Sosyal Medya

Coğrafyamız

Ermenistan Genel Seçimleri ve Bölgeye Etkisi-Yavuz Kerimoğlu

25-04-2017 12:44

Ermenistan’da 2 Nisan’da parlamento seçimleri yapıldı. Bu genel seçimler, 1,5 yıl önce yapılan anayasa değişiklik referandumu ile başkanlıktan parlamenter sisteme geçen ülke için ayrı bir önem taşıyor. Zira yeni seçilen milletvekilleri bundan sonra daha geniş yetkilere sahip olacak.



Seçimlere katılan dokuz parti ve bloktan %5 barajını geçerek milletvekili çıkarabilen partiler ve çıkarttıkları milletvekili sayıları şöyle:
 
- Cumhuriyet Partisi: 58 milletvekili
 
- Tsarukyan BloÄŸu: 31 milletvekili
 
- Yelk (Çıkış) Partisi: 9 milletvekili
 
- DaÅŸnak Partisi: 7 milletvekili
 
Yeni parlamentoda 105 milletvekili çalışma yapacak. Rus, Yezidi, Kürt ve Süryani millî azınlıklarına ise dört kişilik kota ayrılacak.
 
Partilerin ideolojik veya politik farklılıklarını ise şu şekilde sıralayabiliriz:
 
- Cumhuriyet Partisi: Ä°ktidarda bulunan baÅŸkan Robert Sarkisyan’ın partisi ve Rusya eksenli bir siyaset yürütmekte.
 
- Tsarukyan BloÄŸu: Ä°smini liderliÄŸinde bulunan zengin iÅŸ adamı Gagik Tsarukyan’dan alan blokta çok sayıda STK aktivisti ve iÅŸ adamı yer alıyor. Seçim öncesi kurulan bu ittifakın net bir siyasi çizgisi ve belirli bir programı yok. Çok karma bir yapı olan bu oluÅŸuma dâhil olanların ortak hedefi, kısa vadeli birlikleri sayesinde parlamentoya girebilmek.
 
- Yelk (Çıkış) Partisi: KuruluÅŸundan itibaren BaÅŸkan Sarkisyan’a muhalefet eden parti, ülkenin Rusya’ya bağımlılıktan kurtulup Batı’ya yönelmesini isteyen bir siyaset izliyor.
 
- DaÅŸnaktsyutsyun (DaÅŸnak-Ermenistan Devrimci) Partisi: KuruluÅŸ tarihi Sovyet döneminden önceye dayanan Ermenistan’ın en eski partisidir. ASALA terör örgütünün ideolojik ilham kaynağı olan bu partinin örgütle de sıkı iÅŸ birlikleri olmuÅŸtur. BaÅŸkan Sarkisyan’ı destekleyen DaÅŸnak Partisi, KarabaÄŸ iÅŸgali meselesinde Azerbaycan’a hiçbir ÅŸekilde taviz verilmemesini savunuyor ve Türkiye’ye karşı da son derece düşmanca bir politika izliyor.
 
Ülkede seçim sonrası yapılan itiraz ve şikâyetleri değerlendirmek için belirlenen iki haftalık Anayasa Mahkemesi süreci bittiğinde yeni oluşturulan parlamento çalışmaya başlayacak. Seçimin galibi olan Cumhuriyet Partisi milletvekilleri yeni hükümeti kuracaklar ve ülkenin içinde bulunduğu sorunlarla karşı karşıya kalacaklar.
 
Ãœlkenin iç sorunları hiç de az deÄŸil. Enerji ve doÄŸal gaz konusunda tümüyle Rusya’ya baÄŸlı olan Ermenistan’da enerji üretimi yapılan Metsamor Nükleer Santrali’nin iÅŸletmesi de Rusya’da. Sanayi üretimi yok denecek kadar az olan ülkede iÅŸsizlik oranı da oldukça yüksek ve yurt dışına (Rusya, ABD, Avrupa, Türkiye) işçi akını devam ediyor. Millî para birimi drahm ise sürekli devalüasyona uÄŸruyor.
 
