Sosyal Medya

Güncel

Diyarbakır'da internet kesintileri altıncı gününde

Diyarbakır'da yaşanan internet kesintileri altıncı gününe girdi. Kentte eczaneler çalışmıyor, pos cihazları üzerinden satış yapılamıyor ve kargolar dağıtılamıyor. Ticaret Odası, kesintilerin neden olduğu zararı 'milyonlarca lira' ile ifade ediyor.



BüyükÅŸehir Belediyesi EÅŸ BaÅŸkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı'nın "örgüt üyeliÄŸi" suçlamasıyla gözaltına alınmalarının ardından Diyarbakır ve çevresindeki illerde yaÅŸanan internet kesintileri altıncı gününe girdi. 

Türkiye'de internet eriÅŸimiyle ilgili yaÅŸanan kesinti ve engellemeleri özel bir yazılım aracılığıyla izleyen bağımsız gözetim ağı 'Turkey Blocks'un Ã¶lçümlerine göre, baÅŸta Diyarbakır olmak üzere Mardin, Batman, Siirt, Van, Elazığ, Tunceli, Gaziantep, Åžanlıurfa, Kilis ve Adıyaman'da internet kesintileri 26 Ekim ÇarÅŸamba günü saat 10:30'da baÅŸladı. Bu kentlerde yaÅŸayanlar internete 12 saat boyunca eriÅŸemedi. Aynı gün, saat 22:00'de internete eriÅŸim tekrar saÄŸlanabildi.

'Turkey Blocks', 27 Ekim Perşembe günü saat 08:00 itibarıyla Türkiye'deki internet altyapısının yüzde 8'ine ulaşılamadığını, kesintilerin 6 milyon internet kullanıcısını etkilediğinin tahmin edildiğini duyurdu.


Görsel Kaynağı: Turkey Blocks

 

En kapsamlı kesintileri, 26 ve 27 Ekim'de gözlemlediklerini anlatan 'Turkey Blocks'tan Işık Mater ve Alp Toker, son ölçümlerin kesinti kapsamının daraltıldığını gösterdiğini söyledi.

Kesintilerin kapsamı daraltılmış olsa da internete eriÅŸim sıkıntılarının devam ettiÄŸi Diyarbakır'da eczaneler hâlâ çalışmıyor, pos cihazları üzerinden satış yapılamıyor ve kargolar dağıtılamıyor. 

“Ä°nsülin için bekliyorum”

 


Nazif Bayhan insülin alamazsa krize girebilir.

Nazif Bayhan ÅŸeker ve kalp hastası. Her gün insülin iÄŸnesi yaptırmak durumunda. Ancak eczanelerde sistem olmadığı için ilacını almakta sıkıntı yaşıyor: 

“Hem ÅŸeker hem de kalp rahatsızlığım var. Düzenli almam gereken ilaçlarım var. Ä°lacım tükendi ve almak üzere raporumla eczaneye gittim ancak sistem olmadığı için alamadım. Ä°nternetin olmaması insanları maÄŸdur etti, ben de maÄŸduriyet yaşıyorum, eÄŸer ilacımı alamazsam krize bile girebilirim. Bu eczaneye geldim ve bekliyorum.”

“Bipolar hastasıyım”

 


Veli Kurkma bipolar hastası.

Veli Kurkma ise bipolar hastası. Onun da ilacı bitmiÅŸ ve alamazsa rahatsızlığı en üst seviyeye çıkıyor: 

“Geceleri uyuyamıyorum, kabus ve halüsinasyon görüyorum. Uykumda çok konuÅŸuyorum. Gün içinde de çok sıkıntılıyım. Sabah ve akÅŸam iki kez ilacımı almam lazım. Åžimdi ilacım yok, internet gelir diye bekledik ama ara ara geldi gitti. Bazen akÅŸamları açıyorlar o zaman da ben gidemiyorum eczaneye. Geldim bekliyorum ilaç alabilmek için, eÄŸer alamazsam kötü olurum.”

Telefonla ilaç

 


Cihat Çiçek Ankara'ya bağlanarak reçeteleri sisteme yüklüyor.

