Kalın: 'Rakka'ya yönelik askeri operasyon planımız yok!'

Kerry ve Lavrov arasındaki görüşmeler ilk meyvesini verdi. Bayramda ateÅŸkes olacağı açıklandı. Siz Halep görüşmelerinden bir sonuca varılacağını düşünüyor musunuz? “Suriye’de çözüme her zamankinden daha yakınız” demek fazla mı iddialı olur?

Halep’te çatışmasızlık ortamının saÄŸlanması olumlu bir adımdır ve biz bunu destekliyoruz. Bu, geçici de olsa Halep civarındaki insanların nefes almasını saÄŸlayacaktır. Burada CumhurbaÅŸkanı’mızın çok büyük gayreti oldu. Obama ve Putin ile ikiÅŸer defa görüştü. Ertesi gün Sayın Putin’i tekrar aradı. Yardımlar hem Åžam üzerinden hem Türkiye üzerinden gidecek.

Bayramda Türkiye üzerinden yardım mı gidecek?

Evet, BirleÅŸmiÅŸ Milletler’in OÇA diye bir birimi var. Onun koordinasyonunda Kızılay ve AFAD hazırlıklarını yaptı. Yiyecek, içecek, okul malzemeleri, oyuncak gibi yardımlar ulaÅŸtırılacak. Gerekli hazırlıkları yaptık. Dün akÅŸam (pazartesi akÅŸamı) ilk kamyonlar geçti. AnlaÅŸma bu manada çok olumlu. Bir kiÅŸinin hayatı kurtarılsa deÄŸerlidir.

Fırat Kalkanı operasyonuyla birlikte bölgede dengeler nasıl değişti?

Şüphesiz birçok denge deÄŸiÅŸti. Bir kere ÅŸunun altını çizmek lazım, darbeden sadece 5.5 hafta sonra Türkiye’nin böyle bir operasyon yapabilmesi bünyesinin saÄŸlamlığını gösterir. Bu operasyon sınırlarımızla Cerablus arasında yaklaşık 90 kilometrelik bir hat arasında konuÅŸlanan DAÄ°Åž teröristlerine yönelik, yani sınır güvenliÄŸimiz açısından çok önemli. Ä°kincisi tabii ki Suriye halkına bir moral oldu. Onlar için mücadele eden, derdiyle dertlenen bir yönetim olduÄŸunu gördüler. 2-3 gündür Cerablus halkı kendi evlerine dönmeye baÅŸladı, muhtemelen bu sayı bayramla birlikte daha da artacak. Üçüncüsü Suriye muhalefetine çok büyük moral ve motivasyon oldu. Özellikle Batı’nın son 1.5 yıldır sahada DAÄ°Åž’e karşı etkili mücadele veren tek güç YPG’dir efsanesi çökmüş oldu. Demek ki diÄŸer ılımlı muhaliflere güçlü destek verildiÄŸi zaman onlar da DAÄ°Åž’e karşı etkili mücadele verebiliyorlar. Ayrıca terörle mücadele konusunda Türkiye’nin kararlılığını uluslararası toplum bir kez daha görmüş oldu. Bunu G20’de de müşahede ettik. Obama, Putin, Merkel gibi isimler de Sayın CumhurbaÅŸkanı’mız ile yaptıkları görüşmelerde “Son derece baÅŸarılı ve doÄŸru bir operasyon ve biz bunu destekliyoruz” dediler.

Türkiye’nin, PYD’nin Fırat’ın doÄŸusuna çekilmesi konusundaki talepleri ne derece yerine getirildi?

Bizim kendi istihbarat kaynaklarımız teyit etmedikçe “Fırat’ın doÄŸusuna çekildiler” ÅŸeklindeki raporlara ihtiyatla yaklaşıyoruz. Zaman zaman PKK’nın propaganda mecralarında, bunun Kürtlerin kazanımlarına karşı bir hareket olduÄŸuna dair iddialar ortaya atılıyor. Bunu ÅŸiddetle reddediyoruz. Türkiye’nin dünyadaki hiçbir Kürt’le sorunu yoktur. Türkiye’nin ve bütün dünyanın bir PKK sorunu vardır. PKK zulmünden kaçan Kürtleri dinlediÄŸimiz zaman asıl fotoÄŸrafı görüyorsunuz. Türkiye, Suriye’de Kürtlere karşı deÄŸil, PKK’nın Suriye uzantısına karşı mücadele ediyor. DAÄ°Åž ile mücadele ediyor diye bir terör örgütünü meÅŸrulaÅŸtıramazsınız. Hizbullah da DAÄ°Åž ile mücadele ediyor, onu meÅŸru görüyorlar mı?

