Bedensel Engelli Sahabîler Hakkında Ne Biliyoruz?

Sahabilerden Abdullah b. Mes’ûd, Abdullah b. Ãœmmü Mektûm, Abdurrahman b. Avf, Habbab b. Eret, Abbas b. Abdulmuttalip, Muaz b. Cebel, Kaab b. Mâlik, Abdullah b. Abbas, Talha b. Ubeydullah, Abdullah b. Amr b. As, Saad b. Ebî Vakkas(r.anhüm) adlarını hemen birçok siyer kitabında görmemiz mümkün.

Ya Amr b. Cemuh, Amr b. Tufeyl, Berâ b. Mâlik, Cüleybib, Ä°mran b. Hüseyin, Muaykıb b. Ebû Fâtıma, Muaz b. Amr, Saad b. Muaz, Ãœmmü Umare Nesibe, Zahir b. Haram, Abdullah b. CahÅŸ, Abdullah b. Ebî Evfa, Ebû Kuhafe, Ebû Süfyan, Harise b. Nu’man, Itban b. Malik, Osman b. Maz’un, Umeyr b. Adiyy (r.anhüm) isimlerini ne sıklıkla duyduk ya da kitaplarda okuduk?

Yukarıda adı geçen sahabilerin hepsinin ortak bir özelliÄŸi var. O yüzden birlikte andık, Peygamber Efendimizin bu kutlu arkadaÅŸlarını. Bütün bu isimler, bedensel olarak çeÅŸitli illetlerle ma’lul olmuÅŸ sahabîler. Yani bedensel engelli sahabiler…

Prof. Dr. Ali Seyyar Hoca, kısa bir zaman dilimi içinde beÅŸ baskı yapan Yıldızlar Engel Tanımaz & Bedensel Engelli Sahabilerin Hayatı adlı eserinde yukarıda zikrettiÄŸimiz sahabilerin hayat hikâyelerini anlatıyor okurlara. Kitap RaÄŸbet Yayınları tarafından okurlara sunulmuÅŸ.

Bedensel özürlü sahabilerin biyografileri ve Peygamberimizin onlarla ilişkisi

Seyyar, savaÅŸta yaralanma, doÄŸum, yaÅŸlılık gibi deÄŸiÅŸik nedenlerden dolayı bedensel engelli durumuna gelmiÅŸ sahabenin daha çok fizikî özellikleri ve bedensel yapılarından yola çıkarak, özürlülük öncesi ve sonrasına ait hayat mücadelelerini ve engelli olma olgusuna bakışlarını ele alıyor. Seyyar’ı böyle bir kitap yazmaya iten sebep hoca olarak çalıştığı bölüm olsa gerek. Zira Seyyar, sosyal bilimlerin manevî deÄŸerlerle uyumlu geliÅŸmesine ve engellilerin toplumsal hayata adapte olabilmeleri için yönelik çalışmalar yürütüyor. Bunun için de Ä°slâm tarihinden, Peygamberimizin (sav) gökteki yıldızlar diye nitelediÄŸi sahabenin hayatından örneklemler alıyor. Nitekim Seyyar’ın bir baÅŸka çalışması da Zihinsel Özürlülük Açısından Åžakacı Sahabî Hz. Nuayman adını taşıyor.

Seyyar, kitaba yazdığı giriÅŸ yazısında, bedensel özürlü sahabilerin biyografilerinin, Hz. Peygamber Efendimizin (sav) özel ihtiyaç sahibi insanlara gösterdiÄŸi ÅŸefkat, merhamet ve ilginin de boyutunu da ortaya çıkardığını söylüyor. ÖrneÄŸin Kur’ân-ı Kerîm’i en iyi anlayan sahabilerin başında gelen Abdullah b. Mes’ûd (ra), boyunun kısalığı ve cılızlığı nedeniyle toplumsal hayatta sıkıntılar çekmiÅŸ. Lakin Hz. Peygamber Ä°bn-i Mes’ûd’a özel ilgi ve alaka göstererek onu en mahremine kadar sokmuÅŸ ve ona özel eÅŸyalarını taşıma görevini vermiÅŸtir.

Kitapta yer alan diÄŸer sahabîler için de Hz. Peygamberin bugünün toplumuna örnek olabilecek nice güzel davranışları var. Bu anlamda Yıldızlar Engel Tanımaz adlı eser, Asr-ı Saadet’ten gönlümüze bir kapı aralamaktadır.

Nice güzel örneklik var

Ali Seyyar, Hz. Peygamberin (sav) bedensel engelli sahabeyle olan münasebetinin, onlara gösterdiği ilgi, alaka, şefkat, merhamet, samimi ve dostane yaklaşımın sosyal bilimler açısından da incelenmesi ve değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Yazar, bu eserle, günümüz toplumsal hayatında çeşitli sıkıntılarla yüz yüze gelen bedensel engelli insanlara, uyum konusunda çeşitli çözüm yolları gösteriyor. Bizlere de bedensel engellilere karşı nasıl bir tavır takınmamız gerektiğini Hz. Peygamberin örnekliğinde gösteriyor.

Seyyar’ın anlattığı sahabilerden 14’ü görme duyusunu kaybetmiÅŸ, geri kalanı ise çeÅŸitli uzuvları ya savaÅŸlarda yaralanmış ya da artık hiç kullanılmayacak durumda olanlar… Bu sahabenin hayat hikâyeleri onların hayata nasıl tutunduÄŸunu, içinde bulundukları imkânsızlığın onları yollarından çeviremediÄŸini gösteren nice güzel örnekle dolu. Nitekim ayağı topal olan sahabelerden 70 küsur yaşındaki Amr b. Cemuh, Uhut Savaşı’na katılabilmek için Hz. Peygamberin huzuruna varır. Evlatları ve torunları onun savaÅŸa katılmasına razı deÄŸillerdir. Zaten ÅŸer’î olarak da mazereti vardır. Ayağı sekmektedir. O ise Bedir Savaşı’na katılamamanın hüznünü taşımaktadır hâlâ. O yüzden Uhut Savaşına katılmak ister. Hz. Peygamberin huzuruna çıkar ve savaÅŸa katılmak istediÄŸini söyler. Hz. Peygamber savaşın/cihadın kendisine vacip olmadığını bildirir, o ise ısrarla katılmak istediÄŸini söyler. Ardından ‘Allah bu topal ayağımın yerine ÅŸehit olursam bana saÄŸlam bir ayak verir mi cennette?’ diye sorar. Peygamberimiz olumlu cevap verir. Sahabi savaÅŸta ÅŸehit düşer. Hz. Peygamber de falancanın cennette saÄŸlam ayakla koÅŸtuÄŸunu görüyorum der.

Sonuç olarak bedensel engellilerle ilgilenen, ailesinde veya çevresinde bedensel engelli bir yakını bulunan insanlar baÅŸta olmak üzere, Hz. Peygamberin sahabesini yakından tanımak isteyenlerin, bu güzel oruç günlerinde zevkle okuyabilecekleri, ibretle alıp dersler çıkarabileceklerini düşündüğüm bir eser…

Ali Seyyar Hocaya ve RaÄŸbet Yayınları’na teÅŸekkürler…

Ali Seyyar, Yıldızlar Engel Tanımaz, Rağbet Yayınları.

Ä°smail Demirel