Sosyal Medya

Güncel

Aşırılıklara esir oluyoruz!

02-01-2017 06:41

Çok satanlar listesinden düşmeyen ‘Sapiens’in yazarı Yuval Noah Harari’nin ikinci kitabı ‘Homo Deus’ okuyucuyla buluştu. Harari kitapta insan türünün geleceğini tarihsel süreçle ilişkilendirerek değerlendiriyor: “Yeni bir ‘insan’ doğdu. Artık açlık, savaş ve hastalıktan daha çok obeziteden veya intihardan ölüyoruz. Teknolojiye hükmederken kontrolü altına giriyoruz.”



Tüm dünyada iki yıldır ‘Bestseller’ olan ‘Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens’ kitabında insanın geliÅŸimini, ‘Big Bang’ten baÅŸlayarak bugüne kadar inceleyen Yuval Noah Harari, ‘Homo Deus: Yarının Kısa Bir Tarihi’nde geleceÄŸi resmediyor, biliÅŸsel devrimin baÅŸladığı söylemini yineliyor. Bunu yaparken tarihsel kayıtlara baÅŸvuruyor. Anlatılan ‘iyimser’ yaklaşımların, fütüristik öngürülerin yerini ilerleyen sayfalarda içinden çıkılmaz kaotik durumlar alıyor. Harari aslında dünyayı etkisi altına alan bir ‘kobra etkisi’nden bahsediyor. Bu etkinin alametifarikasını ‘ölümsüzlük tutkusu’ olarak açıklıyor. ‘Homo Deus’, geleceÄŸi kontrol etmek isteyen ‘Homo Sapiens’in varoluÅŸ serüvenini olasılıklarla analiz eden bir yapıt.
 
Orta ÇaÄŸ’da kara vebanın Avrupa nüfusunun üçte birini ortadan kaldırdığını ifade eden Harari, 1918’de ise Ä°spanyol gribinin dünyanın genelinde 18 ayda 100 milyona yakın kiÅŸinin hayatına son verdiÄŸini belirtiyor. Harari’ye göre ama ÅŸimdi bu hastalıklardan eser yok! Hatta öyle ki AIDS bile artık büyük bir tehlike teÅŸkil etmiyor; HIV virüsü kapmış kiÅŸiler, bağışıklık sistemleri güçlendirilerek 30 yıla yakın yaşıyor; grip de öldürücülüğünü yitiriyor... Ancak ÅŸimdi mikroplar antibiyotiklere karşı direnç kazanıyor. Gelecekte nasıl bir hastalık doÄŸar meçhul... Harari, kitapta kıtlık-açlık sorununun da zaman içinde deÄŸiÅŸtiÄŸini şöyle dile getiriyor: “2014 verilerine göre aşırı kilodan mustarip 2.1 milyar kiÅŸiye karşılık yetersiz beslenen insan sayısı 850 milyon.” Aşırı ve dengesiz beslenmenin geleceÄŸin insanının önündeki en büyük engellerden biri olduÄŸunun altını çizen Harari, 21. yüzyılın başında ortalama bir insanın fast food menüleriyle tıkanmaktan ölme ihtimalinin kuraklık, Ebola ya da El-Kaide saldırısında hayatını kaybetme ihtimalinden çok daha yüksek olduÄŸunu söylüyor.
 
GeleceÄŸin insanına ‘Homo Deus’ diyen Harari, birincil ağızdan ilerleyen kitabını tıpkı bir doktora tezi gibi giriÅŸ ve üç kısıma ayırmış. 80 sayfalık giriÅŸte kıtlık, hastalık ve savaÅŸları tarihsel bir deÄŸerlendirmeyle ele alıyor. Dünyadan bu üç tehlikenin nasıl yavaÅŸ yavaÅŸ ortadan kalkıyor oluÅŸunu oranlarla tasvir ediyor. Ölümsüzlüğe uzanan insanın geleceÄŸini örneklerle açıklıyor. Kitabın ilk bölümünde dünyayı fetheden, her ÅŸeyi kontrol altına almaya çalışan insanoÄŸlunun engin ve sistematik çalışmalarını aktarıyor. Ä°kinci kısım yayılma, anlamlandırma ve hümanizm kılıfının zihinler üzerine nasıl geçirildiÄŸiyle alakalı bir biçimde ilerliyor. Üçüncü ve son bölümde ise teknolojinin nimetleri, ardından da “Sahip oldukların, sonunda sana sahip olur” misali yaÅŸamımızın her alanında yer alan teknolojinin kötü yönleri (yapay zeka), algoritma hataları ve özel hayatın ortadan kalkıyor oluÅŸu vurgulanıyor.
 
BELKÄ° DE BÄ°R ‘KOBRA ETKÄ°SÄ°’
1800’lü yılların sonuna doÄŸru Ä°ngiltere yönetimindeki Hindistan’da kobra yılanlarının sayısı doÄŸal bir biçimde o kadar arttı ki Ä°ngiliz askerler her gün zehirlenerek ölüyordu. Bunun üzerine kobraları Hintlilere toplatma kararı aldılar. Karşılığında da ücret verileceÄŸi açıklandı. Kısa bir süre sonra askerlerin kobralar tarafından ısırılması, mesele olmaktan çıktı. Ancak Hintiler daha çok para kazanmak için kobra yetiÅŸtirip Ä°ngilizlere satmaya baÅŸladı. Hal böyle olunca Ä°ngilizler para ödemeyi kesti. Hintliler de besledikleri tüm kobraları saldı. Her ÅŸey içinden çıkılmaz bir durum aldı. Bu durum tarihe ‘kobra etkisi’ diye geçti. Yani kötü giden bir olayı önlemeye yönelik her hareket daha fazla kötüye çalıyor.
 
Harari ‘Homo Deus’da böyle bir analiz yapıyor, tehlike sinyallerinin verildiÄŸini örnekliyor. “GeleceÄŸi ÅŸirketler belirleyecek” diyen Harari, teknolojinin; yazılımların olumsuz sonuçlar doÄŸuracağına dikkat çekiyor. Harari, yaÅŸamı daha düzgün bir ÅŸekle büründürmek isterken, her ÅŸeyin kötü sonuçlarla iliÅŸkilendiÄŸini şöyle açıklıyor: “2012 yılında dünyada 65 milyon insan öldü. Bunun 120 bini savaÅŸlar, 500 bini bireysel suçlar yüzünden gerçekleÅŸti. Ayrıca 800 bin kiÅŸi intihar etti. 1,5 milyon kiÅŸi de ÅŸeker hastalığından dolayı yaÅŸamını yitirdi... 2011 yılında 3,5 milyon ABD’li çocuk dikkat eksikliÄŸi ve hiperaktivite bozukluÄŸu tanısıyla ilaç kullanıyordu. BirleÅŸik Krallık’ta bu sayı 1997’de 97 binken, 2012’de 786 bine yükseldi.”

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.