Komisyonun 'öteki' gündemi

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kurulan 15 Temmuz Darbe GiriÅŸimini AraÅŸtırma Komisyonu ilk toplantısını 7 Ekim günü yaptı. Tüm partilerden milletvekillerinin katılımıyla oluÅŸturulan komisyon, o günden bu yana darbe giriÅŸimi ve Gülen yapılanmasına iliÅŸkin bilgi almak üzere bazı isimleri dinledi. Aralarında Ä°dris Naim Åžahin, Genelkurmay Eski BaÅŸkanı Necdet Özel ve yine Genelkurmay eski BaÅŸkanlarından YaÅŸar Büyükanıt'ın da bulunduÄŸu bazı isimler davet edildikleri halde toplantıya katılmadı.

Bazı isimler ise katıldıkları toplantılarda darbe girişimi ve Gülen yapılanması kadar, komisyon üyesi milletvekillerinin birbirleri arasındaki tartışmaları dinlemek zorunda kaldılar. Çünkü, komisyonda ortam bazen o kadar gerildi ki, Gülen yapılanması ve darbe girişimi yerine PKK, başörtüsü gibi konular daha büyük hararetle tartışılır oldu.

Komisyonda en büyük gerginliÄŸe ise, Diyarbakır BüyükÅŸehir Belediye BaÅŸkanı Gültan Kışanak’ın komisyona bilgi verdikten bir kaç saat sonra gözaltına alınması sebep oldu.

“Simbiyoz yapı”

Normalde, komisyon toplantıları usül tartışmaları ya da milletvekillerinin talebi üzerine onlara kısaca söz verilmesiyle baÅŸladığı halde, komisyon baÅŸkanı ReÅŸat Petek, 26 Ekim günü HDP’li Mithat Sancar’ın söz talebini kabul etmedi. Araya bazı CHP’lilerin de girmesiyle tartışma büyüdü. Petek söz vermemekte, Sancar ise söz verilmese de konuÅŸmakta ısrar etti. Komisyonda tartışma çıktı, HDP’liler ayrıldı.

HDP'liler çıktıktan sonra da tartışma devam edince, Komisyon BaÅŸkanı bu defa CHP’li vekillerin söz alma talebine olumlu yanıt verdi. Bu konuÅŸma sırasında CHP’li Tanrıkulu “simbiyoz yapı” benzetmesi yaptı.

“26 Ekim 2016 tarihli toplantı tutanaklarından

BAÅžKAN – Peki, bakın, on beÅŸ dakika geçti arkadaÅŸlar.

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Muhalefete böyle söz atarsanız...

MUSTAFA SEZGÄ°N TANRIKULU (Ä°stanbul) – Sizin tutumunuzdan dolayı

Sayın Başkan. Şimdiye kadar bitmişti bu tartışma.

BAÅžKAN – Efendim, beÄŸenirsiniz beÄŸenmezsiniz...

MUSTAFA SEZGÄ°N TANRIKULU (Ä°stanbul) – BeÄŸenmiyoruz Sayın

BaÅŸkan.

BAÅžKAN – Takdirinizdir. Kimse kimseye hakaret etmeden...

MUSTAFA SEZGÄ°N TANRIKULU (Ä°stanbul) – Aynen simbiyoz yapı

gibisiniz.

MÄ°HRÄ°MAH BELMA SATIR (Ä°stanbul) – Ne gibi?

MUSTAFA SEZGÄ°N TANRIKULU (Ä°stanbul) – Simbiyoz yapı gibisiniz

aynen.

BAÅžKAN – Åžimdi, her türlü kötü kelime sahibine aittir, kem sözler

sahibine aittir. Bakın, ben her toplantımızın girişinde bu Komisyonun Türkiye

Büyük Millet Meclisinin ortak iradesiyle kurulduğuna işaret ediyorum,

burada bir siyasi farklılık olmadığına işaret ediyorum ve bu çalışmaları

birlikte ortak iradeyle yürütmeye de başladık. Daha dün, sizin arkadaşınız

Aytun Bey baÅŸlangıçtaki hatasından döndü. “Bu Komisyon ölü doÄŸdu” diyen

arkadaşımız, “Bu Komisyonda çok güzel ÅŸeyler adaletle yapılıyor” diye dün

burada ifade etti. Şimdi, bir talebiniz kendinize göre uygun olmadı diye

hakaret...

