Trump, bütün tahminler aleyhinde olmasına raÄŸmen seçimleri kazanmayı baÅŸardı. 59,2 milyonla oyların yüzde 47.2’sini alan Trump, Seçiciler Kurulu’nda 289 delegeyle çoÄŸunluÄŸu elde etti. Rakibi Clinton ise ülke genelinde Trump’tan 200 bin oy daha fazla almasına raÄŸmen 218 delegede kalarak yarışı kaybetti. ABD’de seçmenler doÄŸrudan baÅŸkanı deÄŸil, baÅŸkanı seçecek olan Seçiciler Kurulu’nu belirliyor. Her eyaletten nüfus oranında üyelerin bulunduÄŸu kurulda 270 delegeye ulaÅŸan baÅŸkanlığı alıyor. Bundan dolayı ülke genelinde daha çok oy almak deÄŸil, daha fazla eyalette seçimi kazanmak önem taşıyor. Clinton 19 eyalet ve özel statüsü bulunan baÅŸkent Washington’da birinci gelirken, 31 eyalette Trump en çok oyu alan aday oldu.
CLINTON VE OBAMA’DAN TEBRÄ°K
Cumhuriyetçi Parti sadece baÅŸkanlığı deÄŸil, Amerikan Kongresi’ndeki çoÄŸunluÄŸu da kazandı. Senato’da 51’e 47 üstünlük kuran Cumhuriyetçiler, Temsilciler Meclisi’nde de 236 sandalye kazanarak Kongre’nin her iki kanadına da hakim oldu.
Trump’ı ilk tebrik eden kiÅŸi, rakibi Clinton oldu. Trump, zafer konuÅŸmasına Clinton’ın tebrik mesajını açıklayarak baÅŸladı, “Bu ülkeye yaptığı hizmetler için kendisine minnet borcumuz var” dedi. “Bütün Amerika’nın baÅŸkanı olacağım” diyen Trump, seçim sürecindeki kutuplaÅŸmanın yaralarının sarılması gerektiÄŸini ifade etti. Trump, ABD’nin diÄŸer uluslarla da iyi geçineceÄŸini söyledi. ABD BaÅŸkanı Barack Obama da Trump’ı telefonla arayarak tebrik etti, bugün için Beyaz Saray’a davet etti. Resmi devir teslim töreni ise önümüzdeki Ocak ayında gerçekleÅŸecek.
HILLARY ‘SALINCAKTAN DÜŞTÃœ’
Trump’ın bir baÅŸka özelliÄŸi de uzun süre sonra siyasi kariyeri olmadan Amerikan BaÅŸkanı seçilen ilk kiÅŸi olması. Daha önce bu özelliÄŸe sahip tek baÅŸkan, eski bir general olan ve 1953-1961 yılları arasında baÅŸkanlık yapan Dwight D. Eisenhower’dı.
BaÅŸkanlık seçimlerinde en belirleyici unsurlardan biri de, iki adayın oy oranlarının birbirine çok yakın olduÄŸu bölgelerdi. Amerikan kamuoyunda ‘salıncak eyalet’ ya da ‘savaÅŸ alanı’ olarak anılan bu bölgelerde Trump rakibine büyük üstünlük kurdu. Florida, Ohio, Kuzey Karolina ve Pensilvanya’da Trump galip gelirken, Clinton sadece Virginia’da güldü. Seçim haritasına bakıldığında, kıyı bölgelerinde Demokratların, iç kesimlerde ise Cumhuriyetçilerin üstünlüğü dikkat çekti.
HALK STATÃœKOYU Ä°STEMEDÄ°
Seçim süreci boyunca keskin söylemleriyle ve yerleÅŸik düzene meydan okuyuÅŸuyla dikkat çeken Trump’ın bu tarzı, seçmende karşılık buldu. Cumhuriyetçi Partilerin Temsilciler Meclisi’ndeki sözcüsü olan Paul Ryan, Trump’ın zaferini ‘halkın statükoya tepkisinin sonucu’ olarak yorumladı. ‘Mevcut düzenin adayı’ konumunda olan Clinton, özellikle genç seçmeni kendine çekmekte yetersiz kaldı.
