Siyasi Siyonizm: Theodor Herzl ve Ä°srail'in kuruluÅŸu

 Filistin bizim aklımızdan hiç çıkarmadığımız tarihî yurdumuzdur. Filistin ismi, insanımızı eÅŸsiz bir tesir ile kendine çekecektir. EÄŸer Sultan hazretleri bize Filistin'i verecek olursa, biz de karşılığında Türkiye'nin malî durumunu düzenleyebiliriz. Orada barbarlığa karşı medeniyetin yatağı olarak, Asya'ya karşı bir Avrupa seti oluÅŸturabiliriz”. 

Theodor Herzl

Kamuoyunda siyasi siyonizmin kurucusu olarak bilinen Theodor Herzl: Yahudi Devleti adlı eserini nasıl bir ortamda kaleme aldı? Siyonist Kongre'nin detayları, Sultan Abdülhamid'e 'rüşvet teklifi' veYahudi devleti projesini uygulamaya koyma çabaları...iki bölüm halinde TimeTürk'te

SÄ°YASÄ° SÄ°YONÄ°ZMÄ°N 'KURUCULARI': PÄ°NSKER VE HERZL

Siyasi Siyonizm kavramının kullanılışı ve literatüre giriÅŸi genellikle 19.yüzyılın son yıllarında Theodor Herzl'in kaleme aldığı "Yahudi Devleti" adlı eseri ile eÅŸ zamanlı kabul edilir. 

Ancak ondan on beÅŸ sene önce Polonyalı bir Yahudi ve Siyon Âşıkları örgütünün kurucusu olan Leo Pinsker'in "Kendi Kendini ÖzgürleÅŸtirme" olarak Türkçe'ye çevirilebilecek kitapçığında siyasi Siyonizm'in temelleri atılmıştır. 
Herzl'in materiyalist ve liberal bakış açısı ile kurduğu projeye karşılık Pinsker, manevî yönü ağır basan ve milliyetçi damarı çok daha güçlü olan bir program ortaya koymuştur.

Herzl'in, Pinsker'in aksine siyaseten daha aktif ve siyasi ortamın Yahudiler açısından daha sıcak olmasından ötürü dile getirdikleri halk arasında daha çok revaç bulmuştur.

Pinsker'in eserini kaleme alması ve bir Yahudi devletinin kurulması fikrini dile getirmesini Rusya Yahudilerinin yaÅŸadıkları tetiklemiÅŸken Herzl'in Yahudi Devleti adlı eserini kaleme almasını da Avrupa'da ve özelinde Fransa'da Yahudilerin yaÅŸadıkları olaylar etkilemiÅŸtir. 
Fransa'da 19.yüzyılda antisemitizmin hız kazanmasının ardında ülke dahilinde yaÅŸanan siyasi ayrılıklar ve siyasi-ekonomik istikrarsızlık bulunmaktadır. Fransa Yahudileri; Fransa'da iÅŸ kollarına ve sermayeye hakim olmalarından dolayı sosyalistlerin ve ulusal birliÄŸi bozukları düşüncesiyle Katolik milliyetçilerin hedefi haline gelmiÅŸti. 

YAHUDÄ° ALEYHTARLIÄžI VE EDOUARD DRUMONT 

Fransa'daki antisemitist hareketin öncülerinden Edouard Drumont, 1886 yılında Yahudi Fransa (La France Juive) isimli bir kitap kaleme alır. Kitabında Yahudilerin Fransa'daki durumundan duyduÄŸu rahatsızlığı anlatırken, Yahudilerin toplumdan dışlanması gerektiÄŸini söyler. Bu kitabı yayımlayana kadar Perire isimli bir Yahudi ailesinin hizmetinde olan Drumont'a arkadaşı “Bu zamana kadar Yahudilerin ekmeÄŸini yiyiyordun. Anlaşılan ÅŸimdi kendilerini yemeye karar verdin” diyerek tepkisini dile getirmiÅŸtir. Drumont, 1889 yılında da Fransa Antisemitizm Cemiyeti (Ligue antisémitique de France)'ni kurmuÅŸtur. Bu Cemiyet ülke genelinde sayısız Yahudi karşıtı gösteri ve saldırı gerçekleÅŸtirmiÅŸtir. 1892 yılında ise bir nevi Cemiyet'in yayın organı olan La Libre Parol gazetesi kurulmuÅŸ ve gazete ülkedeki Yahudi aleyhtarı düşüncelerin platformu haline gelmiÅŸtir. 