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Aytun Bey burada yokken nezaketsiz bu

sataÅŸma.

BAÅžKAN – SataÅŸmıyorum.

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Evet, sataşıyorsunuz.

BAÅžKAN – Hayır, hayır.

MÄ°HRÄ°MAH BELMA SATIR (Ä°stanbul) – Her ÅŸeyi siz biliyorsunuz ya!”

Kışanak’a “PKK’nın eylemlerini tasvip ediyor musunuz?” sorusu

Bu toplantıdan bir gün önce, yani 25 Ekim günü, Gültan Kışanak’ın katıldığı toplantının önemli baÅŸlıklarından biri, Kışanak ile Gülen yapılanmasının önemli isimlerinden, Zaman Gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı’nın görüşmesiydi. Bu konuyla ilgili Kışanak’a neredeyse tüm komisyon üyeleri soru sordu.

Ancak, özellikle AK Parti milletvekillerinin üzerinde durduÄŸu bir baÅŸlık daha vardı: HDP-PKK iliÅŸkisi. Kışanak ve HDP’liler ile AK Parti’liler arasında, içinde “haddinizi bilin” ifadelerinin de geçtiÄŸi tartışmalara sahne olan toplantıda bu konudaki çarpıcı sorulardan biri AK Parti’li Selçuk ÖzdaÄŸ’dan geldi. Tartışma sırasında Komisyon BaÅŸkanı ReÅŸat Petek de Kışanak’a Figen YüksekdaÄŸ’ın söylediÄŸi belirtilen, “Sırtımızı PKK ve PYD’ye dayadık” sözlerini hatırlattı.

“25-10-2016 tarihli komisyon tutanaklarından:

Selçuk ÖzdaÄŸ: PKK hâlâ eylemlerine devam ediyor, korucuları

öldürüyor, Kürtleri öldürüyor, Zazaları öldürüyor, Türkmenleri öldürüyorlar. İki

gün önce yine aynı ÅŸekilde… Alçakça eylemler yapıyorlar, bombalı saldırılar,

suikastlar yapıyorlar, arkadan gelip polisleri arkasından vuruyorlar, vatandaşı

öldürüyorlar. Hatta, kayyumlarla ilgili PKK ÅŸunu söyledi: “Bu kayyumlar

hedefimizdedir, hepsini öldüreceÄŸiz.” PKK’yı destekliyor musunuz?

Eylemlerini destekliyor musunuz, tasvip ediyor musunuz? Bunları soracağım.

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Ben Sayın Başkanın Komisyonun diğer üyelerinin haklarını koruduğu gibi bir

cümle benim de haklarımı korumak gibi bir sorumluluğu olduğunu

düşünüyorum. Bu kadar itham eden, bu kadar suçlayan, PKK’yle eÅŸit gören,

hem partimi hem beni bu kadar itham eden uzun bir konuşmaya hiçbir şekilde

müdahale etmeden…

BAÅžKAN – Süresini doldurmadı Sayın Kışanak.

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Süreyle ilgili değil, üslupla ilgili.

BAÅžKAN – Sayın Kışanak, süresini dahi doldurmadı, lütfen…

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Süreyle ilgili değil.

HÃœSEYÄ°N KOCABIYIK (Ä°zmir) – Soru gayet açık.

MÄ°THAT SANCAR (Mardin) – Ne açığı! Burası soruÅŸturma komisyonu

deÄŸil, itham edemezsiniz.

HÃœSEYÄ°N KOCABIYIK (Ä°zmir) – Deminden beri bizi itham ediyor

hanımefendi.

MÄ°THAT SANCAR (Mardin) – Sizi siyaseten itham ediyor.

BAÅžKAN – Sayın Sancar, Sayın Kocabıyık…

MÄ°THAT SANCAR (Mardin) – Buraya Efkan Ala geldiÄŸinde de…

BAÅžKAN – Sayın Sancar, sanki Kışanak aciz mi ki siz giriyorsunuz

devreye?