Trump’ın beklenmedik zaferi, neredeyse tamamı Clinton’ı destekleyen Amerikan medyasında da özeleÅŸtiri yapılmasını beraberinde getirdi. CNN televizyonunun internet sitesinde yer alan bir deÄŸerlendirmede, medya ve siyaset çevrelerinin, halkın ne hissettiÄŸini yeterince anlayamadığı belirtildi.
NE DEDÄ° NE YAPACAK?
Trump, seçim kampanyası boyunca her sözüyle olduÄŸu gibi vaatleriyle de çok konuÅŸuldu. Beyaz Saray’da bu vaatlerin ne kadarını uygulayabileceÄŸini ise zaman gösterecek.
Suriye’de ılımlı muhaliflere silah verilmemeli. Bunların kim olduÄŸu belli deÄŸil, verdiÄŸimiz silahlar bize dönebilir. PYD önemli ama Türkiye IŞİD’le mücadelede daha büyük bir müttefik. IŞİD’le mücadelede Rusya ile iyi geçinilmeli. Güvenli bölgelerde oluÅŸturulabilir. OrtadoÄŸu, Esad ev Saddam gibi diktatörlerle daha istikrarlıydı.
NATO modası geçmiÅŸ bir yapı, revize edilmeli. Bütün yük Amerika’da olmamalı, müttefikler NATO için daha fazla para ödemeli. Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸi uydurma bir kavram. Enerjide petrol ve kömür daha ağırlıkla kullanılmalı. Amerikan ÅŸirketlerinin Çin’deki fabrikaları, ülkeye geri getirilmeli. Çin’den ithal edilen mallara yüzde 45 gümrük vergisi getirilecek. Vergiler düşürülecek. Obama’nın saÄŸlık reformu iptal edilecek. Müslümanların ülkeye giriÅŸi, terör tehdidi nedeniyle geçici olarak yasaklanacak. Meksika sınırına duvar inÅŸa edilecek, parası Meksika’ya ödetilecek. Latin kökenli yasadışı göçmenler sınırdışı edilecek.
ROMNEY'İ GEÇEMEDİ
Donald Trump’ın aldığı oy oranlarına bakıldığında, 2012 seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’den aday olan Mitt Romney ile aÅŸağı yukarı aynı seviyede olduÄŸu görülüyor. Ancak Demokrat aday Clinton’ın, Obama’yla aynı performansı gösterememesi, seçimleri Cumhuriyetçilerin kazanmasını saÄŸladı.
ÖNCE GİZLİ GÖRÜŞME, SONRA KUTLAMA
Trump’ın baÅŸkan seçilmesinin ardından dünya liderlerinin kutlama mesajları da gecikmedi. Trump’ı ilk tebrik eden lider Rusya Devlet BaÅŸkanı Putin olurken, Fransa CumhurbaÅŸkanı Hollande ile Almanya BaÅŸbakanı Merkel’in, Trump hakkında açıklama yapmadan önce bir telefon görüşmesi yapması dikkat çekti.
Almanya BaÅŸbakanı Angela Merkel: Amerikan halkının kimi baÅŸkan seçtiÄŸi, ABD sınırlarının ötesinde bir anlama sahip. ABD’nin gelecekteki BaÅŸkanı Donald Trump’a sıkı bir iÅŸbirliÄŸi teklifinde bulunuyorum.
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande: Artık yeni bir belirsizik döneminin başlangıcı. Avrupa, değerlerini korumak için birleşmeli.
Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin: Amerika ile ilişkilerimizi geliştirmek kolay olmayacak ama buna hazırız.
Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Theresa May: Trump’ı kutluyorum. Britanya ve ABD’nin, özgürlük ve demokrasi deÄŸerlerine dayanan saÄŸlam ve özel iliÅŸkileri var.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg: Trump’ı tebrik ediyorum ve kendisiyle çalışmayı dört gözle bekliyorum.
AP BaÅŸkanı Martin Schulz: Kampanyada Trump’ın bazı sözleri nedeniyle endiÅŸeliydik. Ancak kendisiyle rasyonel bir iÅŸbirliÄŸi yapabileceÄŸimiz konusunda umutluyum.
Avrupa Konseyi BaÅŸkanı Jean-Claude Juncker ve Avrupa Komisyonu BaÅŸkanı Donald Tusk: Trump’ı bir AB- ABD zirvesi için en kısa sürede Avrupa’yı ziyarete davet etmek istiyoruz. Bu zirve, iliÅŸkilerimizin gelecek dört yılda ne yönde seyredeceÄŸini belirlememize imkan saÄŸlayacak.
