Sosyal Medya

Ekonomi

Enflasyon hedefi şaştı dolar tarihi rekor kırdı

04-01-2017 06:42

Enflasyon 2016 yılında tütün, TL’deki değer kaybı ve kur zamlarıyla hedefi aşarak yüzde 8,53 oldu. Üretici fiyatlarındaki artış yüzde 9,94’e çıktı. Fiyat yükselişlerinde alkollü içecekler ile benzin, motorin, LPG’ye yapılan zamları etkili oldu. Yüksek enflasyon, doları 3,60’a taşıdı.



Geçen yıl enflasyon tütün fiyatlarındaki artış, TL’deki deÄŸer kaybı ve kur kaynaklı zamların etkisiyle hedeflerin üzerine çıktı. Yıllık enflasyon yüzde 8,53 ile Merkez Bankası’nın tahmini olan yüzde 7,5’i geçti. Aralık ayı enflasyonu ise yüzde 1,64 seviyesinde gerçekleÅŸti.
 
Ãœretici fiyatları yüzde 9,94 arttı. Yıllık enflasyona en büyük katkı yüzde 31,59 artışla alkollü içecekler ve tütün grubu, yüzde 12,36 ile ulaÅŸtırma ve yüzde 11,08 ile çeÅŸitli mal ve hizmetlerden geldi. Alkollü içecekler ve tütün grubunun yanı sıra, benzin, motorin, LPG’ye yapılan zamlar ve kur kaynaklı çeÅŸitli sektörlerdeki fiyat artışları enflasyonu yukarı taşıdı. 2016’da fiyatı en çok artan ürün yüzde 58’lik yükseliÅŸle nohut, aylıkta ise patlıcan oldu.
 
Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geçen yılın aralık ayında Tüketici Enflasyonu (TÃœFE) yüzde 1,64, Yurtiçi Ãœretici Enflasyonu (YÄ°-ÃœFE) yüzde 2,98 artış gösterdi. Aralık itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre, tüketici fiyatları yüzde 7,78, yurt içi üretici fiyatları yüzde 4,3 arttı. Son bir yılda ise enflasyon yüzde 8,53 artış gösterirken, giyimde ve gıda bu oran oldukça düşük seviyede kaldı. 2016 yılında gıda fiyatları yüzde 5,65 artarken giyim fiyatlarındaki artış yüzde 3,98’de kaldı. Akaryakıt, köprü ve otoyol zamları ile beraber 2016 yılında vatandaşı en fazla zorlayan sektör ulaÅŸtırma oldu.
 
Gıdanın yüzde 23,68 ve konutun yüzde 15,93 pay aldığı enflasyonda üçüncü büyük sektör yüzde 14,31 ile ulaÅŸtırma oldu. Bu sektörde son bir yılda fiyatlar yüzde 12,36 artış kaydetti. Konut harcamalarında fiyatların, son bir yılda yüzde 6,42 artışta kalmasına karşın, ulaÅŸtırma sektöründeki artış yüksek oranda gerçekleÅŸmesi dikkat çekti. Bu da Türkiye’de ulaşım daha pahalı hale geldiÄŸini gösterdi.
 
2016 yılında maliyet baskısıyla üretici fiyatları da yukarı çıktı.Kur etkisiyle kasım ayında yüzde 2 yükseliÅŸin ardından aralık ayında yüzde 2,98 oldu. Böylece sadece son iki ayda üretici maliyetlerinde yüzde 5,04’lük bir artış yaÅŸanmış oldu. 2016 Kasım’da yüzde 2,84 olan yıllık üretici fiyat artışı, son iki aydaki hızla yükselerek yıllık artışını yüzde 9,94’e taşıdı. Maliyetlerdeki bu artış o kadar baskın çıktı ki tüketici fiyatları yıllık artışı yüzde 8,53 olurken, üretici fiyatları yüzde 9,4 ile daha yükseÄŸe çıktı. Bu durum önümüzdeki dönemde enflasyonda maliyet baskısının artarak devam edeceÄŸini gösterdi. Artan kur etkisi sadece yurtiçi üretici fiyatlarında deÄŸil, yurtdışı üretici fiyatlarına da yansıdı. Burada, normal ötesi artışların yaÅŸanmaya baÅŸladığı görüldü.
 