SELÇUK ÖZDAÄž (Manisa) – Ben soru sordum, itham etmiyorum.

Sorularıma cevap verirsiniz, PKK’yı destekliyor musunuz, PKK’yla baÄŸlantımız

yok dersiniz, HDP ayrıdır, PKK ayrıdır dersiniz. Eğer HDP ayrıysa neden

PKK’nın eylemleriyle ilgili konuÅŸuyorsunuz onu da anlayamadım. Ayrıdır

dersiniz olur biter.

BAÅžKAN – DeÄŸerli milletvekili arkadaÅŸlarım, soru soruldu, süre

yönünden problem yok. Ayrıca, Tüzük’ümüze aykırı, kaba, kırıcı, hakaret edici

bir kavram da yok, istediği cevabı verebilir konuğumuz.

Sayın Kışanak, buyurun.

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Türkiye bu yaklaşımlarla yıllarını heba etti. Ne zaman tele vizyon programına çıksak “PKK’yi kınayacak mısın, kınamayacak mısın?”, “PKK’li misin, terörist

misin?” sorularıyla karşılaÅŸtık. Böyle, bununla uÄŸraÅŸa uÄŸraÅŸa kırk yılımızı

geçirdik. 1991 yılında bu Parlamentoya gelenleri 1994’te cezaevine tıktık,

demokratik siyaseti böyle akamete uğrattık ve hâlâ kan akmaya devam ediyor.

Bu yolla, bu yöntemle, bu akılla bu sorunu dünyada, yer yüzünde çözmüş hiç

kimse yok. Ama diyalogla, çözümle…

SELÇUK ÖZDAÄž (Manisa) –Var, Sri Lanka çözdü bunu, Peru da çözdü,

Tamil gerillalarında da çözüldü, Aydınlık Yol hareketine karşı da çözüldü.

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Tamam, bu yolda devam edebilirsiniz, o zaman, bu akan kanın sorumluluğunu

da, vebalini de boynunuza alırsınız. Bu konuda benim size diyecek bir şeyim

yok, herkes kendi yolunu kendisi seçer. Ben barış yolunu, diyalog yolunu,

demokratik yolu tercih ediyorum.....

BAÅžKAN – Tabii, soruldu, cevap verdiniz ama tabii bu soruların size

yöneltilmesinin sebebi HDP’nin EÅŸ BaÅŸkanı “Sırtımızı PKK’ya dayadık.”

cümlesini ifade ettiği için bu sorulara muhatap oluyorsunuz. O bakımdan...

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Başkan, böyle bir söz yok.

MERAL DANIÅž BEÅžTAÅž (Diyarbakır) - Siz Komisyon yönetiyorsunuz ya.”

Yine, AK Parti’li Belma Satır’ın, “Biz İç Güvenlik Yasası için mücadele ederken siz neredeydiniz?” sorusu da tartışmalara yol açtı. Kışanak, milletvekilleri arasında tartışmalar sürerken bu soruya, “Ben o zaman parlamentoda deÄŸildim çünkü belediye baÅŸkanıydım” yanıtını verdi. AK Parti’li Hüseyin Kocabıyık ise, Gültan Kışanak’a, 15 Temmuz darbe giriÅŸimi sürecinde PKK’nın eylemlerini niye durdurduÄŸunu sordu. Kışanak bu soruya ise, “Ben ne bileyim niye durdu, hangi gün durdu, kaç gün durdu?” yanıtını verdi.  Faka,t iki isim arasındaki tartışma devam etti.

“25-10-2016 Komisyon tutanaklarından:

HÜSEYİN KOCABIYIK (İzmir) - Bu konuyla ilgili bir görüşünüz yok mu

hanımefendi, bir düşünceniz, bir görüşünüz?

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Sizin görüşünüz var belli ki bir şeyiniz var yani daha doğrusu yaratmak

istediğiniz bir algı var.

HÃœSEYÄ°N KOCABIYIK (Ä°zmir) - Her ÅŸeye “algı” diyorsunuz ama o

zaman niye geldiniz buraya?

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Bu konunun muhatabı değilim ben. Ben mi yönetiyorum?

