Rakka Operasyonu Neden Hala Başlamadı?

Ancak, Amerika Savunma Bakanı Ash Carter’ın operasyonu duyurmasının üzerinden bir ay geçmesine karşın, Washington’ın sahadaki müttefiki olan PYD, IŞİD’in fiili “baÅŸkenti”ni sadece izole etmeyi öngören ilk aÅŸamayı geçmiÅŸ deÄŸil.

Amerika öncülüğündeki koalisyon Pazartesi günü Suriye’de bir düzine hava saldırısı düzenlerken, bunlardan sadece ikisi Rakka bölgesindeydi. Amerika Merkez Kuvvetler Komutanlığı’na göre, bu iki saldırıda üç petrol kuyusu, iki petrol pompası, petrol rafine etmede kullanılan iki teçhizat parçası, bir petrol tankı ve inÅŸaat malzemesi yok edildi. Önceki gün de, koalisyon Suriye’de yine bir düzine hava saldırısı yaptı ve bunların yine ikisi Rakka’da oldu. Ve yine ana hedef örgütün petrol ticaretiydi.

Rakka’da IŞİD militanlarıyla çarpışmada yavaÅŸ hareket edilmesi, bazı çevrelerde, kente yönelik operasyonun Savunma Bakanı Ash Carter ve Pentagon yetkililerinin geçen ay açıkladığı kadar da yakın olup-olmadığı ÅŸeklinde soru iÅŸaretleri uyandırdı. Carter, 28 Ekim’de NBC’ye verdiÄŸi mülakatta, Rakka’ya operasyonun yakında baÅŸlayacağını duyurmuÅŸtu.

Planın, komÅŸu Irak’ın Musul kentine operasyonun baÅŸlatılmasından hemen sonra Rakka’ya da saldırılması yönünde olduÄŸunu kaydeden Carter, “(Operasyon) Birkaç hafta içinde baÅŸlayacak. Uzun süredir planımız bu yöndeydi ve ikisine de kaynak saÄŸlayacak kapasiteye sahibiz” demiÅŸti.

Taktik mi?

Bazı uzmanlar, Rakka’ya tam kapsamlı bir taarruzun yaklaÅŸtığı sözünü ortaya atmakla esasında IŞİD’i korkutarak örgütün Musul’a takviye yapmasını engellemenin amaçlanmış olabileceÄŸi görüşünü dile getiriyor.

Middle East Institute adlı düşünce kuruluÅŸu uzmanı Charles Lister, Amerika’nın Sesi’ne verdiÄŸi mülakatta, “Dürüst olmak gerekirse en başından beri (operasyonun) duyurusu konusunda şüphelerim vardı. Koalisyon üyelerince bana söylenen herÅŸey, Rakka’ya tam ölçekli bir operasyon baÅŸlatmaya yakın olmadığımıza iÅŸaret ediyordu. Bana göre, civardaki kırsal alanda sürdürülen ÅŸekillendirme operasyonları bir müddet daha devam edecek” diye konuÅŸtu.

Lister bununla birlikte, IŞİD’e karşı savaÅŸta “ivmenin sürdürülmesi” ve savaşın “hızlandırılması” konusunda Beyaz Saray’ın Pentagon üzerinde uyguladığı baskının derecesini de hafife almamaları gerektiÄŸini de belirterek, “Benim fikrime göre, erken duyurunun arkasında yatan neden buydu” ifadesini kullandı.

Washington’daki bir diplomat, Amerika’nın müttefiklerinin birçoÄŸu arasında, IŞİD’in ilan ettiÄŸi halifeliÄŸin yok edilmesi ve örgüt mensuplarının kaçabilmesinin önlenmesi için, “Rakka operasyonunun ne kadar erken baÅŸlatılırsa o kadar iyi olacağı” yönünde görüş birliÄŸinin olduÄŸunu söyledi.