"PYD ŞARTIMIZ RAKKA İÇİN DE GEÇERLİ OLACAK"

Åžu an en çok konuÅŸulan El Bab ve Rakka. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Obama’nın bu konuda iÅŸbirliÄŸi teklif ettiÄŸini açıkladı. Bunun detaylarını paylaÅŸabilir misiniz?

ABD Türkiye’ye “PYD de Rakka’ya girecek, siz de gelin birlikte IŞİD’e karşı mücadele edelim” derse, Türkiye’nin yanıtı ne olur? Biz daha önce de aynı tutumu sergiledik. Münbiç’in DAÄ°Åž’ten temizlenmesine destek olduk. Operasyonlarına katılmadık ama prensip olarak destek verdiÄŸimizi söyledik. Bir ÅŸartımız vardı, PYD oraya girmeyecek ve orada kalmayacak. Aynı ÅŸey Rakka için de geçerli. Åžu anda bizim Rakka’ya yönelik bir askeri planlamamız yok.

Kesin olarak yok mu?

Şu anda yok. Uluslararası koalisyon ile birlikle hareket ediyor Türkiye.

Ya El Bab?

El Bab ve diğer operasyonlarda izlenecek yöntem de bellidir. Orada belli bir DAİŞ konsantrasyonu var ve belli bir sayıya ulaştılar. O yüzden daha kapsamlı ve dikkatli bir plan hayata geçirilecek.

Tarih belli mi El Bab için?

Henüz deÄŸil. Bunlar operasyonel detaylar. Ãœzerinde çalışılıyor. CumhurbaÅŸkanı’mıza Obama’nın yaptığı teklif bu manada ele alınmalı. Uluslararası koalisyon ile beraber biz o hattı DAÄ°Åž’ten bütünüyle temizlemekte kararlıyız.

Rakka konusunda Rusya’nın tavrı ne? Türkiye’nin Rakka operasyonuna katılmasına Rusya’nın pek sıcak bakmadığı doÄŸru mu?

Hayır, bize o yönde bir ÅŸey gelmedi. Rakka ile ilgili Rusya ile bir görüşmemiz olmadı. Onlar orayı ABD öncülüğünde uluslararası koalisyonun yürüttüğü bir operasyon alanı olarak görüyorlar; kendileri daha çok rejime destek oldukları Halep ve civarına yoÄŸunlaşıyor. Ama Rakka’nın DAÄ°Åž’ten temizlenmesi konusunda bir itirazları yok.

Åžu anda yaÅŸadığımız ÅŸey DAÄ°Åž ile mücadele mi yoksa Suriye’nin önümüzdeki süreçteki haliyle kimin ne ölçüde rol alacağı mı?

Tabii ÅŸu anda Suriye kaynaklı iki temel tehdit var. Biri DAÄ°Åž, diÄŸeri rejimin devlet terörü. DAÄ°Åž’ten kurtulmak istiyorsak bunu Esed’in devreden çıkmasıyla saÄŸlayabiliriz. Bunun için Suriyelilerin kendi geleceklerine kendilerinin karar vermesini saÄŸlamak lazım. Esed ve rejimi meÅŸruiyetini yitirmiÅŸ, Suriye toplumunu bir arada tutabilecek bir rejim olmaktan çıkmıştır. GeçiÅŸ süreci için Suriye muhalefeti geçen hafta Londra’da yapılan toplantıda bir eylem planı önerdi. Bu plan çerçevesinde bir geçiÅŸ süreci hayata geçirilebilir.

Esad’la 6 aylık sürecini muhalifler de kabul etmiÅŸler.

Evet kabul ediyorlar. “Orada bir müzakere süreci olsun, sonra 18 aylık geçiÅŸ hükümeti yönetimi devralsın, o sırada yeni anayasa yazılsın ve seçimlere gidilsin” deniliyor. Halep anlaÅŸması belki buna zemini hazırlar diye ümit ediyoruz ama bizim birinci önceliÄŸimiz çatışmaların durması.

