Güncel
Tarihçilerin öne çıktığı bir yıl oldu
Follow @dusuncemektebi2
Bu yıl okuyucuyla buluşan farklı disiplinlere ait sosyal bilim eserlerini alanında önemli çalışmalara imza atan isimler değerlendirdi. Halil İnalcık’ın iki kitabı, İsmail Küçükkılınç’ın ‘Jön Türklük ve Kemalizm Kıskacında İttihadçılık’ı, Ahmet Davutoğlu’nun ‘Medeniyetler ve Şehirler’i ve Hasip Saygılı’nın ‘1905 Rus Devrimi ve Sultan Abdülhamid’ adlı kitapları listede öne çıkıyor.
2016’da yayımlanan coÄŸrafya, ekonomi, tarih, hukuk, felsefe, siyaset, psikoloji, sosyoloji ve uluslararası iliÅŸkiler gibi farklı disiplinlere ait sosyal bilim çalışmaları, eserleriyle ışık tutan önemli isimler tarafından deÄŸerlendirildi.
Prof. Dr. Ä°skender Öksüz, Prof. Dr. Ä°smail CoÅŸkun, Hakan Erdem, Prof. Dr. Mustafa Budak, Ä°brahim Kiras ve Taha Akyol’un listesinde öne çıkanlar arasında Hasip Saygılı’nın ‘1905 Rus Devrimi ve Sultan Abdülhamid’i, Ä°smail Küçükkılınç’ın ‘Jön Türklük ve Kemalizm Kıskacında Ä°ttihadçılık’ı ve bu hıl hayatını kaybeden hocaların hocası Halil Ä°nalcık’ın ‘Osmanlı Tarihinde Ä°slamiyet ve Devlet’i ve ‘Devlet-i Aliyye’nin dördüncü cildi var.
LİSTEDE ÖNE ÇIKANLAR
* Doç. Dr. Hasip Saygılı ‘Osmanlı’nın Son 40 Yılında Rumeli Türkleri ve Müslümanları’
* Zygmunt Bauman ‘Cemaatler ve Güvenli Olmayan Bir Dünyada Güvenlik Arayışı’
* Aynur ErdoÄŸan ‘Osmanlı’da Yurt Dışı EÄŸitim ve ModernleÅŸme’
* Murat Can Kabagöz ‘EÄŸlenirken ModernleÅŸmek, Meyhaneden Baloza, Ä°mparatorluktan Cumhuriyet’
* David Riesman ‘Yalnız Kalabalık, Amerikan Toplumsal Karakterinin DeÄŸiÅŸimi Ãœzerine Bir Ä°nceleme’
İBRAHİM KİRAS: HEPSİ AYNI DİSİPLİNDE BEŞ AYRI ÇALIŞMA
“2016 yılı içinde yayımlanan sosyal bilimler kategorisindeki eserler arasında benim dikkatimi çeken, önemsediÄŸim ve okuyabildiÄŸim beÅŸ kitap belirlemeye çalışırken aklıma gelenlerin neredeyse tamamının tarih alanında olduÄŸunu fark ettim. (Ä°skender Öksüz’ün eseri de konusunun kapsamı itibarıyla bu anlamda bir istisna oluÅŸturmuyor aslında.) DiÄŸer yandan, tarih alanındaki bu deÄŸerli yayınların müelliflerinin tamamı -Halil Ä°nalcık dışında- akademik köken olarak tarih dışındaki disiplinlere mensup kiÅŸiler. Ahmet DavutoÄŸlu, herkesin bildiÄŸi gibi, uluslararası iliÅŸkiler hocası. Çoklarının sosyal bilim hocası zannettikleri Ä°skender Öksüz aslında kimya profesörü.
