Sosyal Medya

Ekonomi

Piyasada nakit sıkıntısı

26-01-2017 07:16

Dolar kurunun aşırı dalgalanması, tüketici güveninin azalması ve piyasaya enjekte edilen paranın azalması nakit sıkıntısı oluşturmaya başladı.


 Likiditenin 120 milyardan 80 milyar liraya düşürülmesinin dolaşımdaki para miktarını azalttığını, kaynağı daha pahalı hale getirdiÄŸini, bu durumun da reel sektörde alacakları zora soktuÄŸunu belirten iÅŸ dünyası temsilcileri, bunun sonucunda son dönemde nakit ödemelerin vadeliye dönmeye baÅŸladığını belirtti. Vadeli ödemelerin de daha fazla dilimlere uzadığını belirten iÅŸ dünyası, “EÄŸer ödeme 1-2 ay ise 6 ay sonrasına, 6 ayda ise 9, hatta 12 aya kadar uzamaya baÅŸladı” dedi. Özellikle kur sabitlemesinin, kamu ile çalışan büyük ölçekli firmalar üzerinde olumlu olduÄŸunu, ancak bu firmalara iÅŸ yapan tedarikçilerin ise olumsuz etkilendiÄŸi belirtilerek, “Büyük firmalar, 3,80’den alınan ürün için ödemeyi 3,40’ta sabitleyip, o fiyat üzerinden KOBÄ°’ye ödemesini yapıyor. Zaten dar finansmanla gidildiÄŸi için KOBÄ°’ler zarar yazmaya baÅŸladı” ifadelerini kullandı.
 
DoÄŸu GüneydoÄŸu Sanayici ve Ä°ÅŸadamları Dernekleri (DOGÃœNSFÄ°ED) BaÅŸkanı Åžahismail BedirhanoÄŸlu, piyasada nakit sıkıntısının önemli ölçüde hissedildiÄŸini söyledi. Merkez Bankası’nın son dönemde aldığı tedbirlerle dolardaki artışı azaltmaya çalıştığını belirten BedirhanoÄŸlu, bunun olması gereken bir karar olduÄŸunu, ancak piyasaların ciddi sıkışıklığı aÅŸması noktasında bir adım olmadığını, sadece kur üzerindeki baskıyı hafifleteceÄŸini düşündüğünü söyledi.
 
Öte yandan bankalardan kredi alma noktasında bölge iÅŸadamlarının sıkıntı yaÅŸamaya devam ettiÄŸini söyleyen BedirhanoÄŸlu, “Bankaların yapıcı bir tutum içinde olduklarını söylemek zor. Ä°stanbul’da, Ankara’da belki böyle deÄŸil ancak, bölgede yatırımcının finansmana eriÅŸiminde halen sıkıntılar yaÅŸanıyor. Mesela ‘kredi kapatsanız daha iyi olur’ diye müşteri üzerinde baskı oluÅŸturuyor. Kredinizi kapattıysanız da ihtiyacınız olduÄŸunda tekrar kullandırmıyor. Kredileri erken çağırma biraz azaldı, yeni kredi kullanma noktasında sıkıntılar var” diye konuÅŸtu.
 
Bilgi Sistemleri CEO’su Bekir Sami NalbantoÄŸlu ise kamu ile iÅŸ yapanlara kur sabitlemesinin büyük ölçekli firmalar açısından son derece olumlu olduÄŸunu, ancak bunun KOBÄ°’lere yansımasının negatif olduÄŸunu vurguladı. NalbantoÄŸlu, “Büyük firmalar, dolarla alım-satım yaptıkları iÅŸlerde, sabit kur imkanından yararlanırken, KOBÄ°’lerin alacağını da sabitliyor. ÖrneÄŸin, 3,80’den alım yapılmış, ocakta ödemesi var. Firma, KOBÄ°’ye ‘ben 3,40’tan ödüyorum’ diyor. Kamunun kast ettiÄŸi bu deÄŸildi. Bunun KOBÄ°’ler üzerindeki etkisi olumsuz. Çünkü KOBÄ°, o firmaya sattığı ürünü, o günkü kur ÅŸartları üzerinden temin ediyor. KOBÄ°’nin bu parayı almıyorum deme ÅŸansı yok. ‘Alayım da ne olursa olsun’ diyor. Zaten dar finansmanla gittikleri için üyelerimizde çok ciddi zararlar var. Bu durumu, özellikle biliÅŸim sektöründe çok yoÄŸun görüyoruz” dedi. Kamunun kur sabitlemesinin, aslında borçları rahatlatmaya yönelik bir adım olduÄŸunu ifade eden NalbantoÄŸlu, ancak bazı firmalar tarafından bu durumun istismar edildiÄŸini öne sürdü. Kur üzerinden KOBÄ°’lerin zarara sokulduÄŸunu ifade eden NalbantoÄŸlu, “Çünkü iÅŸlemciler yurt dışından dövizle ithal ediliyor. Bunu da dolarla satmak zorundasınız. Müşteri TL’ye dönüyor, ama malı aldığı firmalar hala dolarla tahsilatı yapıyor” dedi. Bazı firmaların da vadeleri uzattığını söyleyen Bekir Sami NalbantoÄŸlu, “1-2 aylık ödemeleri 6 aya çıkaranlar oldu. Bu da yüzde 1-3 arası karla çalışan KOBÄ°’leri zorluyor” ifadelerini kullandı. AkkuÅŸ Gayrimenkul BaÅŸkanı Abdülkadir AkkuÅŸ da piyasada satış tarafından biraz durgunluk olduÄŸunu, ancak ihracat tarafından sıkıntı yaÅŸanmadığını söyledi.
 
