Bosna'daki savaşın 'gazi' camisi

Bosna Hersek'in Konjic şehrinde bulunan ve 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşta minaresi havan topu ile vurulan Vardacka Camisi, savaşın derin izlerini şerefesi olmayan minaresinde taşımayı sürdürüyor.

Bosna'daki savaşta hedef alınan onlarca camiden yalnızca biri olan bu tarihi cami, bugün de şehri ziyaret edenlere savaşın acımasız yüzünü hatırlatıyor.

Konjic Başimamı Redzo Muhibic, Bosna Hersek'in "gazi" camilerinden Vardacka'nın hikayesini anlattı.

Tarihi camiden Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinde de söz edildiğine işaret eden Muhibic, Bosna'daki savaşın ardından yıkılan ve onarılmayan minaresi ile şehrin sembollerinden biri haline geldiğini aktardı.

Seyahatname'de o dönemde şehirde sekiz cami olduğundan söz edildiğini anlatan Muhibic, bunların dördünün Neretva nehrinin sağ yakasında, dördünün de sol yakasında olduğundan bahsedildiğini söyledi.

Bugün Konjic'teki 47 camiden biri olan Vardacka'nın adını, bulunduğu Varda mahallesinden aldığını söyleyen Muhibic, bu tarihi caminin inşasına ilişkin çeşitli rivayetler bulunduğunu kaydetti.

Caminin inşa edilmesini sağlayan Softic ailesine ilişkin hikayelerin bugünde anlatıldığını dile getiren Muhibic, "Dönemin azılı haydutlarından Mijat halkın çok korktuğu biriymiş. Bir kahraman gelip Mijat'ı yakalamış ve idam etmiş. Softic ailesi de Konjic halkına huzur getiren bu kahramanı ödüllendirmek için Vardacka Camisi'ni inşa ettirmiş." diye konuştu.

Muhibic, 1645 yılında yapıldığı tahmin edilen caminin İkinci Dünya Savaşı sırasında kapatıldığını ve depoya çevrildiğini belirterek, 1971 yılında Konjic halkı ve Mulic ailesinin desteğiyle caminin yeniden ibadete açıldığını aktardı.

Havan topu ile vurdular

Bosna Hersek'te, 1992-1995 yıllarında yaşanan savaş sırasında ülke genelinde birçok caminin bombalandığını anımsatan Muhibic, "Konjic'e yapılan saldırılar esnasında da Vardacka Camisi'ne havan topu isabet etti. Saldırılarda minareye isabet eden havan topu şerefe kısmından yukarısının yıkılmasına neden oldu." diye konuştu.

Muhibic, 2015 yılında Konjic İslam Birliği Meclisi ve halkın desteğiyle caminin temelinden başlanarak onarıldığını ifade ederek, savaşın hemen ardından 1996 yılında İslam Birliğince alınan karar gereği topun isabet ettiği minareye "el sürmediklerini" vurguladı.

Savaş sonrasında Konjic'teki tüm camilerin onarıldığını ancak Vardacka Camisi'nin "savaş gazisi" minaresinin olduğu gibi bırakıldığını anlatan Muhibic, "Vardacka'daki minare havan topu saldırısı sonucu aldığı hasarla bırakıldı. Bizler o dönem minarenin olduğu şekliyle korunması kararını aldık." ifadelerini kullandı.

Konjic şehrine girerken hemen göze çarpan yarım minareli cami, yanı başındaki kiliseyle de aynı sokağı paylaşıyor.