Yine tarihçi olarak tanıdığımız Aykut Kansu siyaset bilimci, Hasip Saygılı asker kökenli, Ä°smail Küçükkılınç hukukçu... 2016’nın en önemli veya dikkat çekici sosyal bilim yayınları sorulduÄŸunda aklıma gelenlerin hep tarih alanındaki çalışmalar olması ve üstüne üstlük bu eserlerin müelliflerinin de tarih dışı disiplinlerden olmaları yalnızca benim kiÅŸisel ilgilerimin sonucu olan bir tuhaflık mı; yoksa ülkemizdeki sosyal bilim çalışmalarının ve bu alandaki -en azından son bir yıl içindeki- neÅŸriyatın niteliÄŸi hakkında genel bir açıklamanın kapısını aralayabilecek bir ipucu mu, bilemiyorum. Her neyse, benim ‘2016 sosyal bilim yayınları’ listem şöyle: Halil Ä°nalcık ’Osmanlı Tarihinde Ä°slamiyet ve Devlet’, Ä°skender Öksüz ’Millet ve Milliyetçilik’, Ahmet DavutoÄŸlu ‘Medeniyetler ve Åžehirler’, Hasip Saygılı ’1905 Rus Devrimi ve Sultan Abdülhamid’, Ä°smail Küçükkılınç ’Jön Türklük ve Kemalizm Kıskacında Ä°ttihadçılık’, Aykut Kansu ’Ä°ttihadcıların Rejim ve Ä°ktidar Mücadelesi 1908-1913’.”
TAHA AKYOL: ‘SAVAÅžMAYALIM, DÜŞÜNELÄ°M, UZLAÅžALIM’IN SESÄ°
“Halil Ä°nalcık’ın ‘Devlet-i Aliyye, 4. Cilt’i Osmanlı’nın geri kalış sürecini ve Osmanlı modernleÅŸmesini anlamak için temel eserlerden. Özellikle birçok ezberle tanınmaz hale getirilen Tanzimat’ın ne olduÄŸunu öğrenmek için mutlaka okunmalı. Ali BardakoÄŸlu’nun ‘Ä°slam Işığında Müslümanlığımızla YüzleÅŸme’si Ä°slamiyet’i asli olan ilahi ve ahlaki derinliÄŸinden mahrum eden siyasal Ä°slam sloganlarından ve avam kalıplarından kurtarıp onu evrensel düzeyde boyutlarıyla anlamak için; hukuk ve demokrasiyle zihni baÄŸlar kurmak için çok deÄŸerli bir eser. Mehmet Aydın’ın ‘Siyasetin Aynasında Kültür ve Medeniyet’i Ä°slamiyet’i siyasi ÅŸablonları aÅŸarak kültür ve medeniyet kavramları açısından düşünmek ve bu açıdan Batı medeniyetiyle karşılaÅŸtıklarında Osmanlı aydınlarının yaÅŸadığı zihin ıstırabını ve cehdini görmek için... Ä°brahim Kalın’ın ‘Ben, Öteki ve Ötesi’, Batı-Ä°slam iliÅŸkilerine hem siyasal Ä°slamcılardan hem Garpçılardan farklı bir bakış, akademik deÄŸeri yüksek bir eser. Ä°slamcı gözle bakıyor, Ä°slam dünyasındaki modernleÅŸme hareketlerini eleÅŸtiriyor fakat bulgularından objektif.
Oryantalizme haklı eleÅŸtiriler yöneltiyor fakat ‘oksidentalizm tuzağı’nı da eleÅŸtiriyor. Ä°slam dünyasının sorunlarını ‘muhayyel bir Batı’ya hava etmenin’ yanlışlığını gösteriyor. Emir Kaya’nın ‘Hukuk Zihniyeti’ adlı kitabından aldığım ÅŸu satırlar, hem ülkemizde hukukun periÅŸanlığını hem eserin deÄŸerini yeterince gösteriyor: “Fikir sanılan ÅŸablon ideolojilerin savaşı yüzünden Türkiye’de hukuk takımlar arasında el deÄŸiÅŸtiren top gibidir... SavaÅŸmayalım, düşünelim, uzlaÅŸalım diyenlerin sesi duyulmuyor.”
MUSTAFA BUDAK: MEDENÄ°YET VE ÅžEHÄ°R Ä°LÄ°ÅžKÄ°SÄ°NE DAÄ°R BÄ°R TAHLÄ°L
“Ä°smail Küçükkılınç’ın ‘Jön Türklük ve Kemalizm Kıskacında Ä°ttihadçılık’ adlı eseri. Olumsuz Ä°ttihatçılık algısına karşı bir reddiyeyi içeren bir analiz çalışmasıdır. Bilinenin aksine, yazara göre çoÄŸulcu bir yapıya sahip Ä°ttihatçılık ile tek adam otoritesine dayanan Kemalizm herhangi bir özdeÅŸlik mevcut deÄŸildir. Ä°kincisi Hasip Saygılı’nın ‘1905 Rus Devrimi ve Sultan Abdülhamid’ kitabı. Bu eser, 1905 Rus devriminin 1908’de MeÅŸrutiyet’in ilanına giden siyasi, sosyal ve fikri geliÅŸmeler üzerindeki etkisini açıklamaya çalışan baÅŸarılı bir çalışmadır. ‘Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak Ä°slam’ Ä°smail Kara’nın 2008’de yayınlanan aynı adlı eserinin ikinci cildidir.
