PKK dizlerinin üstüne çöktü Şırnak yeniden kuruluyor - Fadime ÖZKAN

PKK ÇÖZÜLÜYOR

PKK 40 yıllık tarihinde ilk kez dizleri üstüne çökmüş. Devlet artık terör örgütünün saldırmasını beklemeden gereÄŸini yapmak üzere harekete geçiyor. PKK’nın kış üstlenmesine gitmesine izin verilmemiÅŸti, ÅŸimdi de bahara çıkmasına izin vermemek üzere bir strateji güdülüyor. Bölgedeki 550 civarı PKK’lının 350’si ‘etkisiz hale’ getirilmiÅŸ. Güvenlik güçlerinin ortak kanaatine göre PKK tarihinde ilk kez “çözülüyor”. Halk da böyle yorumluyor. PKK’ya katılım kıyaslanmayacak kadar düştü, itirafçı sayısı arttı diyorlar. Yeni konsept (görüldükleri yerde gereÄŸini yapmak) teröristleri seçim yapmak zorunda bırakmış. Kaçma, hayvan gibi daÄŸda, maÄŸarada yaÅŸama imkanı kalmadıkça teslim olanlar artmış. Nitekim ‘Botan’ sorumlularından DoÄŸan kod adlı terörist şöyle gerekçelendirmiÅŸ: “Çatışmayı ÅŸehre getirmek yanlıştı. PKK baÅŸkalarının eline geçti, Kürtlere zarar artık veriyor.” 

Ne yazık ki Şırnak’ı PKK’ya, Şırnaklıları teröristlere teslim etmemek için 2016 boyu 84 vatan evladını ÅŸehit vermiÅŸiz! 1984’ten bu yana ise 1189 ÅŸehit! Dayanılır gibi deÄŸil! 

Mahallelerde arsalar çıkmış açığa. Bazılarında iÅŸ makineleri hala çalışıyor. Demir yığınları temizleniyor, hafriyat kamyonları gelip gidiyor, arsalar yeni inÅŸaatlara hazırlanıyor. 

Büyük bir temizlik var Şırnak’ta. Hem PKK’nın artıkları hem terörün ÅŸehre ve Şırnaklılara verdiÄŸi zarar temizleniyor. 

PKK’nın 490 bin nüfuslu ÅŸehre verdiÄŸi zarar inanılmaz. PKK’nın Suriye kantonlarıyla  sınır olması, nüfusun yüzde 48’inin 18 yaÅŸ ve altı olması Şırnak’ı hedef haline getirmiÅŸ. 

PKK BÄ°LEREK YIKTI

Vali Ali Ä°hsan Su, hendek terörü yüzünden ÅŸehirdeki binaların yarısının yıkıldığını söylüyor. Rakam korkunç. 8500 civarı bina terör nedeniyle yıkılmış. Åžehrin yeniden kurulması ve ayağı kaldırılması için büyük bir çaba var. 

PKK’nın 15 Temmuz 2015 günü ateÅŸkesi bitirip ‘ÅŸehir savaşı’ dediÄŸi hendek terörüne baÅŸlaması bu yıkımın sebebi. Åžehirlere bilerek indi çünkü. Sokaklara hendekler kazdı, içini patlayıcılarla doldurdu.  Camilere evlere tuzaklar kurdu. Okulları yaktı yıktı.

HDP, DBP ve BDP’li belediyelerse bulundukları il ve ilçelerde eÅŸ zamanlı olarak özerklik ilan ettiler. Belediye araçlarıyla sokakların kapatılması, hendek kazıp barikat kurulması, PKK’nın patlayıcı gömdüğü yollara asfalt dökerek askeri araçların patlatılması, PKK’nın Cudi kampına sıcak karavana taşınması gibi skandal iÅŸbirliklerine  girdiler. 

Terörle her alanda mücadele kararı alan devlet bunu  görmezden gelmedi. Terörle irtibatlı kiÅŸiler için adli süreçler baÅŸlatıldı. Şırnak’ın DBP’li belediye baÅŸkanı Serhat Kadırhan görevinden alındı yerine Vali Yardımcısı Turan BedirhanoÄŸlu vekaleten atandı Ancak PKK’nın Derik Kaymakamı Safitürk’e olduÄŸu gibi BedirhanoÄŸlu’na da alçakça bir suikast giriÅŸimi içinde olduÄŸu, güvenlik güçlerinin belediye binasında arama yapmasıyla ortaya çıktı. Teröristlerin önceden tuzakladığı patlayıcı fark edilerek imha edildi. Åžimdi Şırnak Belediyesi Valilikle birlikte harıl harıl çalışıyor. Bozulan yollar, enerji hatları, alt yapı ve ÅŸehrin imarı için yoÄŸun bir çalışm yürütülüyor. 