Hastaların ilaç alabilmeleri için reçetelerin bilgisayar ile sisteme girilmesi gerekiyor. Eczacı Cihan Çiçek internet olmadığı için farklı bir yöntem geliÅŸtirmiÅŸ. GeliÅŸtirdiÄŸi yöntem yavaÅŸ iÅŸlese de hastalara ilaç vermeye baÅŸlayabilmiÅŸ: 

“Telefonla Ankara’da tanıdık bir eczacıyı arıyorum. Benim ÅŸifrem ile sisteme giriyor. Gelen reçeteleri telefonla bildiriyorum ve o sisteme giriyor. Bu ÅŸekilde ilaç verebiliyorum. Ama saatlerce telefon kulağımda ve çok zaman alıyor. Kendi çözümümüzü bu ÅŸekilde ürettik. Yapacak bir ÅŸey yok hem bize zarar, daha önemlisi ilaç alması gereken hastalar var kayıtsız kalamazdık.”

“Ä°ÅŸlerim yarı yarıya düştü”

 


Cihat Görenç'in işleri yarı yarıya düşmüş.

Cahit Görenç yöresel peynir, zeytin, yağ ve bal ticareti yapıyor. Müşterilerinin çoğunun kendilerine kredi kartı ile geldiklerini ve o zaman sıkıntı yaşadıklarını söylüyor.

“Müşteri geliyor, ‘ÅŸu kadar peynir kes, kavurma kes, bal doldur’ diyor. PoÅŸetini alıp kredi kartını çıkardığında kala kalıyoruz. Pos cihazı çalışmıyor ve mecburen poÅŸeti geri alıp gerisin geriye koyuyoruz malzemeleri. Ä°nanın satışlarım yarı yarıya düştü. Ä°nsanlar daha çok kredi kartı kullanıyor. PeÅŸin para çok nadir. Åžimdi bu çaÄŸda internet kesintisi nedir Allah aÅŸkına. Devletin vatandaşını maÄŸdur etmeye hakkı var mı? Bunun mantığı ne?”

“Telefon açıp küfrediyorlar”

 


İnternet olmadığı için kargolar da gönderilemiyor.

Bir kargo firmasında çalışan M.L. internet olmadığı için kargoları dağıtamadığını, kargo alamadığını ve bir sürü azar iÅŸittiÄŸini anlatıyor: 

“Buyurun içeriye bakın. DaÄŸ gibi kargo yığıldı. Dağıtım için veya kargo alabilmem için sistem olması gerekiyor. Ä°nsanlar arayıp kargolarını soruyor, kimi küfrediyor. Kızgınlar ve kargolarını bekliyorlar çünkü. Ä°nsanlar çok maÄŸdur oldular umarım biran önce gelir.”

“Devlete korkmak yakışır mı?”

Alican T. İnternet mağduru esnaflardan. Tam ismi ve işyeri adresi belirtilmezse konuşacağını söylüyor. Alican T. kesintilerle ilgili hükümetin takındığı tutumdan rahatsız.

“Belediye baÅŸkanları gözaltına alındıktan sonra internet kesildi. Dediler ki ‘halk ayaklanmasın diye’ yapılıyor. EÄŸer halk ayaklanacaksa zaten internet kesintisi buna engel olamaz. BaÅŸkanların yakalanmaları benim de hoÅŸuma gitmedi ama gidip kimseye taÅŸ atacakta deÄŸilim. Her ÅŸey kanun, nizam çerçevesinde olmalı. Devletin vatandaşından korkması ayıp deÄŸil mi. Yahu arkadaÅŸ insanlar eylemden, patlamadan, çatlamadan senden daha rahatsız, sen niye bu kadar korkuyorsun. Bırak bakalım ne olacak. Sabah geliyorum akÅŸama kadar bir iki müşteriye satış yapamıyorum. Bize de yazık günah. Lütfen derhal bu interneti açın ve vatandaşınıza güvenin. Bu ÅŸekilde ancak tepkiyi daha çok yükseltirsin.”