Ekim ayında yüzde 2,82 artan yurtdışı üretici fiyatları, sadece kasım ayında yüzde 5,04’lük artışla büyük maliyet baskısını göstermiÅŸ oldu. Böylelikle, ocak ayı ortasında yayımlanacak yurtdışı üretici fiyatlarının, Aralık 2016’da sürpriz ÅŸekilde yüksek çıkacağı ÅŸimdiden öngörülebilir. Kasım ayı itibari ile yurtdışı üretici fiyatlarında yıllık artışın, yüzde 12,30 ile tüketici enflasyonunun da oldukça üzerine çıktığı görüldü.
 
TÜİK verilerine göre, sigorta sektöründe fiyatlar son bir yılda yüzde 16,29 arttı. Paket turlar aralık ayında yüzde 4,06, yıllık da yüzde 7,42 artış gösterdi. Posta hizmetleri yüzde 15,79 artış kaydetti. En yüksek artış alkollü içecekler, tütün grubundan geldi. Buna göre alkollü içecekler yüzde 24,51 artarken, tütündeki yükseliş yüzde 32,13 ile en yüksek oranda gerçekleşti.
 
DOLARDA REKOR
 
Enflasyonun beklentileri aÅŸması üzerine dolar 3.60 lirayı gördü, euro 3.74 lirayı aÅŸtı. Ekonomist ve piyasa analistlerinin yüzde 1.0 dolayında beklentilerine karşın Aralık ayı enflasyonunun yüzde 1.64’e ve yıllık enflasyonun da yüzde 8.53’e çıkması üzerine, dolar ve euro hızlı tırmandı.
 
Güne 3.53 liradan baÅŸlayan dolar, enflasyon oranlarının açıklandığı saat 10.00’dan itibaren yükseliÅŸe geçti ve kısa sürede 7 kuruÅŸa yakın yükselerek 3.60 lirayı gördü ve daha sonra 3.5930 - 3.60 aralığında hareket etmeye baÅŸladı.
 
Euro da 3.7097 liradan başladığı gün içinde enflasyon oranlarının açıklanmasıyla 3.7429 liraya kadar yükseldi. Öğle saatlerinde ise dolar, 3.5900 seviyelerinde dengelendi.
 
Analistler, yurt içinde açıklanan enflasyon verisinin beklentilerin üzerinde gelmesinin yanı sıra yurt dışında dolar endeksinin yüzde 1 artışla 103,33’e yükselmesinin, dolar/TL’nin tarihi seviyelerine çıkmasına neden olduÄŸunu kaydetti.
 
KASTAMONU VE SÄ°NOP EN YÃœKSEK
 
Türkiye’de geçen yıl fiyatların en fazla arttığı bölge, yüzde 10,09 ile Kastamonu, Çankırı, Sinop oldu. Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, aralıkta yıllık bazda fiyatlar ülke genelinde yüzde 8,53 artış kaydetti. Ä°statistiki Bölge Birim Sınıflaması (Ä°BBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, aralıkta aylık bazda en yüksek artış ise yüzde 2,38 ile “Åžanlıurfa, Diyarbakır” bölgesinde görüldü. Geçen yıl en yüksek fiyat artışı yüzde 10,09 ile “Kastamonu, Çankırı, Sinop” bölgesinde gözlenirken, bu bölgeyi, yüzde 9,88 ile “Zonguldak, Karabük, Bartın” bölgesi izledi. 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış ise yüzde 9,31 ile “Adana, Mersin” bölgesinde gerçekleÅŸti. En düşük fiyat artışı ise yüzde 7,83 ile ‘’Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova” bölgesinde kaydedildi.
 
KALICI BİR ETKİ DEĞİL
 
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, 2017’de Türk lirasının yeniden deÄŸerlendirileceÄŸini söyleyerek, talebin arttırılması ve milli para ile daha çok ticaret yapılabilmesi yönünde önemli adımlar atılacağını kaydetti.  Bakan Zeybekci, hareketlenmenin ise geçici olduÄŸunu dile getirdi. Bakan Zeybekci, bir soru üzerine, “Aralık enflasyonunun yüksek çıkmasının altında yatan kurdan, enerji fiyatlarından kaynaklanan bir etki beklentilerimiz çerçevesindeydi. Kalıcı bir etki deÄŸildir” yanıtını verdi.
 
