Youtuberlar yazarların tahtını sallıyor: Enes Batur in Enis Batur out

Kimi yabancı ÅŸarkılara Türkçe komik sözler yazıp söylüyor, kimi oyun oynuyor, kimi ÅŸaka yapıyor, kimi VR gözlükle çektiÄŸi videoları paylaşıyor, kimi daha önce hiç duymadığınız ilginç bilgiler veriyor. YouTube’da artık kanal açan gençler, çektikleri videoları burada paylaşıp milyonlarca takipçiye hitap ediyor. ‘YouTuber’ adı verilen bu kiÅŸilerden kiminin videosu 16 milyon kez izleniyor! Kısaca her geçen gün etki alanını geniÅŸleten sosyal medyanın sıradan insanları da popüler etme imkanından yararlanıyorlar. Bunun için ciddi mesai harcıyor, canla baÅŸla çalışıyorlar.

Tabii bu video çekme ve YouTuber unvanı alma mevzusu yabana atılır bir durum deÄŸil. Daha birkaç yıl öncesine kadar Google’a herhangi bir konuda bilgi aramak için kelime yazıldığında yazılı metinler karşınıza çıkarken ÅŸimdi videolar aradığınız konuda size yardımcı oluyor. ÖrneÄŸin yazar Enis Batur’un kitaplarının satışı binlerde dolaşırken, 19 yaşındaki Youtuber Enes Batur’un videoları izlenme rekorları kırıyor. Dünyada en çok takipçisi olan YouTuber PewDiePie (yaklaşık 56 milyon kiÅŸi takip ediyor). Onun gibi komik montajlar yaparak 4 milyon 242 bin takipçiye ulaÅŸan Türk YouTuber ise Enes Batur.

‘Yabancı Åžarkılar Türkçe Olsaydı’ videolarıyla fenomen olan Orkun Işıtmak (3 milyon 639 bin takipçi), gezdiÄŸi yerler ve okuduÄŸu kitaplardan hareketle paylaşımlar yapan Ruhi Çenet (2 milyon 301 bin), 2 milyon 600 bin takipçiye ulaÅŸan Burak Oyunda ünlü YouTuber’lardan sadece birkaçı. Paylaşımlarıyla hem kendilerini ifade ediyorlar hem de küçümsenmeyecek bir kitleyi yönlendiriyorlar, etkiliyorlar. TV kanallarının tahtını sallayan, bilgi edinme alışkanlıklarını deÄŸiÅŸtiren dijital çağın yeni kahramanları aynı zamanda çocuklara ve gençlere rol model oluyor.

Peki bu tablo yediden yetmiÅŸe takipçileri olan milyonları sosyal ve psikolojik olarak nasıl etkiliyor? Okuma yerine izleyerek öğrenme alışkanlığını yaygınlaÅŸtıran Youtuber’ları uzmanlarına sorduk. Olumlu bulanlar da var, “Toplumu ilkelleÅŸtiriyor” diyenler de... Ä°ÅŸte uzmanların görüşleri...

TEMBELLÄ°ÄžE ALIÅžTIRIYOR

AYHAN AKÇAN (PSÄ°KÄ°YATR): “Ä°nternetle beraber bilgiye ulaşım kolaylaÅŸtı, bu durum tembelliÄŸe alıştırmasının yanı sıra davranış kalıplarının deÄŸiÅŸmesine de yol açıyor. YouTube’dan bilgi sahibi olmak da bunlardan biri. YouTube bana göre tek taraflı ve tehlikeye açık. Kalite gözükmez, saklar, avantajlarından çok dezavantajlarını sunar. Orada koruyucu bir sistem yok. TembelliÄŸe alıştırıldığınız için de bir hap gibi görülüyor. YouTube’dan izleyeceÄŸim ve ben bu konuyu bitireceÄŸim gibi düşünülüyor. Sözel bilgi daÄŸarcığı 100’ü geçmiyor çoÄŸunun. YouTube kullanımıyla beraber insanların duyguları da köreliyor. Görme, yazılı metinden daha çok öne çıkıyor. O anlamda belirleyici olur. Ancak belirleyici olmaması lazım. Tek taraflı bilgi sentezlenebilmeli. Neden sonuç iliÅŸkisi kurulmalı. Ama bizim toplumumuzda böyle bir alışkanlık yok. O nedenle Türk toplumu için uygun deÄŸil.”

BİLGİ PAYLAŞIMI İÇİN YARARLI

EDA ARDUMAN (PSÄ°KOLOG): “YouTube videolarının zarardan çok yararlı olduÄŸunu düşünüyorum. Herkes kapasite olarak bir metin okuyarak uygulamaya geçirme yetisine sahip deÄŸil. Daha geniÅŸ bir kesime eriÅŸim açısından daha yararlı görüyorum. Bence bilginin toplumdaki her bireye eriÅŸimini kolaylaÅŸtıran bir ÅŸey. Eskiden uzmanına soralım dediÄŸimiz ÅŸeyleri ÅŸu an YouTube kanalı veya benzeri yerlerden bilgi sahibi olabiliyoruz. Yarım yamalak bilgiyle bir uzmana danışmak baÅŸka, sıfır bilgiyle bir uzmana danışmak baÅŸka. Hiperaktivitesi olan bir insanın okumadığı metni uygulamaya geçirmesi mümkün deÄŸil. Dolayısıyla bunu düşünce tembelliÄŸine götürenler konuyu enine boyuna düşünmemiÅŸlerdir.”

YENÄ° BÄ°R KÃœLTÃœR DOÄžUYOR

FERHAT KENTEL (SOSYOLOG): YouTube gibi sosyal medya araçları bilgi paylaşımını ve bilginin herkese ulaÅŸmasını saÄŸlıyor. Åžimdiki bilgilenme süreçlerinin negatif etkilerinin çok daha açık uçlu olduÄŸunu söyleyebiliriz. Yani bir kitabın yapamadığını bir videoyla yapabilirsiniz; insanların asla hayal etmediÄŸi bir gerçekliÄŸi gözler önüne serebilir ya da tam tersine yalan üzerine kurulu bir görsellik sayesinde insanları birbirine düşman edebilirsiniz. Okuma kültürünün yanına YouTube kültürünün geliyor olması kendi başına bir iyilik ya da kötülük deÄŸil. Söz konusu olan iç içe geçmiÅŸ yeni potansiyeller dünyasıdır.”