Ä°srail BaÅŸbakanı Benjamin Netanyahu: BaÅŸkanlık seçimini kazanan Trump’ı tebrik ediyorum. Trump, Ä°srail’in gerçek dostudur. Bölgenin güvenliÄŸi, istikrarı ve barışı için birlikte çalışacağız
HILLARY NEDEN KAYBETTÄ°?
Obama’nın yerini dolduramadı
Seçim sürecinin başından bu yana favori gösterilen Hillary Clinton, sandıkta beklentilerin gerisinde kaldı. Rakibi Trump, bir önceki Cumhuriyetçi aday Mitt Romney ile yaklaşık olarak aynı oy oranına sahip oldu, ancak Clinton, Obama’nın 2012 seçimlerindeki performansının çok gerisinde kaldı. Obama, 2012’de siyahilerin oylarının yüzde 95’ini almıştı, bu seçimde ise siyahiler yüzde 88 Clinton’ı, yüzde 8 Trump’ı tercih etti. Latin kökenli seçmenler arasında Trump yüzde 29, Clinton yüzde 65 oy aldı. Trump’ın Latin kökenli göçmenleri sınırdışı etme ev Meksika sınırına duvar övme vaatlerine raÄŸmen aldığı bu oy oranı dikkat çekti. Obama’nın büyük üstünlük kurduÄŸu azınlıklar, kadınlar ve gençler arasında yeterli desteÄŸi göremeyen Clinton, seçimlerden hüsranla ayrıldı.
SURÄ°YE KRÄ°ZÄ°NDE ANKARA'NIN POLÄ°TÄ°KASINA OBAMA'DAN DAHA YAKIN
Trump’ın ABD BaÅŸkanı olması Ankara-Washington hattında yeni bir sayfa beklentisi doÄŸurdu. Köklü deÄŸiÅŸiklikler ummayan siyasetçi ve uzmanlar, iliÅŸkilerin Obama döneminden olumlu geçeceÄŸi kanısında.
ABD baÅŸkanlık seçimlerinde Donald Trump’ın galip gelmesi, Türkiye’den de yakından takip ediliyor. Trump’ın seçilmesinin FETÖ lideri Gülen’in iadesi, OrtadoÄŸu’daki dengeler, PYD’ye destek, IŞİD’le mücadele, Kıbrıs müzakereleri ve Filistin sorunu gibi konularda Türkiye’yi nasıl etkileyeceÄŸi tartışılıyor. Son dönemde gerginleÅŸen Türkiye-ABD iliÅŸkilerinde kısa vadede köklü bir deÄŸiÅŸiklik beklenmiyor ancak uzmanlar ve siyasetçilerin genel kanısı Trump’ın Obama yönetiminden farklı bir yol izleyeceÄŸi yönünde.
BAKIÅžINI ÅžEKÄ°LLENDÄ°RMELÄ°YÄ°Z
Karar Yazarı Mensur Akgün: Trump, DEAÅž ve Suriye konusunda Türkiye’nin politikalarına daha yakın bir politika benimseyeceÄŸe benziyor. Trump’ın geliÅŸini Türkiye açısından olumsuz olarak görenlerden deÄŸilim. Olumlu yönleri var ama Türkiye’ye bakışının yönlendirilmesi gerekiyor. Trump, Ä°srail’e çok yakın bir politika izleyecek. Ä°srail’le iliÅŸkilerimizi geliÅŸtiriyor olmamız da bir avantaj.
OLUMLU BÄ°R GELÄ°ÅžME
TBMM DışiÅŸleri Komisyonu Ãœyesi ve AK Parti Hatay Milletvekili Fevzi Åžanverdi: Trump’ın seçilmesi olumlu bir geliÅŸmedir. Çünkü Türkiye’ye diz çöktürmeye çalışan malum küresel yapı, Clinton’un arkasında hiza almıştı. Trump’ın ise Türkiye’yi de hedef alan bu yapıya karşı bir mücadele vererek seçildiÄŸi için bu anlamda Türkiye’yle daha rahat anlaÅŸabileceÄŸini tahmin ediyorum.