Orka Tekstil Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Süleyman OrakçıoÄŸlu, Merkez Bankası’nın kur ateÅŸini düşürmek için aldığı önemlerle aslında elinde döviz bulunan yatırımcıları, bu dövizleri bozdurmaya teÅŸvik ettiÄŸini belirtti. Piyasaya enjekte edilen nakit oranının yüzde 30-35 azalmasının ise piyasalara vade yönünde etkisi olduÄŸunu vurgulayan OrakçıoÄŸlu, vadelerin uzadığını, bunun da sektörlere göre deÄŸiÅŸtiÄŸini, bu vadenin de 6 ise 9 aya, 9 ay ise 12 aya yükseldiÄŸini belirtti. OrakçoÄŸlu, “Merkez Bankası açısından yaptığı politika, yapması gereken bir politika olarak deÄŸerlendiriyoruz, ancak piyasada bunun karşılığını iyi ölçümlemek gerekiyor. Biz daha fazla yatırım, üretim istiyoruz” ifadelerini kullandı.
 
İÇ PİYASADA LİKİDİTE DARLIĞI VAR
Ä°stanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ä°hracatçıları BirliÄŸi (Ä°HKÄ°B) BaÅŸkanı Hikmet Tanrıverdi, likidite daraltmanın, uzun süreli sürdürülebilecek bir politika olmadığını, bunun geçici bir önlem olduÄŸunu, bu durumun uzun süreli olmasının iç piyasadaki firmalar açısından sıkıntıya neden olacağını kaydetti. Ä°hracatçı açısından, ÅŸu anda bir sıkıntı olmadığını belirten Ä°HKÄ°B BaÅŸkanı Hikmet Tanrıverdi, “İç piyasa açısından vadeleri uzattığı söylenebilir, iç piyasada likidite darlığı söz konusu” açıklamasında bulundu.
 
KAPASİTE KULLANIMINDA DÜŞÜŞ
Ä°malat sanayinde kapasite kullanım oranı, 2017 yılı Ocak ayında, bir önceki aya göre 1 puan azalarak yüzde 75,5 seviyesinde gerçekleÅŸti. Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre, kapasite kullanım oranı aylık bazda dayanıklı tüketimde yüzde 72,5’ten yüzde 69,2’ye, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 72,6’dan yüzde 71,0’e, tüketim malları için yüzde 72,6’dan yüzde 70,6’ya, gıda ve içecekte yüzde 71,2’den yüzde 70,0’e, ara malları için yüzde 76,7’den yüzde 75,5’e, yatırım malları için yüzde 77,6’dan yüzde 76,5’e geldi.
 
KREDÄ° FAÄ°ZLERÄ° ARTIYOR
Anadolu Aslanları Ä°ÅŸadamları DerneÄŸi (ASKON) tarafından yapılan açıklamada ise dövizdeki hareketliliÄŸin belirsizliklere neden olduÄŸunu, bu nedenle insanların harcamaları ve yatırımları kısmaya baÅŸladığı belirtildi. ASKON açıklamasında, “Ä°nsanlar önlerini görmek ve ne tarafa doÄŸru evrilmeleri gerektiÄŸine karar vermek istiyorlar. Dövizdeki hareketlilik insanları sıkıntıya sokuyor. Bir kısım müdahaleler yapılıyor ancak henüz istikrara kavuÅŸabilmiÅŸ deÄŸil.” ifadelerini kullandı. Faiz artışlarının ise finansman ve dolayısıyla üretim maliyetlerine bir yük getirdiÄŸi belirtilen açıklamada, şöyle denildi: “Faiz, dövizi baskılamak için dolaylı da olsa kullanıma getirildiÄŸi anda bankalar kullandırdıkları tüm kredilere daha yüksek faiz tayin etmeye baÅŸlıyorlar. Vadelerde de ister istemez bir uzama söz konusu oluyor” denildi.
 
REEL KESÄ°M GÃœVENÄ°NDE AZALIÅž
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ocak ayına iliÅŸkin Reel Kesim Güven Endeksini açıkladı. Buna göre, reel kesim güveni, bir önceki aya göre 1,4 puan azalarak 97,0 seviyesinde gerçekleÅŸti. İçinde bulunduÄŸu sanayi dalındaki genel gidiÅŸat konusunda bir ay öncesine kıyasla daha iyimser olduÄŸunu belirtenlerin oranı yüzde 4,7’ye, aynı kaldığını belirtenlerin oranı yüzde 63,8’e gerilerken, daha kötümser olduÄŸunu belirtenlerin oranı yüzde 31,5’e yükseldi. Endeksler incelendiÄŸinde, gelecek üç aydaki ihracat sipariÅŸ miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması, gelecek üç aydaki üretim miktarı endeksi artış yönünde etkilenirken, genel gidiÅŸat, mevcut toplam sipariÅŸ miktarı, son üç aydaki toplam sipariÅŸ miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam azalış yönünde etkilendi.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.