HÃœSEYÄ°N KOCABIYIK (Ä°zmir) - Olur mu ama her ÅŸeye “algı”

diyorsunuz, sizden önce 10 kiÅŸi geldi buraya hiç kimse “algı” demedi.

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Tam algı demiyorum. Benden önce gelenler kendilerinin sorumlu olmadığı

alanların sorularına cevap mı verdiler, onları böyle mi itham et tiniz?

HÜSEYİN KOCABIYIK (İzmir) - Soruya cevap vermek bu kadar mı zor

yani? “Hayır.” dersiniz.

DÄ°YARBAKIR BÃœYÃœKÅžEHÄ°R BELEDÄ°YE BAÅžKANI GÃœLTAN KIÅžANAK –

Böyle mi itham ettiniz?”

KoÅŸaner’in önünde “başörtüsü” tartışması

Bu tartışma da yine diÄŸer milletvekillerinin de katılmasıyla bir süre devam etti. Komisyonda “konu dışı” sorulara en çok muhatap olan isim Gültan Kışanak’tı. Bazı konuklar ise milletvekillerinin kendi aralarındaki tartışmalarını dinlemek durumunda kaldı. Onlardan biri Genelkurmay Eski BaÅŸkanı Işık KoÅŸaner’di. KoÅŸaner, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde kimsenin inancı yüzünden dışlanmadığını ve kötü muamele görmediÄŸini söyleyince tartışma baÅŸladı ve milletvekilleri arasında “başörtüsünü” konu alan söz düellosuna dönüştü.

“26-10-2016 tarihli komisyon tutanaklarından:

RAVZA KAVAKCI KAN (Ä°stanbul) – Bu ülkede “Başörtülüler ve köpekler

giremez” levhası asıldı.

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Nerede asıldı?

AYTUN ÇIRAY (Ä°zmir) – Kim asmış?

BAÅžKAN – ArkadaÅŸlar, ÅŸu tüzüğe göre burada iÅŸ yapıyoruz. Lütfen ya,

rica ediyorum ya. Söz almadan kimse konuşmasın.

Aytun Bey… Aytun Bey…

Arkadaş, daha nasıl söyleyeyim ya?

NAMIK HAVUTÇA (Balıkesir) – FETÖ’ye gelelim, FETÖ’ye!

BAÅžKAN – ArkadaÅŸlar…

NAMIK HAVUTÇA (Balıkesir) – FETÖ’ye gelelim, FETÖ’ye! Kim yardım

etti bugüne kadar; ona gelelim.

BAÅžKAN – Efendim, bakın, siz önce…

NAMIK HAVUTÇA (Balıkesir) - Kim bunlarla kol kola…

BAÅžKAN – DeÄŸerli arkadaÅŸlar… DeÄŸerli arkadaÅŸlar...

NAMIK HAVUTÇA (Balıkesir) – Ä°ÅŸinize bakın.

BAÅžKAN – DeÄŸerli arkadaÅŸlar, burada söz istemeden… (Gürültüler)

Ravza Hanım, bir saniye efendim.

NAMIK HAVUTÇA (Balıkesir) – Kim yardım etti, onlara gelin!

BAÅžKAN – ArkadaÅŸlar, lütfen bir saniye…

Selçuk Bey, bir dakika lütfen…

AYTUN ÇIRAY (Ä°zmir) – Hangi hükûmet vardı?

BAÅžKAN – Aytun Bey…

NAMIK HAVUTÇA (Balıkesir) – Kim para verdi? (Gürültüler)”

Milletvekilleri tartıştı, Emin Arslan dinledi

Eski Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Emin Arslan da baÅŸka bir siyasi tartışmanın ortasında kaldı. Komisyonda Mısır, Güney Kıbrıs bölgesindeki enerji çalışmaları ile Gülen yapılanması arasındaki bir baÄŸlantıya iliÅŸkin bir iddia dile getirilince verilen ara sonunda Komisyon BaÅŸkanı ReÅŸat Petek, Enerji Bakanlığı MüsteÅŸarı ile bir telefon görüşmesi yaptığını söyledi. CHP’li üyelerden tepki gördü. Bu tartışma da yine başörtüsü yasağının gündeme gelmesiyle sonuçlandı.

