Davranış bozukluğu olan çocuklar-Kıvanç Tığlı Bulut

Cemile on bir yaşındaydı. Çok sık yalan söylediÄŸi, arkadaÅŸlarına vurduÄŸu, okuldan kaçtığı ve evden para çaldığı için danışmanlık merkezine getirilmiÅŸti. Okulda arkadaÅŸları oyunda onun isteÄŸine karşı geldiler diye, bir arkadaşının yüzüne taÅŸ atmıştı. Bunun üzerine öğretmeni Cemile’nin mutlaka psikoloÄŸa götürülmesi gerektiÄŸini söylemiÅŸti.

Seanslarda öğrenci ile ilgili ÅŸu bilgilere ulaşıldı: Cemile, annesi tarafından dışlanan bir kızdı. Anne, kızına olan ilgisizliÄŸini açıkça belli etmekte, bütün sevgisini oÄŸluna vermekteydi. Buna karşın Cemile annesini her ÅŸeyden çok seviyordu. Böyle olunca annesinin ilgisizliÄŸi Cemile’yi çok üzmekte, derinden yaralamaktaydı. Bu ilgisizlik yetmezmiÅŸ gibi, sınıftaki diÄŸer kız arkadaÅŸları da onun hoÅŸ olmayan davranışlarından dolayı ondan hoÅŸlanmamaktadırlar. Annenin ilgisiz davranışı, babanın sert ve otoriter tutumu giderek çocukta güvensizlikten doÄŸan bir saldırganlığın baÅŸlamasına neden olmuÅŸtu.

Önce anne -baba psikoterapi seansına alındı ve okulda öğretmeni ile iletiÅŸim kurulup öğrencisine karşı nasıl davranması gerektiÄŸi anlatıldı. Cemile’de kısa sürede olumlu deÄŸiÅŸiklikler görüldü.

DeÄŸerli okuyucular, Cemile’de “Davranım BozukluÄŸu” denilen psikolojik rahatsızlık vardı. Bu tür çocuklarda insan veya hayvanlara, eÅŸyalara zarar verme, kurallara uymada zorlanma, yalan söyleme, çalma gibi davranışlar görülür. ÇocuÄŸunuzda aşırı öfke, kendini kaybetme, sık öfke patlamaları, aşırı huzursuzluk, aşırı dürtüsellik, çabuk sinirlenme gibi özelliklerden bir veya birkaçı olduÄŸunda onu mutlaka bir uzmana götürmelisiniz. 

ÇocuÄŸa gerekli ilgi ve sevgi gösterilmediÄŸi takdirde ya da yeterli kaliteli zaman ayrılmadığında dikkat çekmek için davranış bozukluklarına yönelir. Ã–zellikle dayak yiyen, sevgi verilmeyen, ilgi gösterilmeyen çocuk anne babasından intikam almak ister. Aşırı otoriter, katı disiplin ve baskıcı tutum ana babaya karşı öfke ve nefret duygularının geliÅŸmesine ve buna paralel olarak baÅŸkaldırıcı bir birey oluÅŸmasına neden olur. Ã‡ocuÄŸun kendine güvensiz olması davranış bozukluklarına neden olur. Anne babanın aşırı koruyucu, hoÅŸgörülü tutumu, gerektiÄŸinden fazla özen gösterilmesi fazla kontrol anlamına gelir. Sonuçta çocuk diÄŸer kimselere karşı aşırı bağımlı, kendine güveni olmayan, duygusal olarak çabuk kırılan bir kiÅŸi olur. Bu durum çocuÄŸun kendi kendisine yetmesine olanak vermez ve davranış bozukluklarına neden olur.

Davranım bozukluğu yaşayan bir çocuğunuz varsa, bu durumla başa çıkabilmek için önerilerim;

Olumlu davranışlarını ve çalışmasını sıkça övün.

Sinirlendiğinde tehdit içermeyen yumuşak bir tarzda konuşun.

Söyleneni kavradığına emin olmak için söylediklerinizi tekrarlayın.

Sınıf içinde liderlik rolü vermek için fırsat kollayın.

Öğretmen iseniz içe dönük ya da aşırı derecede utangaç ise sınıf arkadaşlarıyla sosyal ilişkiye girmesi için cesaretlendirin.

Kırıldığını düşündüğünüzde onu destekleyin.

Çocuğun zorlanması ya da sıkıntıya girmesi ile ilgili belirtilere dikkat edin, gerginliği azaltmak ve öfke patlamasından kaçınmak için cesaret verin, iş yükünü azaltın.

Öfkesinin nasıl denetlenebileceğini ona anlatın. Örneğin, öfkelendiğinde bulunduğu ortamdan uzaklaşabilir.

Dikkatinizi olumlu davranışları pekiştirmek için kullanın.

ArkadaÅŸları arasında eleÅŸtirmekten ve azarlamaktan kaçının.   

   En önemlisi de çocuÄŸunuza sevginizi belli edin. Bu konuda Peygamber Efendimiz şöyle buyuruyor: “Çocuklarınızı çok öpün, zira her öpücük için size cennette bir derece verilir ki, iki derece arasında beÅŸ yüz yıllık mesafe vardır. Melekler öpücüklerinizi sayarlar ve sizin için yazarlar.”

Çocuklarınızın söz dinlemesi duasıyla Allah’a emanet olun.