DEVLET-HALK ELELE

Devlet tüm imkanlarını seferber etmiÅŸ durumda. Son olarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya ve beraberindeki heyet Şırnak’taydı. Kadınlara destek amacıyla biri Şırnak’ta diÄŸeri Cizre’de iki kadın merkezinin açılışı yapıldı. Askere, polise moral verildi, ÅŸehit evleri ve terör maÄŸdurları ziyaret edildi, esnafa hal hatır soruldu. 

Ben de gün boyu Şırnaklıları ve Şırnak’ta görevli askeri, polisi, öğretmeni soru yaÄŸmuruna tuttum.EdindiÄŸim izlenim; PKK’nın bölgede sadece belinin deÄŸil tutunduÄŸu dalın da kırılmış olduÄŸu yönünde. 

Ãœlkenin tamamındaki duygu Şırnak’ta da var. Teröre lanet ediliyor, ÅŸehitler rahmetle anılıyor. Halk arasında dolaÅŸan polisler büyük sevgi gördüklerini, dua aldıklarını söylüyor. Devlet bir yandan terörle mücadele ederken bir yandan PKK’nın geride bıraktığı enkazı temizliyor, konutlar inÅŸa etmeye, zararları tazmine, yaraları sarmaya çalışıyor. 

KuÅŸkusuz zorlu bir süreç, iç içe geçmiÅŸ sorunlar var ama Şırnak’ı ihya etmek, Şırnaklıları PKK pençesinden kurtarmak için de büyük bir çaba var. 

‘DESTEK AB’DEN’ YALANI 

Buna raÄŸmen karşıt algı operasyonu da sürüyor. PKK “yatırımların parası TC’den deÄŸil AB’den geliyor” yalanı bir ÅŸekilde dolaşıma girmiÅŸ mesala. Lakin halkla konuÅŸtuÄŸunuzda herkesin herÅŸeyin farkında olduÄŸu da görülüyor.      

Gaffar Okkan Caddesi’nde konuÅŸtuÄŸum esnaf PKK’nın ÅŸehirlerini nasıl harabeye çevirdiÄŸinden ÅŸikayet ediyor. “DaÄŸdan gelip mahallemizi çevirdiler, hendek kazıp patlayıcı gömdüler. Tehdit ettiler, mecbur kaldık evden çıktık. Zor günler geçirdik. Neyse ki bitti. Aylarca sokaÄŸa çıkamadık, dükkanlarımız yıkıldı, bu dükkanları yeni açtık, ne olacak bilmiyoruz, artık terör yok, çatışma yok. Ä°stediÄŸimiz tek ÅŸey huzur” diyorlar. 

HDP’NÄ°N YANLIÅž SEÇİMÄ°

7 Haziran’da Şırnak’ta yüzde 85, Cizre’de yüzde 92, Ä°dil’de yüzde 83, Silopi’de yüzde 89, Uludere’de yüzde 87 oranında verilen oyu  yanlış yorumlamanın bedelini ödüyor ÅŸu an HDP. Ve Şırnaklıların taleplerini, endiÅŸelerini, gelecek planlarını deÄŸil Kandil-Kobani üzerinden emperyalistlerin bölge planını önemsemenin de sonucuyla yüzleÅŸiyor. 1 Kasım’da Şırnak’tan çıkan dört HDP vekilinin ikisi (Leyla Birlik ve Ferhat Encü) terörle iliÅŸkide oldukları gerekçesiyle tutuklu. Aynı suçla itham edilen Faysal Sarıyıldız ise firari. 

Seçip Ankara’ya gönderdiÄŸi ‘vekil’lerin tutuklu, belediyelerin devredilmiÅŸ olmasına PKK’nın beklediÄŸi gibi tepki vermiyor ama Şırnak. HDP’yi kendisinin deÄŸil PKK’nın vekilliÄŸini yapmakla, PKK’yı ise çözüm sürecini bitirip ÅŸehirlerini yıktığı, çocuklarını teröre bulaÅŸtırdığı, vatandaşın güvenliÄŸi için Şırnak’a gelmiÅŸ asker ve polisin canına kast ettiÄŸi için suçluyor.  Ã–zetle Şırnaklı “asiller” HDP’li vekillerini azletmiÅŸ, PKK’nın da ipini çekmiÅŸ vaziyette. 

ZORDU, GEÇTÄ° Ä°NÅžALLAH 

Terörle mücadele sürecinde Şırnaklıları en fazla zorlayan ÅŸey PKK’lıların terörü sokaklara getirmesiyle yaÅŸanan çatışmalar, göç ve aylarca evlerinden uzakta ve zor ÅŸartlarda yaÅŸamış olmaları.

