Esed, İran, DEAŞ ve PKK ile ortak mücadele mümkün-Ufuk Ulutaş

YPG ile çalışmanın Suriye meselesinin geneline bakan çıkmazı ise, her geçen gün daha mümkün hale gelen ABD ile Ä°ran-Esed arasındaki boyutları deÄŸiÅŸebilecek çatışmanın YPG ile sürdürülemeyecek olması. YPG ile Rakka’nın alınması durumunda bile Rakka’nın kontrolünün YPG eliyle olamayacağı Washington’ın malumu. Bu kadar Rakka’ya odaklanılsa da asıl kavganın Deyrizor’da yaÅŸanacağını artık herkes görmeye baÅŸlıyor. Rakka’da bile verimliliÄŸi sorgulanan YPG, Deyrizor’da iki sebepten ötürü oldukça zor günler yaÅŸar. Birincisi, yukarıda da bahsedildiÄŸi ÅŸekilde odağından uzaklaÅŸmasıyla imkanlarının seyrelmesi; ikincisi ise Deyrizor operasyonunu her kim sürdürüyorsa Esed ve Ä°ran’la çatışmayı göze almak zorunda olması. ABD Deyrizor operasyonu için gerekirse Esed ve Ä°ran’la da çatışmayı göze alabilecek bir aktör bulmalı. YPG ontolojisi gereÄŸi Esed ve Ä°ran’la çatışamaz.

Deyrizor kilit bir ÅŸehir. Irak-Suriye baÄŸlantısını saÄŸlayan kilit noktalardan olan Deyrizor, hem enerji kaynakları hem de jeopolitik önemi sebebiyle sahadaki tüm aktörlerin gözünü çevirdiÄŸi bir nokta. DEAÅž’ın Irak-Suriye devamlılığı için olmazsa olmaz. Ä°ran’ın gelecekte Tahran-Beyrut devamlılığını saÄŸlaması için önemli bir geçiÅŸ noktası. Bütün bunların yanında kimin elinde olduÄŸuna baÄŸlı olarak Rakka sonrasında Suriye’de iç savaşın seyrini etkileyebilecek ölçekte sonuçlara sebebiyet verecek bir ÅŸehir. ABD eÄŸer DEAÅž’la mücadele edip örgütün Irak’taki elini de zayıflatmak; Ä°ran’ın Suriye’deki nüfuzunu ve Kasım Süleymani’nin çetelerini sınırlandırmak; ve Esed rejimini tavizkâr bir ÅŸekilde siyasi müzakere masasına oturtmak istiyorsa Deyrizor büyük bir fırsata dönüşebilir. Bu çabanın bonusu, Türkiye gibi eksikliÄŸini telafi edemeyeceÄŸi bir NATO ülkesiyle iliÅŸkilerini toparlamak, teröre verdiÄŸi desteÄŸi sona erdirmek ve bölgesel aktörlerin elini daha fazla taşın altına sokmasını saÄŸlamak olur.

Deyrizor’da DEAÅž’la savaşırken Esed-Ä°ran ikilisiyle de çatışmayı sadece geniÅŸ yelpazedeki ÖSO unsurları ve aÅŸiretler göze alabilir. Ä°lk yapılması gereken bu mobilizasyonu saÄŸlamak olmalı. Ä°kinci olarak ise Türkiye, Suudi Arabistan ve Ãœrdün gibi bölge ülkeleriyle kapsamlı bir Deyrizor ve sonrası planlaması yapmak. Deyrizor’u bölge ülkeleri ve ABD destekli yerel unsurlar ele geçirirse DEAÅž’ın Suriye’deki eli oldukça zayıflar, Kasım Süleymani’nin çetelerinin kurmak istediÄŸi Suriye-Irak baÄŸlantısı zora girer ve Ä°ran’ın yayılmacı politikalarına bir darbe vurulur. PKK’nın alanı daralır ve bölgesel krizlerin çözümünde katkısına ihtiyaç duyulan Türkiye ile iliÅŸkiler rayına oturur. Yerel unsurların ön plana çıkması ve seçeneklerinin daralmasıyla birlikte Esed rejimi de müzakere masasında daha tavizkâr olmak zorunda kalır. Suriye’de kaçırılan fırsatlara bir yenisi eklenmez inÅŸallah.