Beklenen Ä°stanbul depreminde neler yaÅŸanacak?

Ä°BB Meclisi Kasım ayı toplantılarında AKP Grup BaÅŸkan Vekili Yardımcısı Faruk Aydın meclis üyelerine “Ä°stanbul'da deprem riski ve Ä°BB tarafından yapılan çalışmalar” konulu sunum yaptı.

“ERKEN UYARI SÄ°STEMÄ° 512 SANÄ°YELÄ°K ZAMAN KAZANDIRACAK”

Kuzey Anadolu Fayının Ä°stanbul'u etkileyecek ve yıkıcı bir deprem üretebilecek nitelikte olduÄŸunu söyleyen Faruk Aydın, fayın Ä°stanbul'un karasal alanında olmayıp, güneyinde Marmara Denizi içerisinde yer aldığını söyledi. Ä°stanbul ve civarındaki depremlerin izlenmesi için 2000'li yıllardan bu yana BoÄŸaziçi Ãœniversitesi Kandilli Rasathanesi ve TÃœBÄ°TAK Marmara AraÅŸtırma Merkezi Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü iÅŸbirliÄŸinde 28 adet deprem istasyonu oluÅŸturulduÄŸunu söyleyen Aydın, bu istasyonların 10'unun Ä°BB, 18'inin ise Kandilli Rasathanesi tarafından iÅŸletildiÄŸini anlattı. Bu sayının daha da arttırılması gerektiÄŸini söyleyen Aydın, “Bu istasyonlar toprakta olan en ufak bir hareketlilikte birbirileriyle haberleÅŸip Kandilli Rasathanesine bilgi veriyor. Ä°stanbul olarak büyük bir ÅŸansımızı var, o da fay hatlarının denizde olması. Oradaki hareketlilik karaya gelene kadar 5-12 saniyelik bir süre kazandırıyor. Bu sürede doÄŸalgazı, elektriÄŸi otomatik olarak kesebiliyoruz. Bu sistem hazır” diye konuÅŸtu. Erken uyarı sisteminde depremlerden hemen sonra oluÅŸabilecek elektrik kaçaklarına baÄŸlı yangın, doÄŸalgaz patlamaları, su baskınları gibi ikincil felaketleri önlemek ve güvenliÄŸi saÄŸlamak amaçlanıyor.

70-90 BİN CİVARINDA ÖLÜ, 135 BİN AĞIR YARALI

2002 yılında Ä°BB ve Japon Ä°ÅŸbirliÄŸi Ajansı (JICA) ortaklığında “Afet Önleme/Azaltma Temel Planı projesi” yürütüldüğünü hatırlatan Aydın, 7.5 veya 7.7 büyüklüğü civarında bir deprem olması durumunda 70-90 bin civarında ölü, 135 bin ağır yaralı olabileceÄŸi yönündeki verileri paylaÅŸtı. Aydın’ın açıkladığı verilere göre; Ä°zmit depreminden 4-5 kat fazla hasar anlamına gelen depremde hasarın en yüksek olacağı bölümün Avrupa yakasının güney bölümü olacağı tahmin ediliyor.

2010 yılında üniversitelerin iÅŸbirliÄŸinde hazırlanan ‘Deprem Hasar Tahmini Projesi' adı altındaki bir diÄŸer çalışmanın verilerini de sunan Aydın, bu çalışmada kayıp sayısının 15 bin ila 35 bin arasında tespit edildiÄŸini aktardı. Bu sayının kentsel dönüşüm çalışmaları ile daha da düştüğü tahmininde bulunan Faruk Aydın, “Kamu üzerine düşeni fazlasıyla yaptı. GüçlendirilmemiÅŸ viyadük, okul, hastane yok. Artık sıra milletçe yapmaya geldi” diye konuÅŸtu.

TSUNAMİ DALGALARININ YÜKSEKLİĞİ EN FAZLA 5.5 METRE

Sunumda yer alan bilgilerden biri de deprem sonrası Ä°stanbul'da oluÅŸabilecek tsunami tehlikesiydi. 2007 yılında Ä°BB ve ODTÃœ iÅŸbirliÄŸinde ‘Tsunami Tehlike ve Risk Haritaları'nın oluÅŸturulduÄŸunu belirten Faruk Aydın, yıkıcı bir depremde, Marmara'da oluÅŸabilecek dalga yüksekliÄŸinin en fazla 5,56 m olabileceÄŸi ve buna dair dalgaların ilerleyebileceÄŸi alan için önlem alındığını ifade etti.

“DEPREM TOPLANMA ALANLARININ Ä°MARA AÇILMASI DÄ°YE BÄ°R ÅžEY SÖZ KONUSU DEĞİL”

Ä°stanbul'da deprem toplanma alanlarının imara açıldığı yönündeki eleÅŸtirilere yanıt veren Aydın, “Bu konu da bu mecliste çok rakamlar verildi ve hatta ‘ÇoÄŸu imara açıldı. Ä°stanbul'da böyle bir afet durumunda toplanılacak yer kalmadı' denildi. Bu alanlara AVM ler yapıldığından bahsedildi. Bu konu ile ilgili olarak kurumdan gelen resmi yazışmalar sonrası elde edilen bilgi 77 adet toplanma alanının olduÄŸudur. BaÅŸbakanlık AFAD baÅŸkanlığınca ilan edilen 77 adet alandan sadece 11 adedinin plan fonksiyonu deÄŸiÅŸmiÅŸtir” dedi. Toplanma alanı olarak kullanılabilecek toplam 3567 adet alan olduÄŸunu vurgulayan Aydın, “3 bin 567 tane toplanma alanı, toplamda 14 bin 399 hektar alan belirlenmiÅŸ durumda. Sadece bir tane Kartal'da spor alanı fonksiyonu kaldırılan bir alan var. Öyle denildi gibi, ‘toplanma alanları imara açıldı' diye bir ÅŸey söz konusu deÄŸil” ifadelerini kullandı.

CHP SUNUMU Ä°NCELEYÄ°P HAFTAYA KATKI SUNACAK

Depremle ilgili çalışmaların ardından “Acil Ulaşım Eylem Planı” oluÅŸturulduÄŸunu ifade eden Aydın, kentsel dönüşüm çalışmalarına hız verilmesi gerektiÄŸini sözlerine ekledi. Faruk Aydın'ın sunumu dinleyen CHP'li meclis üyeleri sunumun içeriÄŸini incelemek ve konuyla ilgili katkılarını sunmak istedi. Konuyla ilgili soru ve önerilerin gelecek hafta alınmasına karar verildi. (DHA