ROTHSCHILD ALEYHTARLIÄžI 

Bu olaylarla aynı döneme tekabül eden bir diÄŸer geliÅŸmede ülkenin ekonomisinde önemli bir yer edinmiÅŸ olan ünlü Yahudi Rothschild ailesine yönelik saldırılardır. Drumont gazetesinde Rothschild ailesinin yolsuzluk ve hırsızlık yaptığına dair haberler yapıyordu. Bu haberlerler vasıtasıyla halk arasında oluÅŸturulan algı ile 1892 yılında Gustave Rothschild'in arabasına bir saldırıdı düzenlenmiÅŸti. Fransız parlamentosunda François Louvre, Yahudilerin Rusya'da olduÄŸu gibi Fransa'dan sürülmelerini teklif ediyor, bu teklifi on üç azanın desteÄŸini alıyordu. 

Fransa'yı çalkayan bütün bu gelişmelerin yanında öyle bir hadise vardı ki, Theodor Herzl'in Yahudi Devleti adlı kitabını yazmansında tetikleyici olmuştur: Dreyfus meselesi.

DREYFUS MESELESÄ°

1890'lı yıllarda Fransa'da özellikle ruhban sınıfı, halkı Fransız ordusunda istihdam edilmiÅŸ Yahudiler aleyhinde kışkırtıyordu. Ecole Polytechnique'e giren Yahudi çocuklarının sayısının artması ve bu okuldan mezun olan Yahudi sayısının Fransızlardan fazla olması halkın Yahudilere duyduÄŸu nefreti arttırıyordu. Gazeteler “Ordu'da Museviler” baÅŸlıklı sayısız yazı yayımlanmaktaydı. 1896-1902 yılları arasında Fransa, Avrupa ve hatta Osmanlı gündemini meÅŸgul eden Dreyfus Meselesi, ordudaki Yahudilere karşı oluÅŸturulan bir kamu oyu algsının neticesiydi. Fransız ordusunda topçu subayı olarak görev yapan Yahudi kökenli Alfred Dreyfus, Alman ordusuna bilgi sızdırmakla suçlanmaktaydı. Adına düzenlenen sahte belgelerle, Kasım 1894'te tutuklanıp askeri mahkemede yargılanan Dreyfus, suçlu bulunarak Åžeytan Adası'ndaki hapishaneye gönderildi. 1896 yılında yapılan bir tahkikat sonucu asıl suçlunun Ferdinand Walsin Esterhazy olduÄŸu tespit edildi, ancak bu subay sorgulanmasının ardından askeri mahkemece aklanıp serbest bırakıldı. Ãœst düzey komutanların yanlı uygulamaları kamu oyunda rahatsızlığa sebep olmuÅŸtu. Emile Zola, 13 Ocak 1898'de Emile Zola dönemin cumhurbaÅŸkanı Felix Faure'a “Ä°tham Ediyorum” (J'accuse) baÅŸlıklı açık bir mektup yazdı. Bu mektubunda açık olarak üst düzey komutanları suçlamaktaydı. Zola'nın bu mektubu büyük yankı uyandırmış ve davanın tekrar ele alınmasına yol açmıştır. 1899 yılında tekrar Fransa'ya getirilen Dreyfus yeniden yargılandı ve kendisinden özür dilenerek serbest bırakıldı. 1906 yılında iade-i itibar edilerek binbaşı olarak orduda görevlendirildi. I.Dünya Savaşı sırasında orduda görev aldı ve yarbay rütbesi ile emekli oldu.