Onlardan biri üç katlı evi ve iÅŸyeri yıkılan ve 10 çocuÄŸuyla küçük bir evde kirada oturan Abdullah Caner: “Böyle olsun istemezdik de ne yapalım? Devletimiz ÅŸefkatlidir. Yenisi yapar. Halk devletine, devlet vatandaÅŸa sahip çıkacak. Allah büyüktür. CumhurbaÅŸkanımızdan memnunuz. Ä°nanıyoruz güzel ÅŸeyler olacak.”

AH Ä°ÅžSÄ°ZLÄ°K OLMASA... 

EÅŸinin asgari ücretle beÅŸ çocuÄŸa baktığını, iki çocuÄŸun üniversite okuduÄŸunu, mezun kızın iÅŸ bulamadı diye bunalıma girdiÄŸini anlatırken aÄŸlayıveriyor Rozerin Hanım. Ãœzerine bir de evleri yıkılan akrabanın misafirliÄŸi eklenmiÅŸ. “EkmeÄŸimizi seve seve bölüşüyoruz ama kızımın iÅŸi olaydı daha kolay atlatırdık bu zor günleri” diyor.

Şırnak’ın güler yüzlü genç kızları da iÅŸsizlikten dertli. Terör, yokluk neÅŸelerini kaçırmamış. Biçki dikiÅŸ kursuna gidiyorlar. Çeyiz yapacaklar. “Ah bir de iÅŸ olsa. Yapıp satsak harçlık olurdu” diyorlar. 

AYLARCA ARADIK... 

Bir parfümeriye giriyorum. İçeride iki genç kadın var. Dükkan sahibiyle diyaloglarına dahil oluyor, bölge insanına dair pek güzel bir olaya ÅŸahitlik ediyorum: Bu iki genç kadın bir yıl önce -hendek teröründen önce- bu esnaftan borçla alış veriÅŸ yapmışlar. Lakin esnafın dükkanı terörün hedefi olmuÅŸ yıkılmış. Yeni dükkan da yeni yerinde açılana dek borcuna sadık kadınlar her yerde onu aramışlar. Bulup borçlarını ödeyince hafiflemiÅŸler. Karşılıklı helalleÅŸtiler, gülüştüler, “zor günler geçti inÅŸallah” deyip vedalaÅŸtılar. 

ESNAF YENÄ° DÃœKKANINDA

Esnaf yıkılan dükkanlarının yerine yenilerini bu caddede açmış, müşteri bekliyor. Sıkıntı var ama umut da var. Kapı ve mutfak dolapları satan esnaf “ÅŸehir yeniden kurulacak, iÅŸleriniz çok iyi olmalı” dediÄŸimde “henüz yaprak kıpırdamıyor, köylere iÅŸ yapıyoruz” daha çok diyor. 

Mutfak gereçleri satan dükkanın sahibi zararım henüz tazmin edilmedi diyor. Vali Bey’i bulup kendisine iletiyorum durumu; “zararı tespit edilen ama henüz ödenmeyenler var ama hepsi kayıt altında, beli bir takvimle ödeniyor” diyor. Tespite itiraz edenler için de yargı yolunun açık olduÄŸunu ama merkezde ve ilçelerde binlerce vatandaÅŸla bu anlamda anlaÅŸmaya varıldığını bildiriyor. 

17 YAÅžINDA Ã‡OCUÄžU VURDULAR 

Görevli güvenlik güçleri dışında da ÅŸehitleri var Şırnak’ın. 31 Mart 2016 günü evinin önünde PKK saldırısıyla ÅŸehit olan 17 yaşındaki Bayram Tatar onlardan biri. Acılı aileyi Bakan Kaya ile birlikte ziyaret ettim. Åžehit babası Mehmet Tatar metanetli: “7 çocuÄŸum daha var, onları da vatan için fedaya hazırız, Allah devletimizi başımızdan eksik etmesin. Hükümetimiz bizi yalnız bırakmadı. Terörden kimse fayda görmedi. OÄŸlum burada” diye ÅŸehidin duvardaki fotoÄŸrafını gösterince ÅŸehit annesi aÄŸlamaya baÅŸlıyor.  Bakan Hanım, devletin ve hükümetin ÅŸehit ailelerinin yanında olduÄŸunu” ifade edip baÅŸsaÄŸlığı dilerken Heyette bulunan AK Parti Genel BaÅŸkan Yardımcısı, Ankara Milletvekili Fatih Åžahin de Kuran-ı Kerim okudu. Bakan Kaya “CumhurbaÅŸkanımızın selamını getirdim” deyince ÅŸehit babası oturduÄŸu yerde toparlanarak elini kalbine götürdü, selamı saygıya aldı. Bölge insanının metaneti ve yüce gönlü insanda büyük bir saygı uyandırıyor. Åžehit babasının “devletin olduÄŸu yerde terör olmaz, olmaması gerekir” cümlesi bölge için büyük bir anlam içeriyor. 

