı, ikili ilişkilerdeki sorunların sorumluluğunu, üçüncü bir devlete yüklemeyi de olanaklı kılan bir örnek sunuyor.

Bununla birlikte, esas sorun Katar Emir’inin açıklamalarının doÄŸru mu yoksa sahte mi olduÄŸunu bilemeyecek olmamızda. ABD, ülkenin siber saldırıya uÄŸradığını söylüyor diye, buna inanmak gerekmiyor. Ancak bundan ABD’nin Katar’a el verip suçu da uÄŸraÅŸmak gerekmeyen bir ülkeye yükleme giriÅŸimi olduÄŸunu anlamak mümkün. ABD, hem Suudi Arabistan’ı karşısına almayacak hem Katar’ı kurtaracak bir yol bulmuÅŸ; her iki tarafı da geri adım atmaya zorlayan bir ortam yaratmış durumda.

Yöntem, fazla zekice planlar yapmadan da devletlerin yönlendirilebileceğine ve hiçbir devletin de bundan muaf tutulamayacağına işaret ediyor.