Irak'ta Ramazan'da ve Bayramda Neler Yapılır?

Daha önce bizlere kendi kültürü ve buradaki yaÅŸantısı hakkında bir röportaj veren Musab Al Bayaty dostumuz ile bu sefer Irak’ta Ramazan nasıl olur, onu konuÅŸtuk.

Irak’ta Ramazan’da neler yapılır, Türkiye’den farklı neler var?

Irak’ta Ramazan, Türkiye’den çok farklı deÄŸil. Fakat öte yandan ülke atmosferinde bir deÄŸiÅŸim var ki bunu Türkiye’de hissedemiyorum. Irak’ta bir Ramazan günü ile herhangi bir gün arasındaki farkı hissedersiniz ama Türkiye’de hayat aynı gidiyor. Mesela Ramazan’da dükkanların çoÄŸu öğleden sonraya kadar kapalı olur, iftardan önce açılır ve sahura kadar da açık kalır. Ä°nsanların çoÄŸu teravihi sadece 8 rekât kılar fakat imam uzun sureler okur ve yavaÅŸ okur. Bacaklarınızda bir acı ama tatlı bir acı hissedersiniz. Türkiye’deki 20 rekattan fazla zaman alır yani.

Sahur haneden haneye değişir. Bazıları sadece peynir ve hafif şeyler yerken diğerleri iftarda ne yiyorsa aynı şekilde yer. Her hafta en azından bir gün dedelerimizin evinde tüm aile olarak iftar yaparız.

Peki ya Ramazan Bayramı, onu nasıl kutlarsınız?

Bayramın ilk günü sabah kalkılıp duş alınır ve camiye namaza gidilir. Namazdan sonra büyüklerimizin bayramını kutlamaya gideriz yahut onları ararız. Akabinde de markete gidip kaymak ve kahi alırız. Kahi dediğim, Bayram sabahları yediğimiz geleneksel bir yiyecek. Bu sebeple marketlerin önünde her sabah kuyruk olur.

Ramazan’ı baÅŸka bir ülkede geçirdiÄŸinde nasıl hissediyorsun? Daha kolay mı zor mu?

Açıkçası yere ve zamana göre deÄŸiÅŸir. Irak’ta ÅŸimdi çok sıcak bir yaz mevsimi var, ayrıca elektrik yok, bu yüzden çok zor. Ä°nsanların çoÄŸu öğleden sonra uyuyor. Türkiye de Irak kadar sıcak deÄŸil ama nem çok yüksek, en azından insanlar evde kalıp klimalarını açabiliyorlar tabi. Bir taraftan Türkiye’de insanlar çok açık, dışarı çıkmaktansa evde kalmak da bu bakımdan daha iyi.

Ãœlkende Ramazan’da insanların çoÄŸu oruç tutar mı, tutmayan da halka açık ortamlarda yer içer mi?

Ben Irak’ta iken kontrol noktalarındaki askerler oruç tutmuyordu, çünkü yakıcı güneÅŸin altında insanlar onların olduÄŸu noktalardan arabayla geçip kontrol ediliyorlardı. Fakat Irak halkı dindar bir halk. Åžimdilerde gençler biraz yoldan sapsalar da insanların çoÄŸu oruç tutar. Bir yandan da hükümetin oruç tutmayan insanlara ceza kestiÄŸini duyuyorum ki bu yanlış… Nihayetinde bu özgür irade ile olabilecek bir ÅŸeydir, insanları ikna edebilirsiniz ama zorlayamazsınız.

Ramazan’da çalışanlar için kolaylıklar saÄŸlanıyor mu, bu yönde herhangi bir iÅŸ adeti var mı?

Genelde iÅŸverenler Ramazan’da mesaiyi erken bitirirler, böylece işçiler daha rahat eder ama tabi hepsi böyle yapmıyor. Çalışanlar ve işçiler öğlen, sıcağın zirvede olduÄŸu dönemde paydos ederler ve iftar öncesi tekrar çalışmaya baÅŸlarlar; iftarda da bitirirler bu durumda. Öyle bir sıcak var ki daha serin hissedebilmek için baÅŸtan aÅŸağı soÄŸuk su dökülür her daim ancak 60 derecelik sıcağın altında pek de etki ettiÄŸi söylenemez.

Deniz Baran

dunyabizim.com