“26-10-2016 tarihli Komisyon tutanaklarından:

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Åžimdi, Türkiye’deki… Tam bu sorun

aslında az evvelki tartışma. Ben bir müsteşar yardımcısını, bir müsteşarı,

daire başkanını arasam ağzını bile açmaz, hiçbir şey söylemez. Bizim şu an

itibarıyla Türkiye’de bilgi alabileceÄŸimiz ne bir medya… Öyle bir kutuplaÅŸmış

ki ülke, muhalefet öyle bir durumdaki… Åžimdi ilgimi çekti, siz hemen çıkmış,

Müsteşar Yardımcısını aramışsınız.

HÃœSEYÄ°N KOCABIYIK (Ä°zmir) – Bir gün deneyelim.

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Deneyelim, deneyelim, ben çok

denedim, ben yolsuzlukla mücadele eden bir adamım.

BAÅžKAN – Türkiye’nin meseleleri için hepsi dönerler ya, dönmeleri

gerekir.

MEHMET ERDOÄžAN (MuÄŸla) – Yok…

BAÅžKAN – Yaptılarsa da çok ayıp etmiÅŸler.

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Åžimdi, şöyle bir ÅŸey: Yani, bizim

yaÅŸadıklarımızı siz yaÅŸamış gibi…

BAÅžKAN – Çok ayıp ederler çünkü siz milletvekilisiniz.

Buyurun Aykut Bey.

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Ben niye konuÅŸurken ya… Ya, bir ÅŸey

demedim, der demez bir karşı şey başlıyor ya. Ben yaşadım, ben adamlara

soruyorum, telefonuma bile çıkmıyorlar. Neyse.

Åžimdi, Ravza Hanım, Engin Alan’la konuÅŸtum. Çok önemli bir ÅŸey

söylediniz. Bu ülkedeki siyasetin temeliyle ilgili bir şey söylediğiniz için yani

bir askerî kampta “Başörtülüler ve evcil hayvanlar giremez.” d iye bir ÅŸey

olduÄŸunu söylediniz. Engin Alan’ı aradım, dedi ki: “Bu bir Photoshop’tur. Asla

ve kata böyle bir ÅŸey yoktur. “ Ben bunu defaten açıkladım. Sonra döndüm

Twitter’a baktım ki bunu yüzlerce kez, binlerce kez kullanan insan var. Bunu

niye söylüyorum biliyor musunuz? Bu haksızlık…

RAVZA KAVAKCI KAN (Ä°stanbul) – Ben onu söylerken…

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Bakın, Ravza Hanım, ben resme

baktığımda anladım hemen Photoshop diye. Ben sizin ciddiyetinize

inanıyorum, üstelik hanımefendilere çok özel bir saygı duyarım. Bu çok büyük

bir haksızlık maalesef yani haksız bir yarış oluyor. Ben Anadolu’ya gidiyorum,

bana diyor ki: “Sen çok iyi bir çocuksun ama senin partin camide içki içmiÅŸ,

cami yıkmışsınız, başörtülü kıza neler yapmışsınız.” Bunu yapmamak lazım.

Belki 3 puan, 5 puan az oy alırsınız ama siyaset bunun üzerine kurgulandığı

için…

ZEKERÄ°YA BÄ°RKAN (Bursa) – Yapmadınız mı?

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Ya ne demek “Yapmadınız mı?”

arkadaÅŸ?

ZEKERÄ°YA BÄ°RKAN (Bursa) – Başörtüsü yasağının en büyük

müsebbiplerinden bir tanesi CHP değil mi bu ülkede?

AYKUT ERDOÄžDU (Ä°stanbul) – Nasıl başörtüsü yasağının en büyük

müsebbibi?”

Komisyonda siyasi polemikler, bunlar ve başka konularla devam etti. Kimlerin çağrılacağı konusu da tartışma konuları arasında yer alıyor. 15 Temmuz Darbe Girişimini Araştırma Komisyonu, Kasım ayında da Gülen yapılanması ve darbe girişimiyle ilgili bilgi verebilecek isimleri dinlemeye devam edecek.

Kaynak: Al Jazeera