Yürüyüş: Kılıçdaroğlu'nun bagajları

Ahmet TaÅŸgetiren - STAR

- KılıçdaroÄŸlu, “Adalet” pankartı ile 432 km'yi tamamladı. Yürüyüş sorunsuz gerçekleÅŸti. Bunda Yürüyüş'ü planlayanların “Provokasyon'a geçit vermeme” yaklaşımının etkisi olduÄŸu kadar, Ä°ktidar'la kurulan diyalogun da önemli katkısı var. Ä°ktidar adına KılıçdaroÄŸlu'na eleÅŸtiri yöneltilse bile, “Yürüyüş hakkı”nın korunması demokratik bir tecrübe olarak kayda geçti.

- Yürüyüşü planlayanların “Provokasyona geçit vermeme” yaklaşımı, “Adalet” gibi geniÅŸ toplum kesimlerinin ortak deÄŸerini sembolleÅŸtirmekle birlikte ele alındığında özel bir deÄŸerlendirmeden yola çıkıldığı izlenimi veriyor. Nedir o, diye sorulduÄŸunda, daha önce de ifade ettiÄŸim gibi CHP dışındaki toplum alanlarına ulaÅŸma hesabını görürüz. Bu, öncelikle yüzde 48.6'yı CHP etrafında tahkim etme, belki bunu aÅŸma hesabı olabilir.

- Yürüyüş, KılıçdaroÄŸlu'nu Tayyip ErdoÄŸan karşısında “2019'un potansiyel adayı”koltuÄŸuna oturtmuÅŸ mudur? Muhalif cenahta böyle deÄŸerlendirmeler  var. Ama bence daha erken. CHP'de ne olup biteceÄŸi sorusu açısından erken, tüm muhalefeti temsil edebilme ihtimali açısından erken.  

- Yürüyüş “Adalet” etrafında yapıldı. Türkiye'de evvel-ezel Adalet sorunlu bir alandır ve her zaman o pankartı eline alıp yürümek, bir toplumsal yaraya parmak basmak anlamına gelir. Adalet talebini, siyasal anlamda bugüne kadar genelde “SaÄŸ – Dindar – Muhafazakar – Demokrat” Ã§evreler dile getirdi çünkü hakim sistem o camiayı biçti. Cumhuriyet tarihi, bunun sayısız örnekleri ele doludur. Siyasi olmasa bile, dünün yargı – bürokrasi – asker iktidarlarının yargıyı muhalif sivil – siyasi tüm alanları tasfiye etmek için kullandığı biliniyor. Bugün, Muhafazakar bir iktidara karşı “Adalet talebi” seslendiriliyor. Bu noktada yürüyüşçülerin önlerinde bir “Siyasi bagaj”dan kurtulabilme sorunu bulunduÄŸunu not etmek gerekiyor. Siyasi bagaj, CHP'nin sembolize ettiÄŸi fiili yapının, “Adaletsizlik”birikimidir. Tek Parti döneminden 28 Åžubat'a, hatta Ak Parti'nin tek başına iktidar olduÄŸu dönemde gerçekleÅŸen “Kapatma davası”na kadar yaÅŸanan adaletsizlikler... 28 Åžubat'ın kıyımlarının ve “Ä°kna odaları”nın kötülük sembolü gibi bir ismin, Kemal AlemdaroÄŸlu'nun yürüyüşte KılıçdaroÄŸlu ile kolkola girmesi, o siyasi bagajın güncellendiÄŸinin göstergesidir. KılıçdaroÄŸlu, AlemdaroÄŸlu ile kol kola girmiÅŸtir. O siyasi bagajdan kurtulmak ister mi, bunu nasıl yapar, yapabilir mi, bunlar Yürüyüş'le ortadan kaldırılamayan yükler. Yürüyüş sırasında “BaÅŸka bir CHP olmak” gibi bir arayış sergilenmiÅŸtir. Ama “BaÅŸka CHP olmak”çok daha külli bir gözden geçirmeyi zaruri kılar.

- Bagaj deyince, bir baÅŸka konuya daha iÅŸaret etmek gerekiyor. O da “BileÅŸenler” meselesi ile ilgilidir. KılıçdaroÄŸlu, alternatif olabilmek için “Ortak cephe” oluÅŸturmak zorunda. Bunun için ortak dava bulmak zorunda.“Adalet” böyle bir buluÅŸma yeri olabilir. Ama Adalet ile Muhalefet'i bir araya getirmeyi planladığınızda, her bileÅŸen “Adalet” gibi temiz olmayabiliyor. CHP çerçevesinde bile bunu saÄŸlamak kolay olmayabilir oysa, alternatif olabilmek için daha geniÅŸ bir bileÅŸenler topluluÄŸu gerekiyor. Onun içine de iktidarla ÅŸu veya bu sebeple hesaplaÅŸma arayışındaki her çevre giriyor. BileÅŸenleri birleÅŸtirmek, ayrışma için de sebep haline gelebilir. Hayal kurmak için erken dememin bir sebebi de bu.

- Dün “Yürüyüş” ile “Ä°ktidar umudu” arasında alaka kurmaya çalışan bir yazıyı Cumhuriyet'ten Orhan Bursalı yazdı. Yazının son paragrafında“Ä°lk seçimlerde, kazanılmış 17 büyükÅŸehir el deÄŸiÅŸtirirse, iktidar yıkıldı demektir” gibi bir cümlesi var. “Ä°ktidar yıkıldı”yı kendisi bold yapmış. Yerel seçimlerde “Büyük ÅŸehirlere abanmak” gibi bir strateji öneriyor Yürüyüş ahalisine. Referandumda Ä°stanbul ve Ankara gibi sembol ÅŸehirlerde, Ãœsküdar gibi sembol ilçelerde “Hayır” Ã§Ä±kmasının o cenahta büyük ümitler oluÅŸturduÄŸu bir vakıa.

- Yürüyüş'ün İktidar mutfağında da değerlendirileceği muhakkak. 2019 gündemi herhalde her toplantının masasında ilk sıralarda yer alacak. Yerel seçimler de 2019'un ilk sınavı. O sınav çetin geçecek gibi görünüyor.