Ãœlkedeki hayatı ve seçim öncesi atmosferi etkileyen bir diÄŸer mühim etken de KarabaÄŸ konusu. Nisan 2016’da KarabaÄŸ’da Azeriler tarafından hezimete uÄŸrayan Ermeni ordusu ve arkasında duran devletin izlediÄŸi politikalar ülkede ciddi bir krize sebep oldu. Geçen yılki savaÅŸ dört gün sürdü, lakin Ermeni ordusunun kayıpları tahmin edilenden çok daha fazla oldu. Ermenistan bu çatışmalarda 100’e yakın asker ve 15 tankın yanı sıra stratejik önemi olan bir bölgeyi kaybetti. BaÅŸlangıçta kamuoyundan gizlenen bu geliÅŸmelerin ortaya çıkması ülkede büyük protestolara sebep oldu. Savunma Bakanı, Genelkurmay BaÅŸkanı ve ordu komutanlarından bazıları istifa etti. Bazı üst düzey subaylar bu yenilgiden sorumlu tutularak hapse mahkûm edildi. Ermenistan kamuoyu ve siyasileri, Rusya’nın bölgeye zamanında müdahale etmemesinden duydukları rahatsızlığı dile getirerek Moskova’nın sözünden çıkmayan Sarkisyan hükümetini eleÅŸtirdiler. Lübnan asıllı Ermeni Jirayr Sefilyan liderliÄŸindeki muhalifler, Sarkisyan’ın istifasını ve Moskova’ya danışmadan Azerbaycan’a karşı intikam savaşının baÅŸlatılmasını talep ettiler. Olayların büyümesi üzerine Sefilyan tutuklandı ancak bu defa da Sefilyan’ın taraftarları ve KarabaÄŸ’daki Ermeni militanları baÅŸkent Erivan’da darbe giriÅŸiminde bulundular. Her ne kadar darbeciler baÅŸarılı olamamış ve darbe önlenmiÅŸ olsa da Erivan’ın bazı semtleri 1,5 ay boyunca Sasna Tsrer teÅŸkilatı militanlarının kontrolünde kaldı. Olaylar sırasında can kayıpları yaÅŸanmasına raÄŸmen bu grup halkın desteÄŸini almayı baÅŸardı.
 
Ermenistan kamuoyunda yapılan anketler, vatandaÅŸların Rusya’ya olan güveninin sarsıldığını ve dış politikada yeni arayış sürecine girilmesi gerektiÄŸi görüşünün güçlendiÄŸini gösteriyor. Daha önceki yıllarda Rusya’yı müttefik olarak görenlerin oranı %80-90’dan iken bugün bu oranın %50-60’a gerilediÄŸi kaydediliyor.
 
Öte yandan artık Ä°ran’la iÅŸ birliÄŸini güçlendirme vaktinin geldiÄŸini savunan bir grup milletvekili de Yerkir Tsirani adlı bir parti kurdu. Partinin başına eski milletvekili Zarui Postanjan seçildi, lakin bu parti 2017 seçimlerine katılmadı.
 
KargaÅŸa ve istikrarsız ortam Ermenistan’da seçimlere kadar devam etti. Geçen yıl yapılan darbe teÅŸebbüsünü destekleyen ve sevilen hayırsever bir aktivist olan Artur Sargsyan’ın şüpheli ölümü ve KarabaÄŸ’daki eski baÅŸkomutan Samvel Babayan’ın tutuklanması da halk arasında rahatsızlığa sebep oldu. Bu geliÅŸmeler üzerine Ermenistan’ın ilk Devlet BaÅŸkanı Ter-Petrosyan ve Kongre Partisi, seçimlerin ertelenmesi çaÄŸrısında bulundu, ancak genel seçimler bu gergin atmosfere raÄŸmen gerçekleÅŸtirildi.
 
Ãœlkede yaÅŸananlar, bölgede askerî gerginliÄŸe de sebep oluyor. 23 Mart’ta Gürcistan’ın muhalif partisi Millî Birlik Hareketi’nin baÅŸkan sözcüsü Nukzar Tsıklauri, Gürcistan’dan Ermenistan’a Rus askerî araçlarının gizlice sevk edildiÄŸini açıkladı. Sevkiyatla ilgili fotoÄŸrafları da medyaya veren Tsıklauri, söz konusu sevkiyatın durdurulmasını istedi. Ancak Gürcü hükümet yetkilileri muhtemelen Rusya’nın baskısı sebebiyle durumu örtbas etmeyi tercih etti, Rusya Savunma Bakanlığı da bu iddiaları yalanladı.
 
Her ne kadar Rusya’nın bölgedeki otoritesi eskiye göre zedelense de Ermeniler halen Rusya’ya güvenerek komÅŸu ülke topraklarından hak iddia etmeye devam ediyor. Ä°ktidarda bulunan Cumhuriyet Partisi ve BaÅŸkan Sarkisyan, ülkeyi Rusya’ya ipotekleyerek Moskova’nın bölgedeki politikalarının güdümüne gidiyor. Yapılan seçimlerle Ermenistan’da devletin idare ÅŸekli deÄŸiÅŸse de ne uygulanan politikalarda ne de Moskova’nın tavrında bir deÄŸiÅŸim beklemek söz konusu, zira bu tür bir deÄŸiÅŸim Rusya’nın çıkarlarına uygun deÄŸil.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.