Halep'te dönüm noktası!

Dünyada sürekli yerleşim olan en eski kentlerinden birisi olan Halep, savaş öncesi Suriye'nin en büyük kenti ve finans merkeziydi.

Türkiye sınırına yaklaşık 60 kilometre mesafedeki Halep, 2011 yılında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a yönelik protestoların başlangıcında yaşanan karışıklıktan fazla etkilenmedi.

Ancak Temmuz 2012'de o dönemde artık silahlı bir yapıya dönüşen muhalif gruplar, bu önemli kenti yönetimin elinden almak üzere büyük bir operasyon başlattı.

Image copyrightGETTY

Tarihi yapılar savaşta ağır hasar gördü

Başlatılan bu taarruzun etrafındaki alanlarla birlikte kentin tamamının alınmasını sağlayacak kadar güçlü olmamasından dolayı, bu tarihten bu yana kent, doğusu farklı silahlı muhalif grupların, batısı ise Esad yönetiminin kontrolünde olmak üzere ikiye ayrılmış durumda bulunuyor.

Dün Hanano, bugün de Sakhur semtinin ele geçirilmesiyle birlikte, silahlı muhalif grupların kontrolü altında yalnızca Halep'in orta ve güneydoğusunda, dört bir tarafı hükümet güçlerince kuşatılmış bir bölge kaldı.

Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1986 yılında Dünya Mirası listesine eklenen ve Orta Çağ İslam mimarisinin en önemli örneklerinden biri kabul edilen Halep Kalesi, Temmuz 2015'teki bir patlamada hasar gördü.

Çatışmalarda zarar gören bir diğer tarihi yapı da Emevi Camii'nin minaresi oldu. Kentin tarihi kapalı çarşısında da ağır hasar meydana geldiği belirtiliyor.

Suriye ordusu ile silahlı gruplar arasındaki durumun kilitlendiği bir dönemde Halep'teki kazanım ve kayıplar da iç savaşının gidişatını belirlemesi açısından kritik önem taşıyor.

Image copyrightGETTY

Halep'te son beş yılda yaşananlar

Birçokları tarafından dünyanın en güzel şehirlerinden biri olarak kabul edilen Halep'te iç savaşın bazı dönüm noktaları şunlar:

20 Temmuz 2012: Suriye ordusu ile muhaliflerin oluÅŸturduÄŸu Özgür Suriye Ordusu'na mensup savaşçılar arasında Halep'in bazı mahallerinde ilk çatışmalar yaÅŸanmaya baÅŸladı.

AÄŸustos 2012: Silahlı muhalif grupların taarruzu neticesinde Halep, Suriye yönetimi ve muhaliflerin kontrolü altındaki bölgeler olmak üzere ikiye bölündü. Yaklaşık 1,2 milyon kiÅŸi Suriye hükümetinin kontrolündeki bölgede kalırken, 250 binlik bir nüfus da muhaliflerin kontrolünde yaÅŸamaya baÅŸladı.

Halep bu tarihten itibaren Suriye'de savaşan birçok silahlı grubun saldırıları ve çatışmalarına sahne oldu. Bunlar arasında Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), eski adı El Nusra olan Şam'ın Fethi Cephesi, Suriye yönetimini desteklemek için operasyonlara katılan Hizbullah ve Kürt gruplar da yer alıyor.

15 Aralık 2013: Suriye ordusu, Halep'in muhalif grupların kontrolü altındaki bölgelerinde varil bombalarının da kullanıldığı yoÄŸun hava operasyonlarına baÅŸladı. Bu operasyonların sonucu Suriye ordusu, silahlı gruplara karşı ilk kazanımlarını elde etmeye baÅŸladı.

Temmuz 2014: Ä°nsan hakları kuruluÅŸları, Suriye yönetiminin doÄŸan uluslararası tepkilere karşın yoÄŸun bir ÅŸekilde varil bombaları kullanmaya devam ettiÄŸini, silahlı muhalif grupların ise hükümet kontrolü altındaki bölgelere füzelerle saldırdığını bildirdi.

Eylül 2015: Rusya, Esad yönetimine destek vermek adına Suriye'de hava operasyonlarına baÅŸladı.

1 Åžubat 2016: Suriye ordusu, Halep'i geri almak için Rus jetleri ve Hizbullah destekli büyük bir kara operasyonu baÅŸlattı.

27 Åžubat 2016: IŞİD ve El Nusra hariç diÄŸer tüm grupları kapsayan bir ateÅŸkes ilan edildi.

11 Mart 2016: Halep'e yönelik hava operasyonları yeniden baÅŸladı.

11 Temmuz 2016: Suriye ordusu, silahlı grupların lojistik destek aldığı en önemli güzergah olan Castello Yolu'nu ele geçirmeyi baÅŸararak, DoÄŸu Halep'i tamamen kuÅŸattı.

6 Ekim 2016: BM Suriye Özel Temsilcisi Stefan de Mistura, Halep'in doÄŸusunda 8 bin savaşçı olduÄŸunu ve bunların 900 kadarının Åžam'ın Fethi Cephesi saflarında savaÅŸtığını açıkladı.

22 Eylül 2016: Rusya ile ABD'nin giriÅŸimiyle ilan edilen bir haftalık ateÅŸkesin sona ermesinin ardından Suriye ordusu, muhaliflerin elindeki bölgelerin tamamını geri almak için yeniden büyük bir taarruza baÅŸladığını açıkladı.

24 Ekim 2016: Rusya, üç günlük tek taraflı bir ateÅŸkes ilan etti. Bu süre içerisinde, kuÅŸatma altındaki bölgelerden az sayıda sivilin ayrıldığı görüldü.

4 Kasım 2016: Rusya, öncekine benzer ÅŸekilde 10 saatlik bir ateÅŸkes ilan etti. Ancak muhaliflerin kaçış güzergahı üzerindeki yollara ateÅŸ açması nedeniyle bölgeden kimse ayrılamadı.

15 Kasım 2016: Suriye ordusu, yeniden taarruza baÅŸladı. Bu son taarruzun baÅŸlamasından iki hafta sonra Suriye yönetimi, Halep'in kuzeydoÄŸusunun tamamını ele geçirmeyi ve silahlı muhalif grupların elindeki yerlerin üçte birini almayı baÅŸar