'Ambargo Türkiye öncülüğünde kalkıyor'

BaÅŸbakan Binali Yıldırım, Ä°srail ile Mavi Marmara saldırısı sonrası gerilen iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi için varılan mutabakatla ilgili Ankara'da açıklama yaptı. Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu ile eÅŸ zamanlı açıklama yapan Yıldırım, "Gazze'deki ambargo Türkiye'nin öncülüğünde kalmış oluyor" dedi, "Önümüzdeki Cuma günü ilk gemimiz Ä°srail'in AÅŸdod Limanı'na 10 bin tonu aÅŸkın insani yardımla birlikte hareket edecek" diye konuÅŸtu.

Yıldırım'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"Mutabakat metni yarın Türkiye tarafından DışiÅŸleri MüsteÅŸarımız ve Ä°srail tarafından muhatabı ile imzalanacak. Ä°mzadan sonra onay süreçleri var. Ä°srail'de onay kabinede, bizde ise Meclis’te tamamlanmış olacak. Sonra en kısa sürede büyükelçilikler faal hâle getirilecek ve büyükelçilerin ataması yapılmış olacak.

31 Mayıs 2010’da Mavi Marmara’ya yapılan baskın sonucu diplomatik iliÅŸkilerimizi Ä°srail ile askıya almıştık. 2013 Mart ayında Ä°srail BaÅŸbakanı Netanyahu, cumhurbaÅŸkanımızı, o dönemki baÅŸbakanımızı, telefonla arayarak özür dilemiÅŸti.

Böylece bu anlaşmaya giden yolda ilk adımı atmıştık. Ancak Türkiye'nin şartları sadece özürle sınırlı değildi. İki önemli şart daha vardı. Özellikle Filistin'e, Gazze'ye ambargoların hafifletilmesi ve buraya insani yardımların yapılacak yatırımların önünün açılması... Diğer konu da baskında hayatını kaybeden vatandaşlarımızın tazminatının ödenmesi. Bu iki hususu da mutabakat metninde karar altına alındı.

Yakınlara tazminat ödenecek, 20 milyon dolar tutarında tazminat.

Mutabakatın bu kadar uzun sürmesinin asıl maddesi ise Filistinlilerin gülük yaşamında karşı karşıya kaldıkları zorluklardır, izolasyondur. Gerekli yardım ve desteği İsrail'in egellemesinden dolayı elde edememeleridir.

Uzun uzun görüşme yapıldı, karara varıldı.

Önümüzdeki Cuma günü ilk gemimiz İsrail'in Aşdod limanına 10 bin tonu aşkın insani yardımla birlikte hareket edecek. Ambargo da Türkiye'nin öncülüğünde kalkmış oluyor. Gazze bölgesi başta olmak üzere elektrik, su ihtiyacının karşılanması için hemen çalışmalara başlatacak. 200 yataklı Filistin-Türkiye dostluk hastanesinin iç donanımlarının da yapılarak bir an önce hizmete alınması mutabakatta anlaşılan bir diğer husus.

TOKİ'nin Gazze'de konut peojesi var. Bunun da önünü açmış oluyoruz.

Cenin'deki Erez sanayi bölgesinin yapılmasının önününün açılması da mümkün hâle geliyor.

Bu mutabakatla Ä°srail ile iliÅŸkiler normalleÅŸmiÅŸ oluyor."

Soru-Cevap bölümü

Yıldırım, açıklamanın ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. 

Soru: AÅŸdot Limanı'na gidecek yardımlar hangi kanal vasıtasıyla gönderilecek?

Cevap: Yardım AFAD koordinasyonunda olacak. Buna katılan özel, kamu birçok kurum da var. Ama koordinasyon AFAD baÅŸkanlığında.

Soru: Büyükelçiler ne zaman atanacak, isim var mı?

Cevap: En kısa sürede büyükelçiler atanacak. Mutabakat metinlerinin iki tarafça onay sürecinin tamamlanmasıyla takvim baÅŸlar. Sonraki süre haftalar anlamına gelir. Ä°sim çok. DışiÅŸleri Bakanlığı en uygun ismi atar.

Soru: Yakınlarını kaybedenlerin aileleri ile görüşebildiniz mi, neler düşünüyorlar? Ailelere tazminat nasıl ulaÅŸtırılacak?

Cevap: Åžehit olan vatandaÅŸlarımızın yakınlarıyla görüşmeler çok önceden yapılmıştır. Gerekirse yeniden yapılır.

Soru: Rusya ile de normalleÅŸme süreci olur mu?

Cevap: Neden olmasın. Ä°ki millet de bu krizin ortadan kalkmasını istiyor. Ä°rade sahiplerine düşen de milletimizin beklentilerini karşılamak olmalıdır. Bu yönde de güzel geliÅŸmeler var. Yakın zamanda bunları da paylaÅŸacağız.

Soru: Netanyahu 'Denizden ambargo sürecek' dedi, ne diyeceksiniz?

Cevap: Biz iliÅŸkilerin normale dönüştürülmesini konuÅŸuyoruz. Diplomatik iliÅŸkilerin iki ülke arasında normalleÅŸmesi... O bir baÅŸlasın, hangi konuda ne kadar iÅŸbirliÄŸi yapılacağı iki ülkenin gayretleriyle doÄŸru orantılı. Mutabakatın içeriÄŸi bellidir. Söylenen ne olursa olsun sonuç Gazze'de, Filistin’de temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kardeÅŸlerimize eriÅŸimin saÄŸlanmasıdır. Olayı böyle görmemiz lâzım.

Yıldırım, ayrıca şu ifadeleri kullandı:

"Orada fiili bir durum var. Oradaki insanların dünyayla ilişkisi yok. Ölüm kalım mücadelesi veriyorlar. Biz bu insanları dünyaya açmak ve en temel ihtiyaçlarının karşılanması için çalışıyoruz.

Her ÅŸey Türkiye’nin gözetiminde ve kontrolünde. Her türlü insani yardımın ve orada tahrip olmuÅŸ altyapının yeniden yapılması, oradaki insanların nefes alıp hayata dönmesinin saÄŸlanmasıdır. Her türlü faaliyet tarafımızdan koordine edilecek, Ä°srail hükümeti de desteÄŸiyle iÅŸimizi kolaylaÅŸtıracak.

Biz ateşkes değil, Türkiye-İsrail arasında ilişkilerin normale dönmesi için mutabakata vardık. Burada savaşı durduran ya da tetikleyen hiçbir unsur yok.

Yardım gemisi Mersin’den kalkacak."

Kaynak: Al Jazeera