Putin’in ErdoÄŸan ile Esad’ı bir araya getireceÄŸine dair bir haber çıktı ama sonra yalanlandı. Böyle bir ÅŸey oldu mu?

Hayır, böyle bir şey söz konusu değil.

‘TOPLUMSAL ARINMAYA Ä°HTÄ°YACIMIZ VAR’

Sadece Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü olarak değil bir entelektüel olarak akademisyenlerin ve gazetecilerin tutuklu yargılanmasına nasıl bakıyorsunuz?

Tek tek örneklere bakmak lazım. Benim de ÅŸaşırdığım isimler oluyor. DiÄŸer yandan Hava Kuvvetleri imamı olarak kaçan adamın bir üniversitede akademisyen olduÄŸu gerçeÄŸi var. O kadar iç içe geçmiÅŸ ki bu süreç, bu tür hadiseler oluyor. Toplum olarak bunu aÅŸacak refleksleri geliÅŸtirmemiz lazım. Belki burada topluca bir arınma sürecine gireceÄŸiz. 15 Temmuz’dan sonra devleti yönetmede üç temel ilke oluÅŸtu. Birincisi liyakat, diÄŸeri ÅŸeffaflık ve sonuncusu da hesap verebilirlik. FETÖ mensupları bu üç ilkeyi de yerle bir ettiler. Kendi adamlarını istedikleri yerlere getirdiler. Hiçbir ÅŸeffaflık saÄŸlamadılar, yaptıkları iÅŸin ne olduÄŸunu sadece kendileri bildiler. Size bir ÅŸey söylüyorlardı ama arkada baÅŸka ÅŸeyler yapıyorlardı. Bir hesap verme mekanizması yoktu. Biz devleti reorganize ederken tam da bu ilkeler üzerine kurulacak yeni bir devlet yapısından bahsediyoruz. Aslında bu toplumdaki deÄŸerler açısından da böyle. Liyakati ve ÅŸeffaflığı esas alan, herkesin kendi makamına göre hesap verebildiÄŸi bir düzen kurmamız gerekiyor.

 Türkiye’de devlet yapısı ÅŸu anda yeniden ÅŸekillendiriliyor ve akıllarda bir soru var; AK Parti bu süreçte kendisine muhalif bütün kesimleri diskalifiye mi edecek yoksa liyakata dayalı, toplumun her kesimine hitap eden bir yapı mı oluÅŸturulacak?

Çok haksız bir eleÅŸtiri bu. 7 AÄŸustos’ta Yenikapı’da oluÅŸan tablodan sonra buna “Muhalifleri ortadan kaldırmak için vesile olarak kullanıyorlar” denilmesinin özellikle Batı medyasında tekrar edilen derin bir önyargıdan kaynaklandığı kanaatindeyim. Siyasi anlamda muhalif diyorsanız, muhalefet partileri Meclis’teler. Siyasi manada ya da baÅŸka ideolojik manada diyorsanız, muhalif olan ve AK Partili olmayan bir sürü insan var.

Bunu söylediÄŸinizde onlar da “PKK ile iliÅŸkili olduÄŸu düşünülen 10 binin üzerinde öğretmen açığa alındı. Bunların hepsi terörist mi?” diye sorabilir.

PKK ile mücadele zorlu bir mücadele. Maalesef terör örgütü için zaman zaman basın özgürlüğü ve STK kisvesi altında örgütü destekleyen, romantize eden, finanse eden insanları kullanıyor. Burada bile çifte standart var. Ä°ngiltere’de terörün övülmesi suçtur. PKK geliyor; bir yerde 30 kiÅŸiyi öldürüyor. Adeta bunu aklayıcı açıklamalar görüyorsunuz, buna finans aktaranları görüyorsunuz, terör örgütüyle milleti ya da devleti aynı kefeye koyan yaklaşımlar görüyorsunuz. Bunlar adil deÄŸil. Ölçüyü doÄŸru koymak lazım. Terörün her türüne karşı olduÄŸunuz zaman bu tip ÅŸeylerin üstesinden gelebiliriz.

‘O SÖZ SORUMLULUK SAHÄ°BÄ° HERKESE MESAJDIR’

Son günlerde darbe sonrasında alınan önlemlerde kantarın topuzu kaçıyor tartışması var. Çok sayıda tutuklu yargılama, görevden alma var. Necmiye Alpay örneÄŸinde olduÄŸu gibi sadece darbeyle iliÅŸkili olarak deÄŸil, PKK ile mücadele kısmında da sembolik bazı isimlerin tutuklu yargılanması eleÅŸtiriliyor. Son olarak CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan da “At izi, it izine karıştı” dedi. Nereye gidiyor Türkiye? Bu durum sizi kaygılandırıyor mu?

