Helal Akreditasyon Kurumu kuruluyor

Dünya Gazetesin’nden Ali Ekber Yıldırım’ın haberine göre, helal ürünlerin belgelendirilmesi amacıyla Türk Akreditasyon Kurumu'ndan (TÃœRKAK) bağımsız olarak “Helal Akreditasyon Kurumu” kuruluyor. Amaç, dünyada yaÅŸayan 1.8 milyar Müslüman nüfusun helal ürün talebini karşılamak ve bu ürünlere “helal belgesi” vermek. Ayrıca bu konuda faaliyet gösteren uluslararası kurumlarda Türkiye'nin temsil edilmesini saÄŸlamak.

Ekonomi Bakanlığı, helal ürünlerin belgelendirilmesini yapacak Helal Akreditasyon Kurumu'nun kurulmasını öngören kanun taslağını hazırlayarak ilgili sektörlerin görüşüne açtı.Ekonomi Bakanlığı, Helal Akreditasyon Kurumu'nun kurulmasına neden ihtiyaç duyulduÄŸunu şöyle açıklıyor; “Dünyada yaÅŸayan yaklaşık 1.8 milyar Müslüman nüfusun helal ürün ve belgelendirmesine iliÅŸkin ilgi ve talebi giderek artmaktadır. Helal kavramı en baÅŸta yalnızca gıda ürünleriyle iliÅŸkilendirilirken, günümüzde gıdanın yanı sıra tekstil, kozmetik, lojistik ve hizmetler gibi sektörel olarak çok geniÅŸ bir alana hitap etmektedir. Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı (Ä°Ä°T) verilerine göre günümüzde helal belgelendirmesine tabi sektörlerin küresel potansiyel ticaret hacmi 2.3 trilyon ABD Dolarını bulmaktadır. Helal kavramının, ürünlerin üretiminden tüketiciye ulaÅŸana kadar her aÅŸamada “saÄŸlıklı, hijyenik ve kaliteli” olma özelliklerini de içermesi, bu alandaki farkındalığın artarak devam edeceÄŸinin de bir göstergesidir.”

ORTAK DÄ°L OLUÅžTURULAMADI

Helal belgelendirme alanında Müslüman ülkeler arasında ortak bir dil oluÅŸturulamadığı belirtilen Ekonomi Bakanlığı'nın açıklamasında: “Küresel düzeyde helal ürün ticaretinin artması, farklı helal standartlarının ve belgelendirme sistemlerinin uluslararası ticaret üzerinde yarattığı engellerin belirginleÅŸmesine yol açmıştır. Ãœlkemizin bu alandaki en temel giriÅŸimi ise Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı çatısı altında merkezi Ä°stanbul'da olmak üzere kurulan ve üye sayısı 36'ya ulaÅŸan Ä°slam Ãœlkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü'dür (SMIIC). Dünya genelinde yaygın helal ürün standartlarının ve bu alanda devletlerarası akreditasyona dayanan güvenilir bir belgelendirme sisteminin tesisine yönelik çalışmalar enstitü bünyesinde gerçekleÅŸtirilmektedir.
Enstitü bünyesinde ortak bir helal akreditasyon ve belgelendirme sisteminin kurulmasına yönelik çalışmalarda mesafe alınmasına karşın, akreditasyon sistemi henüz iÅŸlevsel hale getirilememiÅŸtir” bilgisine yer verildi.

TÃœRKAK'TAN BAÄžIMSIZ OLACAK

Avrupa Akreditasyon BirliÄŸi (EA) nezdinde sıkıntı yaÅŸanabileceÄŸi endiÅŸesiyle TÃœRKAK'ın Türkiye'de helal akreditasyonu iÅŸlemlerini gerçekleÅŸtiremediÄŸi belirtilen açıklamada şöyle deniliyor: “TÃœRKAK helal akreditasyonunun AB'deki ortak standartlara dayanmadığından kendi görev alanı kapsamında yer almadığını belirtmekte, ayrıca ilgili Ä°slam Ãœlkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü standartlarında yer verilen helal belgelendirme kuruluÅŸlarının Müslüman olması ÅŸartının Avrupa Akreditasyon BirliÄŸi nezdinde ayrımcılık olarak deÄŸerlendirilmesinden endiÅŸe etmektedir.

