Sosyal Medya

Güncel

Mustafa KartoÄŸlu: Bir manÅŸetle iki mesaj vermek...

28-02-2017 09:00

Gazetecilikte haber bilgiyi verir ama ‘başlık’ algıyı belirler. Bunun çok örneği var. Bazen haber başka bir şey söyler, başlık başka… Başlık haberin önüne geçer. Televizyonların altyazılarında da benzer örnekler görülür. Gazetelerin başlıklarını genel yayın yönetmenleri ve yazı işleri ekibi belirler. Bir habere, gazetenin veya yazı işlerini yöneten ekibin rengini yansıtan başlıklar verildiği de olur; ‘Birden fazla anlama gelebilecek’veya ‘birden fazla mesaj verecek’ başlıklar da… ‘Karargah Rahatsız’başlığının da bunlardan biri olduğunu düşünüyorum.


Meslekte 8 yıla yakın ‘gazete yapmış’ biri olarak kısa bir analiz yapmak hem okuyucuya, hem de bu baÅŸlık etrafındaki tartışmayla ilgilenenlere yararlı olabilir.
 
Haberin birinci sayfa manÅŸetinin baÅŸlığı ‘7 eleÅŸtiriye 7 yanıt’.
 
Alt baÅŸlıkta, terörle mücadele ve Fırat Kalkanı gibi hayati operasyonları yürüten TSK ve Genelkurmay BaÅŸkanı’na yönelik ‘eleÅŸtirilerin’ TSK’yı yıprattığı belirtiliyor.
 
Yani rahatsızlığın nedeni ‘olaylar’ deÄŸil, olayların TSK’yı yıpratma amaçlı tartışılıyor olması.
 
Buraya kadar sorun yok.
 
Tartışılan konulara baktığımızda, 7 konudan aslında birincisinin ‘asıl konu’ olduÄŸu anlaşılıyor; başörtüsü yasağının TSK’dan da kaldırılmış olması ve bunun üzerine yapılan ‘başörtülü genelkurmay baÅŸkanı olacak’ tartışması.
 
Ä°lk sorun da bu konudaki ‘karargah görüşü’nde: “Bu karar alınırken Karargâh’ın görüşü alınmadı. Askeri kaynaklar da ‘düzenlemede Genelkurmay BaÅŸkanlığı’nın dahli olmadığını’ teyit etti.”
 
Bu ifade doÄŸru ama eksik.
 
Doğru, çünkü bir hak ve özgürlük kısıtlamasını kaldırmak siyasi bir karardır.
 
Eksiktir, hak ve özgürlüklerle ilgili siyasi bir karar verilirken karargahın görüşünün alınıp alınmaması veya Genelkurmay’ın dahli olup olmamasının mevzubahis olmamalıdır. Ayrıca, Genelkurmay BaÅŸkanı’nın bu karardan ‘haberi’ vardı.
 
Bu ifadede, ‘Bu zaten hak ve özgürlüklerle ilgili siyasi bir karardır’ gibi bir cümle olsaydı, ‘kaynak’ açısından tartışma olmazdı.
 
Bu eksiğe rağmen bugünkü tartışma yine de çıkmaz veya bu boyuta varmazdı.
 
Büyüten, Hürriyet’in iç sayfa manÅŸeti oldu.
 
Manşet aslında uzun bir cümle:
 
‘Karargah rahatsız, iddia ve eleÅŸtiriler
 
7 konuda yıpratıyor’
 
Birinci sayfadaki alt baÅŸlıkla birlikte okunduÄŸunda pekala ÅŸu yorum yapılabilir: “Bugüne kadar ‘asker rahatsız’ denildiÄŸinde hep ‘asker siyasetten, siyasi tasarruflardan rahatsız’ anlaşılırdı; bu öyle deÄŸil, bu kez asker normal konuların siyasi yorumlarla TSK’yı yıpratma amaçlı kullanılmasından rahatsız.”
 
Buna da kimsenin itirazı olmaz.
 
Ancak baÅŸlığın ‘Karargah rahatsız’ kısmını büyük, cümlenin ikinci yarısını küçük yazarsanız, bu ‘normal’ karşılanmaz.
 
Ä°nsanlar bunu, birinci maddedeki ‘eksik’le ve gazetenin geçmiÅŸteki yayınlarıyla birlikte deÄŸerlendirirler.
 
‘BaÅŸlık sığmadı ama vurgulansın diye kırmızıyla yazdık’demek de ikna edici bir izah olmaz.
 
Zira “Ordu Türkiye içinde ve sınır ötesinde terörle savaÅŸ verirken, doÄŸru olmayan tartışmalarla yıpratılmasın” diye bu haberi yapıyorsanız, baÅŸlık verirken de yanlış anlamalara yol açmamak için ‘asgari dil hassasiyeti’ göstermeniz beklenir.
 
Hele bu manÅŸeti 28 Åžubat’a iki gün kala atıyorsanız!..
 
Hürriyet’in manÅŸetinden Ankara’nın anladığı, benim görebildiÄŸim ÅŸu:
 
Bir manÅŸetle ‘iki mesaj’ verilmeye çalışılmış: Biz tartışmalardan rahatsızız diyoruz ama siz onu ‘başörtülü asker’ olarak da anlayın!
 
Patlayan bu…
 
‘Karargah’tan soruları cevaplayanın eksik bırakması ve yazı iÅŸlerinin ‘manÅŸet ve mesaj ÅŸehveti’ tartışmaları bitirecek bir haberi tartışmaları alevlendirecek bir haber haline getirdi.
 
Bir not:
 
15 Temmuz’dan önce de iyi bir haberci olarak tanıdığım Hürriyet Ankara Temsilcisi Hande Fırat, siyasete ayar verme amaçlı ‘Genç subaylar rahatsız’ manÅŸetiyle aynı yerde olmayı isteyecek bir isim deÄŸil. Hele 15 Temmuz gecesi ve sonrasındaki kamuoyuna yansıyan, yansımayan tavrını da bilenlerden olarak ‘darbeci’ olarak nitelenmesi de adil deÄŸil.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.