ABD ve Esed rejiminin DEAÅž paralelliÄŸi - Ufuk UlutaÅŸ

DiÄŸer taraftan ise Esed rejiminin Meclis Genel Sekreteri Halid Abbud, DEAÅž’la iliÅŸkilerinin tabiatına dair “ÅŸecaat arz ederken sirkatin söylemek”deyimine örnek gösterilecek derecede açıklamalar yaptı. Her iki açıklama da DEAÅž’ın farklı aktörler tarafından bir operasyon aracı olarak tepe tepe kullanıldığını, DEAÅž’la mücadele ifadesinin bu aktörler için sadece bir hedef saptırmaca olduÄŸunu gözler önüne seriyor.

Kerry ses kayıtlarında Suriyeli muhaliflere “ahlakçı” bir dille özetle “sizin için hiçbir ÅŸey yapmayacağız” derken, kayıtlarda bir analiz faciası ve bir de itiraf ön plana çıkıyor. Kerry Rusların Suriye’ye müdahale etmesinin sebebinin DEAÅž olduÄŸunu düşünüyor. Kerry’ye göre Ruslar DEAÅž’ın Åžam’ı ele geçirme tehlikesini görünce Suriye’ye müdahalede bulunmuÅŸ. EÄŸer CIA’nın ve Amerikan DışiÅŸleri Bakanlığı’nın analitik düşünme kapasitesi veya sahaya teması buysa durum içler acısı. Kerry’ye ve CIA’ya sormak lazım, Ruslar DEAÅž’ın Åžam’ı ele geçirmesini Halep’te, Ä°dlip’te ve Lazkiye’de DEAÅž’la savaÅŸan muhaliflere saldırarak mı engellemeye çalıştı? Suriye müdahalesini baÅŸlattığından bu yana Ruslar hava saldırılarının yüzde kaçını DEAÅž’a karşı yaptı?

Türkiye’ye DEAÅž’la alakalı iftiralar atıp baskı kurmaya çalışan ABD’nin DışiÅŸleri Bakanı aynen şöyle söylüyor: “Bunun [DEAÅž] büyüdüğünü biliyorduk. Büyümesini izliyorduk. DEAÅž’ın güçlendiÄŸini gördük ve Esed’in kendini tehdit altında hissettiÄŸini düşündük. Bu durumun Esed’i müzakere etmeye zorlayacağını düşündük.” Kerry kısaca ÅŸunu itiraf ediyor: ABD, DEAÅž’ın yükseliÅŸine belki Esed’i müzakereye zorlar ümidiyle göz yumdu. Bu sadece bir itiraf deÄŸil aynı zamanda bir istihbarat faciası. Çünkü DEAÅž Suriye’ye girdiÄŸi andan itibaren (Temmuz 2013’ten baÅŸlayarak) öncelikli olarak muhalefeti vururken, mümkün olduÄŸunca ve stratejik bazı noktalar dışında Esed rejimiyle çatışmaktan kaçındı. Yani DEAÅž’ın yükselmesini izlemek, muhalefetin çöküşünü ve Esed’in güçlenmesini izlemekle eÅŸ anlamlıydı.

Esed rejimi Abbud’un itiraflarıyla Kerry’nin analizini yerle bir ederken açık bir dille ÅŸunu söylüyordu: “Esed istihbaratı DEAÅž’ın içerisine sızdı ve örgütü yönlendiriyor. Bu yüzden Åžam’da patlama olmuyor. Türkiye’nin DEAÅž saldırılarını durdurmasının tek yolu rejimin güvenlik kurumlarıyla iÅŸbirliÄŸi yapmak.” Rejim sadece DEAÅž’ın yükseliÅŸinden en fazla istifade eden aktör deÄŸil; aynı zamanda DEAÅž’ı yönlendirmek suretiyle Türkiye’den Fransa’ya, Halep’ten Åžam’a kadar birçok noktada operasyonlara imza atan bir aktör. “VahÅŸet Devleti: DEAÅž Suriye’de” isimli kitabım için saha çalışması yaparken Suriye’de farklı gruplardan birçok kiÅŸi Esed istihbaratının DEAÅž’ı en fazla yönlendiren aktör olduÄŸunu söylemiÅŸti. Abbud’un itirafı da bunu doÄŸrular nitelikte.

Hem ABD hem Esed rejimi DEAÅž’ın yükseliÅŸini izleyip Suriye’yi felakete sürüklerken Türkiye, önce muhaliflere verdiÄŸi destekle ardından obüs atışlarıyla son olarak da Mehmetçik’le DEAÅž’a karşı en istikrarlı mücadeleyi ortaya koydu. DEAÅž’ın yükseliÅŸini “izleyen” aktörler ise DEAÅž’la gerçekte mücadele eden aktörlere operasyon üzerine operasyon çektiler. Bu da DEAÅž’ı yükseltme çabasının bir parçası olsa gerek. Esed rejimi DEAÅž’ı yönlendirdiÄŸini itiraf etti; bakalım baÅŸkaları ne zaman itiraf edecek?

AKÅžAM