Bırakmasını kim istedi

Eski İçiÅŸleri Bakanı Efkan Ala’nın neden bıraktığına dair birçok gerekçe sıralanıyor. AK Parti’de, hükümette, hatta CumhurbaÅŸkanlığı’nda bu gerekçelerin çoÄŸu ‘tahmin’ olarak dile getiriliyor.

ÖrneÄŸin, “Yalçın AkdoÄŸan ve Mahir Ãœnal gibi Dolmabahçe toplantısındaki 3. AK Partiliydi” deniliyor. Oysa ortak görüş, “Bu gerekçe olsa, baÅŸta hükümet kurulurken Ala bakan yapılmazdı” ÅŸeklinde.

“Ala, 15 Temmuz gecesi yetersiz kaldı” iddiası da karşılık bulmuyor. Çünkü Ala’nın darbe giriÅŸiminin baÅŸlangıç anlarına havada yakalandığı, uçağının iniÅŸe zorlandığı ve Ankara’ya iner inmez harekete geçtiÄŸi konusunda kimsenin şüphesi yok. Ancak, yeni İçiÅŸleri Bakanı Süleyman Soylu’nun TRT’yi geri alması, eski Savunma Bakanı Ä°smet Yılmaz’ın gece boyunca TSK içinde direniÅŸ örgütlemesi gibi detayları hatırlatanlar, Ala’nın darbe gecesi daha aktif olabileceÄŸini ifade ediyor. Yine de istifasında o uzun gecenin çok büyük etkisi olmadığı yorumları yapılıyor.

Ala’nın FETÖ ile iliÅŸkilendirilmesine gayret edenler de var. Ancak Ala’nın FETÖ konusundaki tutumuyla ilgili CumhurbaÅŸkanlığı’nda, BaÅŸbakanlık’ta, AK Parti Genel Merkezi’nde kimsenin en ufak bir şüphesi yok. Dolayısıyla bu, en temelsiz iddia olarak görülüyor. Zira Ala, 17-25 Aralık olayından beri FETÖ’ye karşı en net duruÅŸu sergileyen isimlerden biri ve CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan da Çin’e hareket etmeden önce bu konuda Ala’ya ne kadar güvendiÄŸini göstermek için ÅŸu ifadeleri kullandı: “Ne Efkan Ala kardeÅŸimizden herhangi bir sıkıntı söz konusudur ne de bu süreç içerisinde ona yönelik herhangi bir olumsuzluÄŸu söylemeye ne Sayın BaÅŸbakanı ne benim herhangi bir haddimize deÄŸildir. O kadar da açık söylüyorum.”

‘PERFORMANS SORUNU’

Ala’nın bırakmasının arkasındaki neden CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan tarafından ‘performans’ sorunu olarak açıklandı. Ä°ki konuda karşımıza çıkıyordu bu sorun.

Birincisi ve uzun vadeli olanı güvenlikle ilgiliydi. Ala’nın göreve gelmesinden sonra Türkiye çok ciddi olaylara sahne oldu. Bir taraftan güvenlik ve iç istihbarat servislerindeki FETÖ unsurlarıyla baÅŸ etmeye çalışan Ala, 20 Temmuz 2015 günü Suruç saldırısı ile baÅŸlayan bir terör dalgası ile de karşı karşıya kalmıştı. Ancak,PKK’nın ve DAEÅž’in katliamları, çok sayıda saldırı önlense de büyük kayıplara yol açtı ve ‘istihbarat ve güvenlik zaafını’ güncel bir soru iÅŸareti olarak hayatımıza soktu.

