Sosyal Medya

Kürsü

Zor zamanlar - Hatice Karahan

02-12-2016 07:38

10 gün sonra 3. çeyrek büyüme verileri açıklanacak. Hatırlayacağımız üzere, 2. çeyrekte ekonomi bir yavaşlama kaydetmiş, bu dönemde iç taleple beslenirken dış talepten olumsuz etkilenmişti. Detaylarda ise, kamunun da kendi kanadından destek verdiği tüketimin motor güç olduğu ancak yatırımların toparlanamadığı bir tabloya şahit olmuştuk.



3. çeyreÄŸe dair mevcut göstergeler doÄŸrultusunda ise, ilgili dönemde ekonomik performansın ciddi bir yavaÅŸlama geçirdiÄŸini ifade edebiliriz. Bu baÄŸlamda, yıllık bazdaki büyüme hızının net ihracattan yine olumsuz etkilendiÄŸi ve bu kez iç talepteki desteÄŸi de önemli ölçüde yitirdiÄŸi anlaşılıyor. Dolayısıyla, 12 Aralık'ta açıklanacak GSYH verileri ne yazık ki, uzun süredir koruduÄŸumuz ılımlı büyüme temposunu kaybettiÄŸimizin haberini verecek. Hatta 3. çeyrekte gözle görülür bir yavaÅŸlama yaÅŸayan ekonomik performansın, iÅŸgücü piyasasında menfi baskıları beraberinde getirdiÄŸini de hep birlikte gördük. 
 
Ä°ktisadi aktivitede söz konusu dönemde gözlenen düşüş bir yandan 15 Temmuz darbe giriÅŸiminin yansımalarını içinde barındırırken, aynı zamanda bir kısım takvimsel etkiler de içeriyor. Yılın 3. çeyreÄŸi, dış mal ticareti anlamında gerek ihracat gerekse ithalatın hız kestiÄŸi bir dönem olurken, Rusya ve Irak pazarlarında süregelen düşüşlerin ihracat kanadındaki olumsuz geliÅŸimde baÅŸrolde olduÄŸunu tespit ediyoruz. Bu dönem için altı çizilmesi gereken bir diÄŸer nokta ise, turizmde belirgin bir ÅŸekilde devam eden zedelenmenin de, ekonominin zayıflayan performansında etkili olduÄŸu…
 
DALGALAR
 
Turizmde yaÅŸanan ve Rusya'nın yanı sıra ağırlıklı olarak Avrupa pazarı kaynaklı olduÄŸu gözlenen söz konusu erozyon, iktisadi aktivitede aÅŸağı yönlü etki yaratmanın yanı sıra, hizmet gelirlerinin cari iÅŸlemler dengesine verdiÄŸi desteÄŸi de zayıflattı. Nitekim yılın 3. çeyreÄŸinde 12 ay birikimli cari dengenin bir bozulma sergilediÄŸi ve bu gerçekleÅŸmede turizm net gelirlerindeki zayıflamanın rol aldığı gözleniyor. Öte yandan ödemeler dengesi verileri, finansman kanadında da yılın bu döneminde bozulan bir görünüme iÅŸaret ediyor. 
Son çeyreÄŸi ise, gündeme damgasını vurmuÅŸ olan dolar kurundan mütevellit ek rahatsızlıkla geçiriyoruz. Geçen hafta Sinyal baÅŸlıklı makalemde buna detaylarıyla deÄŸindim ve esaslı çözümün kendi dertlerimizin doÄŸurduÄŸu riskleri bertaraf etmek olduÄŸunun altını çizdim. Bu vesileyle, bir kez daha çiziyorum. 
 
Zira önümüzdeki dönemde, dışarıdaki risklerin ya da dalgalanmaların da tam yatışması zor. Özellikle de haftalardır üzerine yazdığım Trump sonrası yeni dünyanın zincirleme etkilerinden, biz de nasibimizi almaya devam edeceÄŸiz. O halde, kendi risk görünümümüzü yumuÅŸak seviyelere getirmeye ve oralarda tutmayı görev bilmeye müthiÅŸ ihtiyacımız var. 
 
YÄ°NE GÃœVEN DÄ°YECEĞİM AMA…
 
Kur geliÅŸmeleri, içeride gerek enflasyon, gerek iktisadi aktivite gerekse sektörel borçluluklar anlamında negatif baskıları tetiklerken, mevcut konjonktürün, finansman akışı, yatırımlar ve ticari iliÅŸkiler baÄŸlamında, Türkiye ekonomisini artan risklere maruz bırakacağını unutmayalım. Ãœstelik turizmde genel bir toparlanmanın da, verileri açıp bakınca baskın olduÄŸu gözlenen güven(lik) endiÅŸeleri nedeniyle kolay olmayacağını söylemek mümkünken... 
 
Ä°ÅŸte bu tespitlerden hareketle, önümüzdeki dönemde gerek ekonominin performansını yeniden canlandırma, gerekse artan risklere karşı güçlü durabilme gereksinimleri, Türkiye ekonomisi için zorlaÅŸan bir sürece iÅŸaret ediyor. Zor zamanları saÄŸlıklı bir ÅŸekilde atlatabilmek için ise, güven unsurunun temel dinamik niteliÄŸinde olduÄŸunu, temcit pilavı misali yazmaya devam etmek durumundayım. 
 
YENÄ° HÄ°KAYE DERKEN…
 
Tam bu noktada, ÅŸunu ekleyeyim: Uzun zamandır ÅŸu “yeni bir hikâye lazım” söylemi çok yaygın. Lakin yazılması gereken hikaye zaten ortada, biliniyor. Zira Türkiye ekonomisinin güçlü potansiyeli de, bunu harekete geçirecek gereksinimler de aÅŸikar. Burada esas mühim olan, hikâyeyi sahneye koymak için gereken müsait ortam... Nitekim ortalığa çekidüzen ve seyirciye güven vermeden, arzu edilen performansı sergilemek zor. Bu baÄŸlamda, hükümetin reform programını desteklerken, hikâyemizin esasen giriÅŸini epeyce güçlendirmek gerektiÄŸini vurgulamak isterim.
 
Ve hikayemizin baÅŸarısı, pek tabii ekonominin de ötesinde, toplumsal hayatın kılcallarında vuku bulacak. 
 
Bu hafta çok acılıyız. Adana'da gencecik yavrularımızı bir faciayla kaybetmiÅŸ olmak, tarif edilemez bir derinlikten sarstı. Aklın sırrın ermekte zorlandığı, yüreÄŸin periÅŸan olduÄŸu, sabrın yetmediÄŸi, affedilemez bir facia bu. Mesullerinin en acı ÅŸekilde cezalandırılmasını ÅŸiddetle beklerken, ülkemizin insana verilen deÄŸer ve bu baÄŸlamda toplumsal kurallar ve düzen anlamında, daha kat etmesi gereken önemli bir yolu olduÄŸunu esefle görüyoruz. Bu yol ise, öyle bekleyecek cinsten deÄŸil. Tam bir disiplin ve ciddiyet içinde hızla almamız gereken bir mecburi istikamet…
 
Ötesi boÅŸ, ötesi faydasız. Zira o yavrular geri gelmeyecek. 
 
Acımız çok büyük…
 
HATÄ°CE KARAHAN - YENÄ° ÅžAFAK

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.