Bu süreçten Türkiye güçlenerek çıktı. 15 Temmuz gecesinin travmasını bugün daha iyi kavrıyoruz. Uçurumun kenarından döndük. Birtakım tedbirler alınmak zorunda. Bazen bu tip büyük travmalarda denge kaybolur. Hatalar yapılmaya baÅŸlanabilir. CumhurbaÅŸkanı’mız o sözü bu yüzden söyledi. Bu sorumluluk sahibi olan herkese bir mesajdır. O ifadeyi boÅŸuna kullanmadı. Bütün bunların üzerine kuruldu o cümle. Burada adalet ilkesinden sapmamak esastır. Hakikaten cerrah hassasiyetiyle bu süreci yönetmek zorundayız.

‘CUMHURBAÅžKANI’MIZ DURUÅžUYLA, VÃœCUT DÄ°LÄ°YLE HEP BÄ°R Ä°LGÄ° ODAÄžI’

G20’de çekilen bir kare çok konuÅŸuldu... CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve Putin sohbet ederken, diÄŸer uçtan Obama “Acaba ne konuÅŸuyorlar?” diye kafasını uzatmış merakla onlara bakıyor... Bu karenin anlattığı tablo G20’de kulislere de yansıdı mı? Türkiye’nin Rusya ile yakınlaÅŸması ABD’nin merakını celbediyor mu?

Bu tür toplantılarda vücut dili üzerinden çok ÅŸey söylenebilir! (Gülüyor) Tabii bizim bütün liderlere saygımız var. Ama CumhurbaÅŸkanı’mızın çok özel bir yeri var orada. O her zaman, yürüyüşüyle, duruÅŸuyla, vücut diliyle, bakışlarıyla hep bir ilgi odağı olmuÅŸtur bu tür uluslararası zirve toplantılarında. Tabii Rusya ile iliÅŸkilerimizi geliÅŸtirmemiz bizim için olumlu bir adımdı. Bu tabii ki müttefiklerimizin de ilgisini çeken bir konu. Genel olarak memnunlar ve destekliyorlar. “Niye Rusya ile yakınlaşıyorsunuz?” diye bir tavır içinde deÄŸiller. Ä°yi ki bu adımı atmışız yoksa bugün Suriye’deki operasyonları yürütmemiz ve oraya yardım göndermemiz mümkün olmayabilirdi.

'BÖLGEDE KONUT YAPILABÄ°LÄ°R ÅžEHÄ°RLER GÜÇLENDÄ°RÄ°LEBÄ°LÄ°R’

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Türkiye’nin güney sınırına birtakım konutlar yapılabileceÄŸinden söz etti. Bunun detayları belli mi? Suriye içinde sivil yerleÅŸimleri artırmak adına Türkiye adımlar atacak mı?

CumhurbaÅŸkanı’mız bu 90 kilometrelik hat üzerinde güvenli bir bölge oluÅŸturulmasını yaklaşık 1.5 yıldır söylüyor. Prensipte itiraz yok ama uygulamada kimse elini taşın altına koymuyor. Mülteci akınını nasıl durdurabiliriz? Bu insanlara Suriye’de bir yer göstermeniz lazım. GöstermediÄŸiniz zaman bu insanlar ya Türkiye’ye gelecek ya Ãœrdün’e gidecek ya da Avrupa’ya geçecek. Dolayısıyla bu dram devam edecek. Bölgede konut yapılabilir, ÅŸehirler güçlendirilebilir. Ä°nsanların evlerine dönmesi için buranın güvenli bölge ilan edilip korunması lazım.

Konut yapımıyla ilgili yakın zamanda adımlar atılacak mı?

Türkiye’nin çok kötü ÅŸartlarda yaÅŸayan Suriyelilerle ilgili birtakım planları var ama daha netleÅŸmedi. Konteynerler ve çadırlardan çıkmaları ya da bir evin içinde 15-20 kiÅŸi yaÅŸayanların durumunu düzeltmek için...

KÃœBRA PAR/GAZETE HABERTÃœRK