Güncel
AB'nin Türkiye ile ilişkileri dondurması ne anlama geliyor, ambargo uygulanacak mı?
Follow @dusuncemektebi2
Avrupa Parlamentosu’nda (AP) Sosyal Demokratlar Grubu’nun girişimiyle hazırlanan Türkiye ile üyelik müzakerelerinin dondurulmasına ilişkin önerge bugün oylanacak. AB müktesabatına göre herhangi bir yaptırımı ve hukuki bağlayacılığı olmayan oylamadan çıkacak sonuç, sembolik olsa da Aralık ayında yapılacak AB liderlerinin Türkiye zirvesi için tavsiye anlamına gelecek.
Türkiye-AB iliÅŸkilerinin kaderini belirleyecek Aralık ayındaki zirve öncesi, Avrupa Parlamentosu’ndan kritik bir adım geldi. AP bugün toplanacak ve süreci donduralım’ teklifini oylayacak. Ãœye ülkeler için tavsiye niteliÄŸi taÅŸan tasarıda birlik muktesabatının dışına çıkılarak ‘askıya almak’ yerine ‘dondurma’ teklif edilmesi dikkat çekti.
Önergede AB müktebasatındaki tanımlamanın dışına çıkılarak ‘müzakereleri dondurma’ kavramının ortaya atılması ‘köprüleri atan taraf olmama’ formülü olarak yorumlandı. AB müktesabatında adaylıkla ilgili sadece ‘üyelik müzakerelerinin askıya alınması’ bir yaptırım olarak öngörülüyor. Türkiye’inin imzaladığı çerçeve anlaÅŸmasına göre, üye ülkelerinin üçte birinin teklifi ile AB Komisyonu’nda yapılacak oylamada nitelikli çoÄŸunlukla bu karar alınabiliyor. AP’de oylanacak Türkiye önergesinde ise bu kavramın dışına çıkılarak ‘müzakerelerin dondurulması’ teklif ediliyor.
AP’deki siyasi grupların üzerinde anlaÅŸtığı 9 maddelik tasarıda AB müktesabatında olmayan “müzakerelerin dondurulması” kavramı mevcut görüşmelerin durdurulması, yeni fasıl açılmaması ve AB-Türkiye müzakerelerinde yeni giriÅŸim baÅŸlatılmaması olarak tanımlanıyor. Metinde normale dönüşün hangi ÅŸartlarda gerçekleÅŸebileceÄŸine de yer veriliyor. Müzakerelerin dondurulması kararı, “OHAL uygulaması kapsamında alınan orantısız önlemler” kaldırıldığında gözden geçirilecek. Ä°dam cezasının geri getirilmesi halinde ise AB’ye katılım sürecinin resmen askıya alınacağı belirtiliyor.
Türikiye-AB iliÅŸkilerinde Geri Kabul AnlaÅŸması ve vize muafiyeti konularında baÅŸlayan, 15 Temmuz darbe giriÅŸiminin ardından doruk noktasına ulaÅŸan gerilimde üye ülkelerden gelen diyalog çaÄŸrıları AP’deki oylamayı dengeleyecek giriÅŸimler olarak görülüyor. AB DışiÅŸleri Bakanları’nın Türkiye toplantısnda da Avusturya hariç üye ülkeler “Türkiye ile müzakeler sürmeli” kararında uzlaÅŸmıştı.
AP’de grupların önergede uzlaÅŸmasının ardından benzer bir çıkış da Almanya BaÅŸbakanı Angela Merkel’deng geldi. Merkel Ankara ile diyaloÄŸun sürmesi gerektiÄŸini söyledi. Türkiye’de basın özgürlüğüne yönelik sınırlamaları eleÅŸtirdiklerini belirten Merkel, “Bu noktada eleÅŸtirilemizi açıkça dile getirmeliyiz. Ancak Türkiye ile diyalog sürmeli” dedi.