YENÄ° BÄ°R FIRSAT OLABÄ°LÄ°R
Gazi Ãœniversitesi Öğretim Ãœyesi Doç. Dr. Mehmet Akif Okur: Türk-Amerikan iliÅŸkileri tarihinin en gerilimli dönemlerinden birini geçiriyor. FETÖ ve PKK/PYD konularında Obama’yla gelinen nokta iç açıcı deÄŸildi. Bunlarda bir deÄŸiÅŸim olabilir mi? Bunu söylemek için henüz erken ancak Türkiye’nin bu iki baÅŸlıkta yeni müzakereler yapmak için bir fırsatı olabilir.
AYAKLARI YERE DEÄžER
Emekli Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Ercan EyüboÄŸlu: Amerikan sistemi tıkır tıkır iÅŸleyecektir. Amerika bu çıkarları için yalan da söyler. Vietnam’da yalan söyledi, Irak’ta yalan söyledi, Türkiye’de de yalan söyledi ve söylüyor. Trump Amerika’nın çizgisinden sapamaz. Nutuk atmak kolaydır. Trump’ın ayakları ÅŸimdi yere deÄŸecektir.
BUSH’UN HAMLELERÄ°NE DÖNEBÄ°LÄ°R
Uluslararası Ä°liÅŸkiler Uzmanı Prof. Dr. YaÅŸar Onay: Türkiye açısından ya da içinde bulunduÄŸumuz coÄŸrafya açısından çok fazla bir deÄŸiÅŸiklik olacağını zannetmiyorum. Bush dönemlerine bir geri dönüş söz konusu olabilir. Tabii burada Trump’ın olaya müdahalesi ne ÅŸekilde olur, onu tam olarak kestirmek mümkün deÄŸil. EROL METÄ°N / ANKARA
KALÄ°FORNÄ°YA'DA BAÄžIMSIZLIK SESLERÄ°
Donald Trump’ın baÅŸkanlığından en çok rahatsız olan bölgelerin başında Kaliforniya eyaleti geliyor. Clinton’ın yüzde 61’le neredeyse Trump’ı ikiye katladığı Kaliforniya’da, seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından, sosyal medyada ‘#Calexit’ rüzgarı baÅŸladı. Twitter’da ‘Calexit’ etiketiyle mesajlarını paylaÅŸan kullanıcılar, Trump’ın baÅŸkan olduÄŸu bir ülkede yaÅŸamaktansa ABD’den ayrılmayı tercih ettiklerini vurguladı. California ve Ä°ngilizce ‘exit’ sözcüklerinin birleÅŸiminden ortaya çıkan ‘Calexit’, Ä°ngiltere’nin AB’den ayrılma sürecinde kullanılan ‘Brexit’ tabirinden esinlenilerek ortaya çıktı.
AMERÄ°KAN MEDYASI ÅžOKTA
BaÅŸkanlık yarışı boyunca ağırlıklı olarak Clinton’ı destekleyen Amerikan gazetelerinin dünkü birinci sayfaları, maÄŸlubiyetin ÅŸokunu anlatıyordu. New York Times gazetesi “Zafer Trump’ın, kaybeden Clınton destekçileri ÅŸokta” manÅŸetiyle çıkarken, USA Today “Trump dünyayı ÅŸaşırttı, ABD’nin 45. BaÅŸkanı seçildi” ifadesini kullandı. Washington Post “Eyaletlerde ardı ardına gelen zafer haberleriyle, Trump adını ABD tarihine yazdırdı” manÅŸetini kullanırken, Huffington Post “Kabus: Trump baÅŸkan oldu” dedi. Los Angeles Times’ta, “Trump ülkenin 45. baÅŸkanı olma yolunda Clinton’ı alt etti” denildi. San Fransisco Chronicle ve Boston Globe “Seçim yarışının kazananı Donald trump” baÅŸlıklarını attı. Drudge Report, Trump’ın sözlerine yer vererek, “Halkın yönetmesine izin verin” baÅŸlığını kullandı. CNN televizyonu “Ä°ÅŸte Trump” ifadesinin kullanarak baÅŸkanlığı duyururken, FOX ve NBC televizyonları da, “Trump galibiyetini ilan etti” ifadesini kullandı.
Henüz yorum yapılmamış.