HaÅŸd-i Åža'bi'den Telafer'e operasyon

İran destekli Şii Haşdi Şâbi milisleri, Musul'un 55 kilometre batısındaki Türkmen kenti Telafer'i IŞİD'den almak için saldırıya geçtiklerini duyurdu.

Örgütün internet sitesinden yapılan açıklamada "Yaralı şehirler arasında olan Telafer kurtarılmış olacak" denildi.

Türkiye, Türkmenlerin yoÄŸun olarak yaÅŸadığı ilçeye ve baÄŸlı olduÄŸu Musul vilayetine Åžii milislerin girmesine karşı çıkıyor. 

Örgüt daha önce güneyi açık bırakacağını açıklamıştı

HaÅŸdi Şâbi, daha önce "HaÅŸdi Şâbi, güvenlik güçlerini Batı cephesinde iki hattan destekleyecek. Ä°lki Telafer olacak, ikinci ise Musul’un merkezine giden güçleri…” açıklaması ile destek gücü olacaklarını duyurmuÅŸtu. Bu açıklamanın ardından Telafer’e girmeyi planlayan HaÅŸdi Şâbi güçlerinin komutanlığını yapan Kasım Muhammed Åžerif, Al Jazeera’ye konuÅŸmuÅŸtu. Åžerif, çoÄŸunluÄŸu kendi aÅŸiretinden olan yaklaşık 300 kiÅŸilik bir gücün komutanı olduÄŸunu söylemiÅŸti:

“Irak ordusuyla birlikte hareket edeceÄŸiz. Emrimde yaklaşık 300 kiÅŸilik bir güç var, Irak ordusunun ardından bu güçlerle Telafer’e gireceÄŸiz. Kuzeyde zaten PeÅŸmerge birlikleri de var. Bu bölgelere gitmek istemeyen sivillerin kaçışı için ilçenin güneyi açık olacak. Ä°lçede kalanlar sivillerin güvenliÄŸini de biz saÄŸlayacağız.”

Åžerif’in sözünü ettiÄŸi Telafer’in güneyindeki bölge de IŞİD kontrolünde.

Telafer'de katliam korkusu

Telafer’in alınması, Musul’dan Suriye’ya kaçmak isteyen IŞİD’çilerin önünün kesilmesi için etkili bir önlem olarak görülse de, Musul’dan sivillerin kaçmasına da engel olabilir. Ä°nsan hakları grupları da HaÅŸdi Şâbi’nin operasyona dahil olmasının mezhepsel ÅŸiddete yol açabileceÄŸi konusunda uyarılarda bulunuyor.

Salı günü rapor yayımlayan Uluslararası Af Örgütü, Şii milislerin IŞİD kontrolündeki bölgelerden kaçan sivillere yönelik savaş suçlarına varan ciddi insan hakları ihlâllerinde bulunduğunu belirtmişti.

Bağdat yönetimi ve Haşdi Şâbi ise bazı ihlâller olsa da bunların yaygın ve sistematik olmadığını iddia ediyor.

‘En büyük sorun da Telafer’de olacak’

Türkiye’nin, 2015 yılının başından bu yana Musul yakınlarındaki BaÅŸika kampında eÄŸittiÄŸi Musullu Sünni güçlerden oluÅŸan HaÅŸdi Vatani’nin askeri sözcüsü Haysem El Enizi, Al Jazeera’ye verdiÄŸi röportajda, HaÅŸdi Şâbi’nin Telafer’e girmesi ihtimali hakkında konuÅŸmuÅŸtu:

“HaÅŸdi Şâbi ise çoÄŸunluÄŸu Ä°ran’da eÄŸitim almış, (Ä°ran Devrim Muhafızları Komutanı) Kasım Süleymani’nin adamlarıdır. Bir kanuna, düzene dayanmazlar. Irak Savunma Bakanlığı’na da baÄŸlı olmadıkları için eylemlerinin cezalandırılması da söz konusu olmuyor. Musul’a girmeleri çok büyük sorunlar doÄŸurur.

En büyük sorun da Telafer’de olacak. Buradaki HaÅŸdi Şâbi grupları Telafer’den IŞİD geldiÄŸinde güneye kaçan Åžii aÅŸiretlerden oluÅŸuyor. Burada bu güçlerin varlığı, IŞİD’le iÅŸbirliÄŸi yaptığı gerekçesiyle Sünni Türkmenlere yönelik çok kötü sonuçlar doÄŸurabilir. HaÅŸdi Vatani’nin ise coÄŸrafi ve fiziki olarak buraya girmesi mümkün deÄŸil. Biz Musul’a ÅŸu an PeÅŸmerge’nin hâkim olduÄŸu kuzey ve doÄŸu bölgelerinden gireceÄŸiz.”

Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) Dış Ä°liÅŸkiler Sorumlusu Hemin Hawrami de ‘dini temizlik’ tehlikesini Al Jazeera’ye anlatmıştı:

“Telafer’de Åžii Türkmenler etnik-dini temizliÄŸe mâruz kaldı. Bu kesimin Telafer’e geri dönüp Sünni Türkmenlere benzer eylemlerde bulunması sizce iyi bir fikir mi? Bunun için çok dikkat etmek lâzım ve herkesin kolektif bir ÅŸekilde sorumluluk üstlenmesi gerekiyor.”

Telafer’de savaÅŸtan önce 150 bin ile 200 bin arasında kiÅŸi yaşıyordu. Telafer’in 2014’te IŞİD kontrolüne geçmesinin ardından, Åžiiler büyük çoÄŸunluÄŸu Sünni ve Åžii Türkmenlerden oluÅŸan kasabadan kaçmak zorunda kalmıştı.

Kaynak: Reuters, Al Jazeera