Yetkili, “IŞİD’in en tehlikeli üyelerinin bölgeden kaçtığını görmeyi istemiyoruz” derken, koalisyonun Rakka’yı IŞİD’den temizleme planlarının Amerika’da Donald Trump’ın sürpriz biçimde seçimleri kazanmasıyla birlikte sekteye uÄŸramış olabileceÄŸinden şüphe ettiÄŸini söyledi. Yetkiliye göre, bunun nedenini de, Pentagon’un yeni baÅŸkanın ne istediÄŸini görmek için bekleyecek olması ve BaÅŸkan Barack Obama’nın da görevi bırakmasıyla, ÅŸu anda saldırı için bir talimatın bulunmaması olarak gösterdi.

Birleşik güç eksikliği

Bazı eski askeri yetkililer, sahadaki bazı aktörlerin Amerikan seçimlerini “kılıf” olarak kullanıp-kullanmadığı şüphesini dile getiriyor.

Bir zamanlar Pentagon’un Irak’ta Emprovize Patlayıcı Cihazlara karşı yürüttüğü çabalara öncülük eden emekli korgeneral Michael Barbero, “Askeri operasyonu baÅŸlatabilmenizden önce siyasi anlaÅŸma olmalı” uyarısında bulundu.

Barbero, Suriye rejimine sadık güçlerin yanısıra Rusya, Ä°ran, Türkiye ve çeÅŸitli grup Kürt grupların kontrolü altındaki güçlere iÅŸaret ederek, “Ortak bir çıkar ya da ortak bir oyun planı görmüyorum” dedi.

Buna ilaveten, koalisyonun desteklediÄŸi güçlerin, siyasi iradeleri olsa bile, Rakka ve Musul’u geri alabilecek eÅŸ zamanlı operasyonları baÅŸlatabilmesinin ne kadar gerçekçi olduÄŸu konusunda şüpheler bulunuyor.

BaÄŸdat’taki Amerikan ordusunda eski güvenlik iÅŸbirliÄŸi ofisi ÅŸefi emekli korgeneral Mick Bednarek de, “Musul’a ve ÅŸu anki savaÅŸa ayrılan kaynaklar, Amerika öncülüğündeki koalisyonun Rakka’ya nihai taarruz ihtiyaç duyacağı kaynaklar ve kapasitelerle aynı, biri diÄŸerinden önce olmalı” diye konuÅŸtu.

Ä°sminin açıklanmasını istemeyen Türkiye’deki bir Batılı diplomat, Rakka operasyonundaki gecikmenin kısmen bir nedeninin, Washington’ın operasyonu baÅŸlatmak için sahada hangi gücü kullanabileceÄŸine dair endiÅŸesi olduÄŸunu belirtti. Diplomat, “Ana güç olarak Kürtleri almak adeta felakete davetiye. Yerel Araplar Kürtler’den korkuyorlar, kente girdikleri zaman neler yapabileceklerinden ürküyorlar. IŞİD bu korkuları körüklemede hayli baÅŸarılı oldu,” dedi.

BaÅŸka bir Batılı diplomat da, Kürtlerin ağırlıklı olduÄŸu Suriye Demokratik Güçleri içerisindeki Arap ve Türkmen milislerin de Rakka’da IŞİD’ı etkisiz hale getirmeye hazır olmadığına dikkati çekti.

Artan kafa karışıklığı

Carter’ın geçen ayki açıklamasından sonra sahadaki tablo daha da karmaşık bir hal almış durumda. YPG, Suriye’nin kuzeyindeki Fırat Kalkanı operasyonunda Türk birliklerinin ve Ankara’nın desteklediÄŸi Suriyeli muhaliflerin hamleleri neticesinde fazlasıyla endiÅŸeli.

Merkezi OrtadoÄŸu’daki jeopolitik danışmanlık ÅŸirketi Prime Source’dan Michael Horowitz, “Suriye’nin kuzeyindeki çok daha önemli iki kent olan el Bab ve Menbiç Türkiye’nin desteklediÄŸi güçlerin tehdidi altındayken, YPG’nin Rakka’nın ele geçirilmesine öncelik vereceÄŸinden şüpheliyim” diye konuÅŸtu.

Türkler’in hava saldırılarına sert tepki gösteren YPG komutanları geçen hafta Washington’a ültimatom niteliÄŸinde mesaj göndererek, Türkiye’nin bombalamalarının durmasını istemiÅŸ, aksi takdirde Rakka’nın kuÅŸatılmasına katkıda daha fazla rol almayacaklarını belirtmiÅŸti.