“Milyonlarca lira kayıp var”

 


Sayar, kesintilerin milyonlarca liralık zarara yol açtığını söylüyor.

Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Ahmet Sayar’a göre internet ile birlikte trafiÄŸin de pek çok yerde kesilmiÅŸ olmasının yarattığı maddi kayıp milyonları buluyor: 

“Ä°nternetin kesilmiÅŸ olması yaÅŸamın tüm alanlarını etkilemiÅŸ durumda. Büyük bir maÄŸduriyet var. Ä°nsanlar ilaç alamıyor, sigorta ÅŸirketleri poliçe kesemiyor, oda olarak bizler üyelerimize evrak veremiyoruz. AlışveriÅŸin büyük oranda yapıldığı pos cihazları çalışmadığı için ticaret kilitlenmiÅŸ durumda. SSK ve benzeri vergilerin ödemesinin son günü internet olmayınca vergiler ödenemiyor. Manüel iÅŸlem yapma imkânı yok çünkü kurumların yoÄŸun olduÄŸu ÅŸehir merkezinde yollar büyük oranda kapalı belediye meselesi nedeniyle. BelirttiÄŸin yaÅŸam alanları kilitlenmiÅŸ durumda. MaÄŸduriyetin yanı sıra büyük bir maddi kayıp var, bir an önce yaÅŸanan iletiÅŸim engeli ortadan kaldırılmalıdır. Milyonlarca lira ticari kayıp var diyebiliriz.”

"Bölgesel bir arıza"

Diyarbakır'daki internet kesintilerinden hem mobil, hem sabit hatlardan servis alan kullanıcılar etkileniyor. Telefonla ulaşarak kesintilerin nedenini sorduğumuz bir internet servis sağlayıcısı temsilcisi sıkıntının, "bölgesel bir ârızadan" kaynaklandığını söyledi. Konuştuğumuz kent sakinleri de telefonla ulaştıkları internet servis sağlayıcılarından, "teknik arıza", "Ankara ile ilgili bir problem" gibi yanıtlar aldıklarını ifade etti.

"Tüketici hakem heyetlerine başvurulabilir"

BiliÅŸim hukuku uzmanı avukat M. Gökhan Ahi'ye göre, Anayasa'da temel hak ve özgürlükler arasında yer alan haberleÅŸme, OHAL koÅŸullarında dokunulmayacak haklar kapsamında bulunmuyor: 

"Anayasa’ya göre haberleÅŸme, bir temek hak ve özgürlüktür. HaberleÅŸme, yani konunun özelinde internet, ancak kamu düzeni, milli güvenlik gibi sebeplerle kanunda dayanağı olması ve hâkim kararı ile olmak kaydıyla engellenebilir. Ancak, mevcut hiçbir kanunumuzda haberleÅŸmenin bölgesel veya genel olarak engellenmesine yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla, normal ÅŸartlarda hâkim kararıyla olsa bile bölgesel bir internet eriÅŸim engellemesi yapılamaz. Durumu ayrıca OHAL kapsamında deÄŸerlendirmek ve Anayasa’nın 15. maddesine bakmak gerekiyor. Bu madde, OHAL durumunda bile dokunulmayacak temel haklar ve özgürlükleri düzenlemiÅŸ. Ne yazık ki, haberleÅŸme OHAL koÅŸullarında dokunulmayacak haklar kapsamında deÄŸil. Bu nedenle, hâkim kararıyla genel veya bölgesel haberleÅŸme engellemesi yapılabilir. Ancak bu engellemenin durumun gerektirdiÄŸi hal kadar ölçülü, orantılı ve dengeli olması gerekir." 

Ahi'ye göre, kesintilerin gerekçesini teknik arıza kapsamında deÄŸerlendiren internet eriÅŸim saÄŸlayıcıları, hizmet veremediÄŸi günler ve saatler için fatura iÅŸletmemesi gerekiyor. Ahi, aksi halde internet kullanıcılarının tüketici hakem heyetlerine baÅŸvurabileceklerini belirtiyor. 

Kaynak: Al Jazeera

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.