ÃœRETÄ°CÄ° SINIRI AÅžIYOR
 
Integral Menkul DeÄŸerler AraÅŸtırma Uzmanı Beste Naz Köksal, enflasyon verilerini deÄŸerlendirdi. Köksal, ÅŸunları söyledi: “Yurtiçi ÃœFE yıllık bazda yüzde 9,94 arttı. ÃœFE’den gelen sinyaller 2017 yılında Türkiye’yi enflasyon problemi beklediÄŸi sinyallerini çok net veriyor. Özellikle imalat sektörünün yüzde 12 artış göstermesi, yeni gelen asgari ücret zamlarını kapsamadığı gerekçesiyle enflasyon üzerinde baskının devam edebileceÄŸi beklentisini oluÅŸturuyor.”
 
OYNAKLIK AZALMALI
 
Odeabank Ekonomik AraÅŸtırma ve Stratejik Planlama Müdürü Åžakir Turan ise enflasyonda yüksek artışın ardında vergi ayarlamalarının yanında döviz kurlarındaki yükseliÅŸin gecikmeli etkileri ve gıda enflasyonundaki yukarı yönlü düzeltme bulunduÄŸunu kaydetti. Turan, “Döviz kurlarındaki oynaklık, diÄŸer maliyet unsurlarının baskısı ve iç talepteki kademeli toparlanmayla önümüzdeki aylarda tüketici fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskının devam edeceÄŸini öngörüyoruz” dedi.   
 
2003’DEN BU YANA EN SERT YÃœKSELÄ°Åž
 
Enflasyonda yeni hesap düzenine geçildiÄŸi 2003 yılından bu yana, enflasyonda en kötü aralık ayının yaÅŸandığı belirlendi. Bugüne kadar aralık aylarında ya eksi çıkan veya sadece sıfır küsurat ÅŸeklinde oluÅŸan aralık ayı enflasyonu, ilk kez yüzde 1,0’in üzerine taşınarak 1,64 puan oldu. Bu durumda da yıllık enflasyon ilk kez aralık ayında bu kadar yüksek oranda artarak yüzde 7’den yüzde 8,53’e yükseldi.
 
NÄ°SAN AYINDA YÃœZDE 10’A ULAÅžIR
 
Tüketici enflasyonu (TÜFE) aralıkta, bir önceki aya göre yüzde 1,64 arttı.
 
Yıllık en yüksek artış yüzde 31,59 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu.
 
Bunu yüzde 12,36 ile ulaÅŸtırma, yüzde 11,08 ile çeÅŸitli mal ve hizmetler, yüzde 9,73 ile saÄŸlık, yüzde 9,47 ile eÄŸitim takip etti. 
 
Yurutiçi Üretici fiyatları, aralıkta bir önceki aya göre yüzde 2,98, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,94 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 4,3 arttı.
 
Aralık 2016’da aylık bazda en yüksek artış enerji mallarında ve yıllık bazda en fazla artış ara mallarında gerçekleÅŸti.   
 
GeçtiÄŸimiz yıl, fiyatı en fazla artan ürün yüzde 58’lik artış ve kilosu 11 liraya çıkan nohut oldu. Bunu sivri biber yüzde 31,9’luk artışla izledi.
 
Dana eti yıllık yüzde 2,89, su yüzde 10,3, ekmek yüzde 8,3 zamlandı.  Kuru soÄŸan ise yüzde 33’lük fiyat düşüşüyle cepleri rahatlattı.
 
Enflasyon kur, petrol fiyatları ve vergi artışlarıyla yüksek çıkarken, uluslararası kuruluşlar artışın sürerek, enflasyonun çift haneye ulaşmasını bekliyor.
 
  Nomura, enflasyonun ocak ayında bir miktar gerileyebileceÄŸini, buna karşın ikinci çeyrekte çift haneye ulaÅŸabileceÄŸini kaydetti.
 
JP Morgan, zayıf kur ve yüksek enerji fiyatlarıyla nisanda yüzde 10’a ulaÅŸacağı tahmininde bulundu.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.