Okulun sorunlarını çocuklar anlatıyor

"Ben sabahçıyım, sabahın 5’inde kalkıyorum. Çok zor oluyor."

"Teneffüslerimiz çok kısa, nasıl geçtiÄŸini bile anlamıyoruz. Dışarıya çıkıyoruz bir bakıyoruz zil...10 dakika teneffüs çok az."  

"Tuvaletler pis, böyle burnunu tıkıyorsun öyle giriyorsun. Ben elimden geldiÄŸince girmiyorum, elimden geldiÄŸince tutmaya çalışıyorum"

"Yani bence, hani öncelikle insan okula gelmek istiyorsa yani okulun biraz güzel olması gerekir. Hani kendine doğru çekmesi gerekir insanı, yoksa iç açıcı değilse kimse gelmek istemiyor."

Çocuklar okullarındaki koşulları böyle anlatıyor.

EÄŸitim Reformu GiriÅŸim (ERG) ve Türkiye EÄŸitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) çocukların gözüyle eÄŸitim koÅŸullarını araÅŸtırdı. AraÅŸtırma, okulların fiziki ve sosyal koÅŸullarının yetersizliÄŸini ortaya koyuyor. 

"Çocukların Gözünden Okulda YaÅŸam" isimli bir araÅŸtırma, TEGV’in eÄŸitim birimlerindeki çocuklarla görüşülerek yapıldı. 25 ilde yapılan çalışmaya 2014-2015 eÄŸitim yılında 4,5 ve 7. sınıfta okuyan 2 bin 72 çocuk katıldı. AraÅŸtırma 2019’a kadar kaldırılması planlanan sabahçı-öğlenci olarak uygulanan ikili öğretimin yarattığı sorunlara dair de önemli veriler sunuyor. 

Türkiye’de ilkokul öğrencilerinin yüzde 54’ü, ortaokul öğrencilerinin yüzde 47’si ikili öğretim görüyor. AraÅŸtırma, ikili eÄŸitim alan çocukların en çok beslenme ve sosyal etkinliklere katılım açısından olumsuzluk yaÅŸadığını gösteriyor. AraÅŸtırmaya katılan ve sabahçı olan çocukların yüzde 78’i okula saat 07.30 veya daha önce baÅŸlıyor. Sabahçı çocuklar tam gün eÄŸitim veren okullarda okuyan yaşıtlarına göre daha az oranda kahvaltı edebiliyor. Öğlenci çocuklar da tam gün eÄŸitim alanlara göre daha az oranda öğle yemeÄŸi yiyebiliyor.

Sabahçılara kahvaltı, öğlencilere öğle yemeği yok

Sabahçı çocukların yüzde 24,6’sı her zaman kahvaltı edebildiÄŸini söylerken, tam gün eÄŸitim alan çocuklarda her gün kahvaltı edenlerin oranı yüzde 51,9. Öğlenci olan çocukların sadece yüzde 26,8’i öğle yemeÄŸi yiyebiliyorken, tam gün eÄŸitim alanların yüzde 66,1’i her zaman öğle yemeÄŸi yiyebiliyor. 

10 çocuktan 4’ü 'okul tuvaleti temiz' diyor

AraÅŸtırma okulların ısınma ve temizlik sorununu da verilerle ortaya koyuyor. Ä°kili eÄŸitim veren okullarda bu sorunlar daha çok yaÅŸanıyor. Okulunun iyi ısınmadığını söyleyen çocukların oranı ikili öğretim yapan okullarda yüzde 41, tam gün eÄŸitim veren okullarda ise yüzde 34. AraÅŸtırmaya katılan her 10 çocuktan sadece 4’ü tuvaletin temiz olduÄŸunu söylüyor. Bazı çocuklar zorunda kalmadıkça tuvalete gitmediÄŸini, tuvaletlerde sabun olmadığını, tuvaletlerin koktuÄŸunu anlatıyor.

Okulların sosyal alanları da kısıtlı. Spor salonu, kütüphane, revir bulunma oranı çok düşük.

 

 

 

AraÅŸtırma, okullarda kimi zaman fark edilmeyen ya da önemsenmeye akran zorbalığına dair veriler de sunuyor. AraÅŸtırmaya katılan çocukların yüzde 24’ü okulda kendisini itip kakan ve rahatsız eden çocuklar olduÄŸunu söylüyor, yüzde 14’ü okulda kendisiyle dalga geçildiÄŸini söylüyor. Ã–ÄŸretmenlerin de çocuklara ÅŸiddet uyguladığına dair veriler var. AraÅŸtırmaya katılan öğrencilerin yüzde 15’i okulda kendisine kötü davranan öğretmen ya da çalışan olduÄŸunu söylüyor.

 

 

 

Sınıf büyüdükçe okul algısı olumsuzlaşıyor

Bu sorunların önlenmesinde önemli olan rehberlik servisi ise yeterli deÄŸil. Okulların yüzde 80’inde rehberlik servisi var. Ancak araÅŸtırmada Türkiye genelinde rehber öğretmen başına düşen öğrenci sayısının 650 olduÄŸu da hatırlatılıyor. Bir rehber öğretmene 200-250 öğrenci düşmesi gerektiÄŸine vurgu yapılıyor.

Çalışma, ortaokul son sınıfa doÄŸru çocukların okul algısının daha olumsuz olduÄŸunu gösteriyor. 4. sınıfların yüzde 68,5’i okulda öğrendiklerini ilgi çekici bulurken, 7. sınıflarda bu oran yüzde 54,7’ye düşüyor. Okulda kendini mutlu hisseden çocuklar da sınıf büyüdükçe azalıyor. 4. sınıfların yüzde 68,1'i okulda mutlu olduÄŸunu söylerken bu oran 7. sınıflarda yüzde 57,5.

 

 

 

Seçmeli ders sorunu

"Çocukların Gözünden Okulda YaÅŸam" seçmeli derslerdeki sıkıntıları da özetliyor. Çocukların yüzde 35’i seçmek istediÄŸi dersi belirtmek için form doldurmadığını söylüyor. Yüzde 55’i okul baÅŸlamadan önce seçmeli derslerde ne yapılacağı ile ilgili bilgi alınmadığını anlatıyor. Seçmeli derslerin düzenli iÅŸlenmesinde de sorun var. AraÅŸtırmaya katılan çocukların seçmeli dersleri düzenli olarak iÅŸlediklerini söyleyen çocuk oranı yüzde 81’i geçmiyor. Derslerin düzenli iÅŸlenmesi de dersten derse farklılık gösteriyor.

Kuran-ı Kerim dersini düzenli işlediğini söyleyen öğrencilerin oranı yüzde 81. Yüzde 79,4 matematik uygulamalarını, yüzde 78,6 temel dini bilgilerin düzenli olarak işlendiğini söylüyor. Düzenli işlenme oranı en düşük olan ders yüzde 65,7 ile bilim uygulamaları.