Yazarın ifadesiyle bu eser, Cumhuriyet Türkiyesi’nin din/Ä°slam merkezli meselelerinin ülkenin hayati meseleleri olarak ele almakta; bu meseleler karşısında siyasi merkezin tavır alışları ve bu tavır alışla ilgili tartışmaları deÄŸerlendirmektedir. ‘Ä°slamcılığın Ä°ki Kurucusu Mehmet Akif - Necip Fazıl’ adlı eserde yazar Ercan Yıldırım, günümüz sorunlarının çözümünde Osmanlı Ä°slamcılığını anlamak gerektiÄŸini ve bu baÄŸlamda Mehmet Akif’in en uygun isim olduÄŸunu, Cumhuriyet devri Ä°slamcı hareketlerini anlamada ise Necip Fazıl’ın düşünce ve hareketlerini deÄŸerlendirmenin gerekliliÄŸine vurgu yapmaktadır. Ahmet DavutoÄŸlu’nun ‘Medeniyetler ve Åžehirler’ eserinde yazara göre, ÅŸehirlerin kaderi, ait oldukları medeniyetlerin kaderiyle özdeÅŸtir. Bundan dolayı yazar, üstlendiÄŸi görevlerin avantajlarıyla görme imkanı bulup tecrübe ettiÄŸi ÅŸehirler üzerinden bir ÅŸehir-me.
İSMAİL ÇOŞKUN: MODERNLEŞMEMİZİN BİLİNMEYEN YÖNÜ ORTAYA ÇIKIYOR
“Türkiye’de sivil toplum kuruluÅŸları söz konusu olduÄŸunda sıklıkla kullanılan gönüllülük kavramı üzerine yapılmış araÅŸtırmaların sayısız çok azdır. Murat Åžentürk, Yusuf Adıgüzel, Büşra Turan’ın editörlüğünü yaptığı ‘Ãœniversitede Gönüllü Olmak Ä°stanbul Ãœniversitesi Öğrencilerinin Gönüllülük Algıları, Deneyimleri ve EÄŸilimleri AraÅŸtırması’ hem alandaki boÅŸluÄŸa katkı sunması hem de bizzat öğrenciler tarafından yapılmış kapsamlı bir saha araÅŸtırmasına dayanması nedeniyle önemli bir çalışma olarak karşımıza çıkıyor. Alanda ilk ve saha araÅŸtırması. Günümüz toplumunun en önemli gündemlerindem biri olan yeni medya hakkında hemen herkesin bir fikri var. Ancak kapsamlı ve iyi tasarlanmış araÅŸtırmalara rastlamak çok zor. Mutlu Binark’ın derlediÄŸi ‘Yeni Medya Çalışmalarında AraÅŸtırma Yöntem ve Teknikleri’ yeni medya alanında yapılacak araÅŸtırmalar için çeÅŸitli yöntemsel imkanları ele alması ve meseleye etik açıdan yaklaÅŸması nedeniyle bu alana önemli bir katkı sunmaktadır.
Aynur ErdoÄŸan’ın ‘Osmanlı’da Yurt Dışı EÄŸitim ve ModernleÅŸme’si iki asırlık modernleÅŸme tarihimizin pek konuÅŸulmamış, ele alınmamış bir yönüne kuramsal düzeyde odaklanmakta hem tarihsel hem de sosyolojik bir açıklama geliÅŸtirmektedir. DiÄŸer iki kitap ise Murat Can Kabagöz’ün ‘EÄŸlenirken ModernleÅŸmek, Meyhaneden Baloza, Ä°mparatorluktan Cumhuriyet’e’ ile David Riesman’ın ‘Yalnız Kalabalık, Amerikan Toplumsal Karakterinin DeÄŸiÅŸimi Ãœzerine Bir Ä°nceleme’ adlı çalışması.”
Henüz yorum yapılmamış.