Sosyal Medya

Kürsü

Ubuntu insanın birliktelik ruhunu, biz duygusunu ifade eder - Fatma Tuncer

04-01-2017 08:08

Afrika yerlileri üzerinde araştırma yapan bir antropolog yaşları birbirine yakın olan çocukları bir halkada toplamış ve elindeki elma sepetini çocuklardan uzak bir mesafeye koyup şöyle söylemiş: “Çocuklar şimdi sizinle bir oyun oynayacağız, ben işaret ettiğim anda hep beraber koşacak ve elma sepetine ulaşmaya çalışacaksınız.



Sepete kim önce ulaşırsa meyveleri yeme hakkı onun olacak” Çocuklar el ele tutuÅŸmuÅŸlar ve beklemeye baÅŸlamışlar. Ä°ÅŸaret edildiÄŸi anda hep birlikte koÅŸup sepete ulaÅŸmışlar. Antropolog “ben size öyle dememiÅŸtim, bu bir yarıştı ama siz hep birlikte koÅŸtunuz ve sepete aynı anda ulaÅŸtınız” deyince çocuklar “biz ubuntu yaptık” demiÅŸler. Afrika yerli dilinde önemli bir yere sahip olan “ubuntu” -senin varlığına ihtiyacım var, senin benim varlığıma ihtiyacın olduÄŸu- anlamında kullanılıyor. Ä°nsanoÄŸlu, sevgi, ÅŸefkat, adalet, paylaşım gibi temel deÄŸerleri kendi türüyle kurduÄŸu iletiÅŸim sayesinde elde edebiliyor. 
 
Dünyaya geldiÄŸi anda ilk iletiÅŸimini anne ile kuran insan yavrusu bu süreçte karşılıksız sevmeyi ve paylaşımı öğrenir. Ailede baÅŸlayan öğrenme süreci dış dünyada da devam eder ve insan yaÅŸadığı toplumun kurallarını diÄŸer insanlarla bir arada yaÅŸayarak öğrenir. 
 
Ubuntu insanın birliktelik ruhunu, biz duygusunu ifade eder. Fertlerin kimliÄŸi, birlikte yaÅŸadıkları kiÅŸilerin kiÅŸiliÄŸine ve varlığına saygı göstererek ÅŸekillenir, bu bir gerçek…
Batı zihniyetinde fertler “biz ve öteki” diye ayrıştırılırken, ilkellikle itham edilen Afrika insanı fıtratında mevcut olan paylaşım ve dayanışma gibi deÄŸerleri öne çıkarıyor ve biz duygusu ile yaşıyor. Biz duygusu aynı zamanda sinerjik bir yaklaşımı, kardeÅŸlik eksenli bir bakış açısını da ifade ediyor. Biz duygusu ile hareket eden kimseler bir salkımın taneleri gibi birbirlerine baÄŸlıdırlar. Bu anlayışa göre her fert özel bir deÄŸere sahiptir ve bu deÄŸer onun diÄŸerleriyle bütünlük arz etmesinden kaynaklanır. 
 
Zulu kültüründe önemli bir yere sahip olan ubuntu bu insanları birbirlerine baÄŸlayan etken bir faktördür. Bu doÄŸrultuda hareket eden kiÅŸi diÄŸer kimseler sayesinde kendini tanır ve nasıl davranacağını öğrenir. DiÄŸer toplumlarda da insanın kendi türüyle hemhal olma ve sinerjik bir baÄŸ kurma eÄŸilimini ifade eden kavramlar vardır. Mesela Brezilyada mutirao, Filipinlerde bayanihan, Endonezya’da gotongroyong, Sri Lanka’da shamadama, Ä°slam ülkelerinde hemhal olmak buna benzer anlamlar taşımaktadır. Çünkü yalnız ve yalıtılmış bir hayat insanın doÄŸasıyla uyumlu deÄŸildir.
 
MÄ°LLÄ° GAZETE

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.