TÃœRKAK'ın Avrupa Akreditasyon BirliÄŸi nezdinde yaÅŸayabileceÄŸi muhtemel sıkıntıların gerek Avrupa gerekse diÄŸer ülkelere ihracatımızı olumsuz etkileme riski de bulunmaktadır. Bu alanda yaÅŸanan gecikmeler alternatif oluÅŸumların her geçen gün zemin kazanmasına ve ülkemizin bu alandaki etkinliÄŸinin azalmasına neden olmaktadır. Dolayısıyla, ülkemizde helal akreditasyonu konusunda faaliyette bulunmak, gerek SMIIC gerekse diÄŸer uluslararası platformlarda helal akreditasyonu konusunda ülkemizi temsil etmek ve yürütülen çalışmaların öncülüğünü üstlenmek üzere, TÃœRKAK'tan ayrı bir helal akreditasyon kurumunun kurulmasına ihtiyaç duyulmaktadır.”

KURUMUN GÖREV VE YETKİLERİ

Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanan Helal Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Taslağı'na göre Kurum'un görev ve yetkileri şöyle:

1- Ülkemizde ve yurt dışında yerleşik helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarına helal akreditasyon hizmeti sunmak, helal akreditasyonu ile ilgili kıstas ve tedbirleri belirlemek ve bunları uygulamak.

2- Faaliyet alanı kapsamında, uluslararası ve bölgesel akreditasyon birlikleri ve örgütleri nezdinde Türkiye'yi temsil etmek, bunlara üye olmak, yönetimlerinde görev almak veya bu kuruluşların merkezi olarak hizmet vermek, ikili veya çok taraflı karşılıklı tanıma anlaşmalarını imzalamak, akreditasyon kuruluşları ve akreditasyon kuruluşu bulunmayan ülkelerdeki helal akreditasyonu ile ilgili kurum ve kuruluşlarla ilişkiler kurmak, işbirliğinde bulunmak.

3- Helal akreditasyonu amacıyla başvuran kuruluşların müracaatı, değerlendirilmesi ve akredite edilmesiyle ilgili olarak elde edilmiş bilgilerin gizliliğini korumak.

4- Helal akreditasyon konusunda her türlü bilimsel ve teknik incelemeleri gerçekleştirmek. Helal akreditasyonunun önemini artırıcı faaliyetler yapmak, bu kapsamda eğitim vermek, araştırma ve yayın yapmak veya yaptırmak, ulusal ve uluslararası kongre, seminer ve benzeri toplantılar düzenlemek.

5- Kurumun faaliyetlerinin icrası için hizmet almak, taşınır ve taşınmaz satın almak, yaptırmak, satmak, kiralamak.

YÖNETİMDE TOBB ve TİM DE OLACAK

Yasa taslağına göre, Helal Akreditasyon Kurumu'nun karar organı 11 kişiden oluşacak yönetim kurulu olacak. Yönetim Kurulu'nda hem devlet hem de özel sektör temsilcileri bulunacak. Tasarıya göre, yönetim kurulu üyeleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Türkiye Seyahat Acentaları Birliği tarafından bildirilecek ve bakan tarafından atanacak birer temsilci olmak üzere 11 üyeden oluşacak. görev süresi ise 3 yıl olacak.

‘HAK’ ÖZEL HUKUK HÃœKÃœMLERÄ°NE TABÄ° OLACAK

Kısa adı HAK olan Helal Akreditasyon Kurumu'nun Ekonomi Bakanlığı ile ilişkili, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe haiz, kâr amacı gütmeyen, idari ve mali özerkliğe sahip olarak kurulması öngörülüyor.