Ä°kinci konu ise 17 Aralık 2015 gününden itibaren yoÄŸunlaÅŸan FETÖ ile mücadele konusuydu. Bu mücadelede en önemli bilgi kaynağı MÄ°T ve Ala’nın başında bulunduÄŸu ekipti. Büyük mesafe katedildi. Ancak 15 Temmuz gecesi kanlı bir kalkışmanın olması engellenemedi. Bu kalkışmanın ardından baÅŸlayan süreçte de FETÖ’nün hızlı bir ÅŸekilde devletten temizlenmesi öngörüldü. OHAL ilan edilerek kurumlara büyük imkânlar sunuldu. Yine de CumhurbaÅŸkanı ve BaÅŸbakan’ın beklediÄŸi hıza ulaşılamadı.

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’la yıllardır birlikte çalışan bir ismin görevden alınması şık ve kolay olmazdı. Yıldırım, durumu Ala ile görüştü ve yapmak istediÄŸini anlattı. Ala’nın iÅŸbirliÄŸi yapmayı taahhüt etmesi üzerine Yıldırım konuyu CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’a taşıdı. ErdoÄŸan da Yıldırım’ın eleÅŸtirilerini ve çözüm önerisini haklı buluyordu ve düğmeye bastı. Ala da istifasını sundu. ErdoÄŸan, Çin’e giderken bu süreci şöyle özetledi: “Sayın BaÅŸbakan, mesai arkadaÅŸlarıyla veya kendi istiÅŸareyi yapmış olduÄŸu arkadaÅŸlarıyla, nitekim sonunda benimle de istiÅŸarede bulunmuÅŸtur. Ve ortaya sürmüş olduÄŸu tezler haklı. Bu arada İçiÅŸleri Bakanımız da, Sayın Ala, bu süreç içerisinde kendileri de istifasını vermek suretiyle böyle bir deÄŸiÅŸim bu süreç içerisinde yapılmıştır. “

MÜCADELEDE ÇITA YÜKSELDİ

Yıldırım’ın Ala konusundaki tasarrufu, çıtayı çok yükseÄŸe koyduÄŸunu gösterdi. Ala gibi önemli bir ismin alınması, önümüzdeki dönemde, FETÖ ile mücadelede zafiyete yol açacak bütün kamu görevlileriyle ilgili olası tasarruflar konusunda güçlü bir mesaj içeriyor.

Ä°CRAAT ELEÅžTÄ°RÄ°LERÄ°

Hükümet çevrelerinde yapılan deÄŸerlendirmelerin ortak noktaları ÅŸunlar: 

Başbakan Yıldırım, göreve başladığı günden itibaren bütün tasarruflarını icraata göre belirliyor. Efkan Ala ile kişisel olarak hiç ir sorun yaşamadığı halde, icraatleri konusunda ciddi eleştiriler yaptığı yakın çevresince biliniyordu.

15 Temmuz sonrasında FETÖ ile mücadele beklediÄŸi hızda gitmiyordu ve bunun ana kaynağı da devletin haber ve bilgi kaynağı olarak görülen İçiÅŸleri ve MÄ°T’ti.

ÖrneÄŸin, yargı mensuplarının, kolluk kuvvetlerinin yargıya ayak uyduramadığına dair eleÅŸtirileri her yerden duyulmaya baÅŸlanmıştı. FETÖ’nün Hava Ä°mamı Adil Öksüz gibi kritik bilgilere ulaşılabilecek zanlıların hâlâ firarda olması bu eleÅŸtiriyi destekler nitelikteydi.

Bir diğer nokta da yargının ihtiyacı olan bilgilerin hızlıca temin edilememesiydi.

Emniyet, jandarma ve iç istihbaratın yeniden yapılanma sürecinde de aksaklıklar yaşanıyordu.

DiÄŸer taraftan FETÖ ile mücadelede belediyelerin mercek altına alınması da gecikiyordu. FETÖ’cü oldukları gerekçesiyle yaptırım uygulanan birçok isme, AK Parti teÅŸkilatlarından gelen destek referansları da süreci iyice yavaÅŸlatıyordu. Bütün bu sorunlar, Yıldırım’ın İçiÅŸleri Bakanı Ala’yla yollarını ayırmak istemesine neden oldu.