'İsrail - Türkiye anlaştı'

Türkiye-Ä°srail iliÅŸkilerinin normalleÅŸmesi için yapılan görüşmelerde artık sona gelinirken, Reuters haber ajansı anlaÅŸmanın saÄŸlandığını duyurdu. Ajansa konuÅŸan üst düzey Ä°srailli bir yetkili "Ä°srail ve Türkiye iliÅŸkilerin normalleÅŸtirilmesi için uzlaÅŸmaya vardı" dedi. 

Ä°srail'in çok satan Haaretz Gazetesi de anlaÅŸmanın bir kaç saat içinde imzalanacağını duyurdu. 

Türkiye'den henüz bu habere doÄŸrulama gelmedi. 

Ancak BaÅŸbakanlık'tan "Sayın BaÅŸbakanımız bir süredir Ä°srail'le yürütülen müzakerelerde varılan aÅŸamayla ilgili olarak yarın saat 13.00'te Çankaya Köşkünde açıklamada bulunacaktır" açıklaması geldi. 

Karar görüşmesi Roma'da

Mutabakata varılması beklenen son görüşme Roma'da yapılıyor. Türkiye'yi Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, İsrail'i ise Netanyahu'nun özel temsilcisi Ciechanover temsil ediyor.

Al Jazeera'ye bilgi veren İsrail dışişleri kaynakları bugün Roma'da yapılacak görüşmede mutabakata son halinin verilmesinin beklendiğini söyledi. Ancak Türk Dışişleri konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçınıyor.

Ciechanover ve Sinirlioğlu son olarak 8 Nisan'da Londra'da görüşmüştü. Görüşmenin ardından Türk Dışişleri'nden, "Heyetler, mutabakat metninin nihai hâle getirilmesi ve farklılıkların giderilmesi yönünde ilerleme sağlamışlar ve anlaşmanın çok yakında gerçekleştirilecek bir sonraki toplantıda sonuçlandırılması hususunda uzlaşıya varmışlardır" açıklaması gelmişti.

Kerry ile görüşecek

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da aynı gün akşam saatlerinde Roma'da olacak. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Roma'da bir araya gelecek olan Netanyahu, İsrail basınına göre, anlaşmanın detaylarıyla ilgili Kerry'ye bilgi verecek.

'İstihbarat şefleri görüştü'

Cumartesi günü Ä°srailli Haaretz ve Åžalom gazeteleri, MÄ°T MüsteÅŸarı Hakan Fidan ile Ä°srail'in milli istihbarat örgütü Mossad'ın ÅŸefi Yossef Cohen ile anlaÅŸmanın detayları üzerine görüştüğünü, Türkiye-Hamas iliÅŸkileri üzerinde uzlaÅŸmaya vardığını yazdı.

Erdoğan, Halid Meşal ile görüştü

Mutabakata varılmasına bir gün kala Hamas'ın Siyasi Büro Åžefi Halid MeÅŸal Ä°stanbul'da CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve ardından BaÅŸbakan Binali Yıldırım ile görüştü.

Ä°srailli diplomatlar Türkiye ile yapılan görüşmelerde en önemli konulardan birinin Türkiye - Hamas iliÅŸkileri olduÄŸunu, "Hamas'ın herhangi bir üyesinin Türkiye'de bulunmasının kabul edilemeyeceÄŸini" söylüyor. Türk diplomatlar ise Hamas konusunun bu görüşmelerin konusu olamayacağını belirtiyor. Ankara Filistin sorununun çözümü için Filistin yönetimiyle ve Hamas ile görüşmeye devam edileceÄŸini vurguluyor. Taslak mutabakat metninde ciddi ilerlemenin saÄŸlandığı Aralık ayında Halid MeÅŸal Türkiye'ye bir ziyarette bulunmuÅŸtu. Türkiye, Filistin sorununda Hamas’a yönelik tutumunu deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸini bu ÅŸekilde göstermiÅŸ oldu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, "İsrail ile normalleşmede Hamas ile ilgili bir sorunun olduğunu düşünmüyorum. Görüşmelerimizde Hamas diye bir şart yoktur, olamaz da" dedi.

CumhurbaÅŸkanlığı sözcüsü Ä°brahim Kalım da aynı gün verdiÄŸi bir röportajda Türkiye'de bulunan Hamas üyelerinin Ä°srail ve Filistin'in anlaÅŸması çerçevesinde Türkiye'ye geldiÄŸini; Hamas'ın Ä°stanbul'da askeri bürosu olmadığını vurguladı. "Zaman zaman Halid MeÅŸal buraya gelir, bu ziyaretleri baÅŸka bir noktaya çekmek iyi niyetle baÄŸdaÅŸmaz. Biz Hamas ile de Filistin yönetimiyle de görüşmeye devam edeceÄŸiz. Ä°srail öyle bir talepte [Hamas'la iliÅŸkilerin kesilmesi] bulunacak bir konumda deÄŸil" dedi.

Bunun üzerine Hamas Siyasi Büro Åžefi Halid MeÅŸal, Türkiye’ye Filistin davasına verdiÄŸi destek ve Ä°srail ile normalleÅŸmesi sürecinde Gazze ablukasının kaldırılmasını ÅŸart koÅŸmasından dolayı teÅŸekkür etti.

Ablukayı kırmak için yola çıkmıştı

Gazze ablukasını kırmak için yola çıkan Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs 2010’da uluslararası sularda Ä°srail’in düzenlediÄŸi ve dokuz Türk’ün öldürülmesiyle sonuçlanan saldırıdan sonra Ankara-Tel Aviv iliÅŸkileri kopma noktasına geldi.

Saldırının ardından Tel Aviv'deki büyükelçisini çeken Türkiye, iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi için resmi özür, öldürülenler ve yaralananlar için tazminat ve Gazze’ye yönelik ablukanın kaldırılmasını ÅŸart koÅŸtu.

Mart 2013’te Netanyahu, o dönem baÅŸbakan olan ErdoÄŸan’ı telefonla arayarak özür diledi. Resmi özür yazılı olarak da açıklandı. Ardından Türkiye ile Ä°srail arasında Gazze ablukasının kalkması ve tazminat için görüşmeler baÅŸladı.

Görüşmeleri, son kararnamede Türkiye'nin New York'taki BM daimi temsilciliÄŸine atanan DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸarı Feridun SinirlioÄŸlu yürütüyor. Ä°srail tarafında ise baÅŸlangıçta DışiÅŸleri Bakanlığı Genel Sekreteri Dore Gold’ün yürüttüğü görevi son iki görüşmede BaÅŸbakan Netanyahu’nun özel temsilcisi Joseph Ciechanover devraldı.

Kaynak: Al Jazeera