ÅžIRNAK’TA NE OLDU? NE OLUYOR?

Şırnak’ın PKK’dan temizlenebilmesi için merkezde 1, Cizre’de 4, Silopi’de 2, Ä°dil’de 1 operasyon yapıldı. Sivil halkın zarar görmemesi için ilan edilen sokaÄŸa çıkma yasağı 8 ay sürdü. Örgüt yöneticileri ve daÄŸ kadrosunun da olduÄŸu -teslim olmayan- 508 terörist çatışmalarda öldü. Şırnak merkez, Ä°dil, Silopi ve Cizre’de 833 çukur kapatıldı, 1389 barikat kaldırıldı, 5109 el yapımı patlayıcı imha edildi. PKK terörü ve teröristlerle çatışma yüzünden toplamda 8500 civarı konut yıkıldı. 

DEVLET TÃœM Ä°MKANLARIYLA HALKIN YANINDA 

Operasyonlar sonrasında devlet Şırnak il merkeziyle birlikte Cizre, Silopi ve Ä°dil’de terörden zarar gören 14 bin 790 kiÅŸiye 146 milyon 620 bin TL ödeme yapmış.

Şırnak merkezde 6 bin konut yapımı planlanıyor, ilk etapta 750 yeni konutun inÅŸasına baÅŸlanmış durumda. 

Cizre’de 2500 konut yapılacak, 957’si için iÅŸe baÅŸlanmış. Silopi’de 516 konut yapılacak, ilk etapta 240 konut inÅŸa aÅŸamasında. Ä°dil’de 340 konutun 216’ısı inÅŸe aÅŸamasında. 

Operasyonların sürdüğü sürecin başında Şırnak ValiliÄŸi zarar gören herkese bir defaya mahsus olarak 1500 TL ile destek olmuÅŸ. Daha sonra ise evini kullanamayıp kiraya çıkmak zorunda kalan vatandaÅŸlara aylık 560 TL’lik kira yardımı yapılmış.  

Gördüğü zarar 30 bin TL’yi bulan vatandaşın zararı karşılanmış. Evi yıkılan herkese bina zararının yüzde 10’una tekabül eden rakam eÅŸya zararı olarak verilmiÅŸ. 

Ä°ÅŸ yerlerinin zarar görmesi, iÅŸsizlerin  artmasından dolayı maÄŸduriyetleri gidermek için tedbiren iÅŸe alımlar yapılmış. 12 milyon 307 bin TL’lik bir bütçe ayrılarak bin kiÅŸi 215 gün süreyle istihdam edilmiÅŸ.

Şırnak merkezde faaliyet gösteren ve iÅŸyerleri zarar gören 388 esnafa 1 milyon 69 bin TL sosyal destek aktarılmış.  

Toplumun dezavantajlı kesimlerine ulaÅŸmaya ve yaraları sararak sosyal devlet olmanın gereÄŸini yerine getiren bakanlık kuÅŸkusuz Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. ASPB’nın 2016 yılı boyunca sadece Şırnak’a götürdüğü hizmetin bedeli 437 milyon 419 bin TL’ye ulaÅŸmış. Yıl boyu 111 bin kiÅŸiye psiko-sosyal destek hizmeti götürülmüş.

6 okul ile Şırnak Öğretmenevi yıkılırken, zarar gören 8 okul onarılmış. Zarar gören 5 cami yıkıldı, ağır hasarlı iki cami daha yıkılacak, 10 cami onarılıyor. Benzer zararlar ilçeler için de geçerli. En fazla zarar Cizre’de. 47 cami, 4 Kuran Kursu, 23 okul onarılmış, ağır hasarlı iki okul mecburen yıkılmış. 

Åžehrin terörle mücadelede zarar gören alt yapısının tamamı onarılıyor. 105 km’lik ÅŸehir içi yol 105.542.879 TL’ye, su ve kanalizasyon ÅŸebekesi 1.900.000 TL’ye onarılıyor. Su ÅŸebekesi 23 milyon TL’ye yenilecek.

5 bin 960 proje için düğmeye basılmış. Yeni otogar binası, çocuk parkları, içme suyu, altyapı, kanalizasyon, asfalt yol gibi. 

STAR