TÜRKİYE'YE ŞANGAY BEŞLİSİ'NDE İLK GÖREV
Türkiye, Åžangay Enerji Kulübü’nün 2017 dönem baÅŸkanı oldu. Ä°lk kez üyeler dışında bir ülkeye baÅŸkanlık verildi. Türkiye’ye Åžangay Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü’nde ilk görev verildi. Türkiye, Enerji Kulübü’nün 2017 dönem baÅŸkanı oldu. Türkiye’nin baÅŸkanlık kararı oybirliÄŸiyle alındı. Enerji Kulubü’nde bugüne kadar üye ülkeler dönem baÅŸkanı olabiliyordu. Böylece ilk kez üye olmayan bir ülkeye baÅŸkanlık görevi verildi. Kulüpte örgüt üyeleri dışında partner ülkeler de yer alıyor. Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Ä°ran, Rusya, Afganistan, Hindistan, MoÄŸolistan, Pakistan Belarus ve Sri Lanka’nın yer aldığı Enerji Kulübü 2013’ten beri faaliyet gösteriyor. Enerji Kulübü’nde yer alan ülkeler dünya elektrik üretiminin yüzde 36’sını, doÄŸalgaz üretiminin yüzde 23’ünü, petrol üretiminin yüzde 20,8’ini, kömür üretiminin yüzde 60,25’ini karşılıyor.
Enerji Kulübü’nün faaliyetleri üye ülkeler ile sınırlı deÄŸil. Kulüp farklı ülkeler, uluslararası organizasyonlar ve iÅŸ dünyası ile de yakın çalışma yapıyor. Enerji Kulübü üye ülkelerin enerji ile ilgili gündeme alınmasını istedikleri konuları, sorunları, fırsatları ya da tehditleri dile getirdikleri ve çözüm yolunun bulunması konusunda istiÅŸare mekanizmalarını iÅŸletebildikleri önemli bir platform olarak görülüyor. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Özbekistan dönüşü, AB ile iliÅŸkileri deÄŸerlendirirken, “Türkiye kendini rahat hissetmeli. “Benim için varsa, yoksa AB” dememeli. Mesela, “Åžanghay 5’lisi içerisinde Türkiye niye olmasın?” diyorum” demiÅŸti.
TÃœRKÄ°YE TAVRINI BU KARARA Ä°NDÄ°RGEMEMELÄ°
TÜSİAD Uluslararası Koordinatörü ve AB Temsilcisi Bahadır Kaleağası:
* AP’den çıkacak karar hukuki olarak müzakereleri dondurma anlamına gelmiyor. Bir süre ilerlemeyelim diyecekler. Türkiye ile AB arasında Terörle Mücadele Yasası dahil olmak üzere bir çok konuda gerilim var. Müzakerelerde yeni baÅŸlıklar açılmadan önce, bunları açıklığa kavuÅŸturalım denilecek. BaÄŸlayıcılığı olmayan bir karar olduÄŸu için çıkacaktır. Türkiye tavrını bu karara indirgememeli. Ekonomik, sosyal politikalar ve dış ticarette AB ile iyi iliÅŸkiler gözden kaçırılmayacak önemde. Dolayısıyla tüm somut alanlarda iyi ilerleyen bir Türkiye çok daha muteberdir ve bütün diÄŸer denklemleri etkiler.
OYLAMA ÅžANGAY RESTÄ°NE CEVAP TELAÅžI
AB Uzmanı Can Baydarol:
* AB hukukunda üyeliÄŸi dondurma kavramı yok. Avusturya dışında Türkiye ile iliÅŸkileri kesmek isteyen de yok. Ancak bu kararın baÄŸlayıcı olmaması iliÅŸkiler iyi gidecek anlamına da gelmez. AP’nin hakikaten kerameti kendinden menkul kararından Türk kamuoyunun da Sayın CumhurbaÅŸkanı’nın da ne kadar etkilendiÄŸi ortada. Bu da sürecin kolay geçmeyeceÄŸini gösteriyor. AP tutuklanan gazeteciler ve HDP ile dayanışma göstermek için böyle bir toplantı yapıyor gibi görünüyor. Asıl mesele Türkiye’nin aslında Åžangay BeÅŸlisi’ni gündeme getirmesiydi. Türkiye Avrupalı liderlere batıdan kopma ÅŸantajı yaptı.
TÃœRKÄ°YE’DEN VAZGEÇMEYÄ° GÖZE ALAMAZLAR
TBMM AB Uyum Komisyonu Ãœyesi Zehra TaÅŸkesenlioÄŸlu:
* AB’nin Türkiye’den vazgeçmeyi göze alamaz. Türkiye’nin üyeliÄŸinin dondurulması tartışmalarının Avrupalı parlamenterlerin yükselen milliyetçilik akımı kapsamında kendi iç kamuoylarına verdikleri bir mesaj. Öngerge oylamasıyla Türkiye’yi razı edeceklerini düşünüyorlar. Dolayısıyla açıklayacakları sonuç ne olursa olsun çok da bizi düşündüren bir sonuç olmayacaktır.
Henüz yorum yapılmamış.