Bir büyük inkılab hareketi içinde yoğrulan bir isim: Refsencanî-2

Devam edelim..

***

Maksadımız Refsencanî’yi anlatmak deÄŸil, onun da içinde baÅŸrollerde bulunduÄŸu hareketin 40 yıla yakın geçmiÅŸini ve bugününü anlamaya çalışmaktır.

Ä°nkılabHareketi’nin, Ä°mam Khomeynî’den sonraki en önde gelen ismi herhalde Huseyn Ali Muntezerî ve Seyyid Muhammed Huseynî-i BeheÅŸtî idi ve onların hemen ardından da Hâşimî Refsencanî ve Seyyid Ali Khameneî geliyordu.

BeheÅŸtî, zâhirde sadece Yargı’nınbaşında bulunuyordu, ama ülkenin idaresi Ä°mam Khomeynî adına onun elindeydi.

***

Irak’da Baas ideolojisine dayalı bir korkunç diktatörlük kurmuÅŸ olan Saddam, 22 Eylûl 1980 günü gün ortasında Ä°ran’a âniden saldırmış ve bir ‘yıldırım savaşı’ taktiÄŸiyle Ä°ran’ı dize getirmeye çalışıyordu. Havaalanları, dev petrol rafineleri, limanlar, demiryolları, köprüler, sanayi tesisleri vurulmuÅŸ,  Ä°ran’ın hava ve deniz gücü de büyük çapta saf dışı edilmiÅŸti. Ä°ran ordusunun yüksek komuta kademesi ise Åžahlık rejiminin yıkılışı esnasında ya kaçmıştı, ya da idâm olunmuÅŸlardı.

Savaş önüne çıkan her şeyi yok eden bir canavar gibi, yüzbinleri yutarak korkunç şekilde ilerliyordu.

Ama, Ä°ran en azından, o ‘yıldırım savaşı’na karşı, savunmasını uzun soluk isteyen bir ‘yıpratma savaşı’ taktiÄŸi üzerine oturtabilmiÅŸti.

***

O dönemde ‘BeheÅŸtî, Refsencanî ve Khameneî’  üçlüsü, halkın içinde bulunarak önderlik yapan inkılapçı isimlerdi...

Ä°lk CumhurbaÅŸkanı seçilen Ebu-l’ Hasan Benî Sadr ise, Ä°slamî esaslara göre deÄŸil, laik ölçülere göre bir yönetim istediÄŸinden geniiÅŸ inkılabçı halk kesimleri nezdindeki itibarını yitirmiÅŸ ve nihayet, ‘çarÅŸaflı bir kadın’ kılığında bindiÄŸi bir uçakla Paris’e kaçtığı anlaşılmıştı. Hâlen de orada..

‘Halkın Mücahidleri’diye anılan silahlı mücadele örgütü baÅŸta olmak üzere, marksist veya arabçı, türkmenci, türkçü, kürdçü, belûçcu, farsçı, yığınla etnik -ırkçı cereyanlar da ayrılık hevesiyle, her taraftan ve inkılabın önde gelen isimlerini bertaraf edecek kanlı eylemlere giriÅŸmiÅŸler, onlarca seçkin ÅŸahsiyet öldürülmüştü ve Refsencanî  de evinde uÄŸradığı bir saldırıda ağır ÅŸekilde yaralanmış, bir böbreÄŸi parçalanmış ve ömrünün sonuna kadar da tek böbrekle yaÅŸamak zorunda kalmıştı.

Keza, Ali Khameneî de Güney Tehran’da bir mescidde konuÅŸma yaparken bir teyp içine yerleÅŸtirilen bombanın patlatılmasıyla ağır ÅŸekilde yaralanmış, günlerce komada kalmıştı. Ki, saÄŸ kolunu hâlâ da kullanamamaktadır.

***

Bu suikasdden bir gün sonra da, bir toplantı esnasında patlatılan bombayla BeheÅŸtî ve Bakanlar, Bakan Yardımcıları, milletvekilleri ve önde gelen yöneticilerden 72 kiÅŸiyle birlikte 28 Haziran 1981 gecesi katledilmiÅŸlerdi.

Refsencanîgerçi o daÄŸdaÄŸalı, çetin günlerde zâhiren Meclis BaÅŸkanı idi; ama gerçekte ise ülkenin Ä°mam adına BeheÅŸtî’den sonraki gerçek yöneticisi idi.

***

Benî Sadr kaçtığı içincumhurbaÅŸkanlığı seçimi yenilendi ve BaÅŸbakan Muhammed Ali Recaî CumhurbaÅŸkanı seçildi. 

Ama henüz üç ay bile dolmadan Recaî ile BaÅŸbakan Muhammed Cevad Bâhuner de BaÅŸbakanlık’taki bir toplantıda, Ãœlke Güvenlik Kurulu Genel SekreteriKeÅŸmirî tarafından getirildiÄŸi sonradan belirlenen bir çanta içindeki saatli bombanın patlamasıyla, üst dereceli 15 kadar yöneticiyle birlikte öldürüldüler. KeÅŸmirî’nin ise Ã¶nemli bir vazife için (!) toplantıyı hemen terk edip yurt dışına çıktığı ve Amerika’ya kaçtığı anlaşıldı.

***

CumhurbaÅŸkanı Recaî’nin öldürülmesi üzerine yapılan yeni bir seçimle Ali Khameneî cumhurbaÅŸkanlığına seçildi. Mîr Huseyn Musevî de BaÅŸbakanlığa.. Gerçi Ä°mam Khomeynî, bir molla’nın, ulemâ’dan birinin cumhurbaÅŸkanı olmasını istemiyordu, ama, Refsencanî, hatırâtında Ä°mam’ı bu konuda güçlükle nihayet ikna ettiÄŸini belirtir.

***

(Görülüyor ki, Ä°ran’ın son 40 yılı ne kadar özetlense de bir yazı daha yazmak gerekiyor.. Ä°nÅŸallah, Cuma’ya..)

STAR