Çavuşoğlu: İsrail'in tavrına bağlı

KKTC DışiÅŸleri Bakanı Tahsin ErtuÄŸruloÄŸlu ile görüşmeden sonra ortak basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu, Mavi Marmara saldırısı sonrasında gerilen Türkiye - Ä°srail iliÅŸkilerinin normalleÅŸmesi için yürütülen görüşmeleri deÄŸerlendirdi. ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye’nin kalan iki ÅŸartının yerine gelmesi için görüşmelerin devam ettiÄŸini söyledi.

Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin şartlarının açık olduğunu ve ilk görüşmede anlaşma olup olmayacağının İsrail'in tavrına bağlı olduğunu söyledi.

"İnsani yardımlar Gazze'ye ulaştırılmalı" diyen Bakan Çavuşoğlu, "İsrail ile normalleşmede Hamas ile ilgili bir sorunun olduğunu düşünmüyorum. Görüşmelerimizde Hamas diye bir şart yoktur, olamaz da" diye ekledi.

Türkiye'nin Hamas ile görüşmelerinin sürdüğünü de tekrarlayan Bakan Çavuşoğlu, "Hamas olmadan kalıcı bir barışın sağlanacağına inanmıyoruz" ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu'nun açıklamaları şöyle:

"Bizim ÅŸartlarımız son derece sarihtir. Bu ÅŸartlar yerine getirildiÄŸi zaman iliÅŸkileri normalleÅŸtiririz, büyükelçilerimizi geri göndeririz ve adımları atarız. Gazze üzerindeki ambargoların kaldırılması gerekiyor. Burada yaÅŸayan Filistinli kardeÅŸlerimiz son derece zor ÅŸartlar altında yaşıyor. Ä°nsani yardımların, kalkınma yardımlarının engelsiz bir ÅŸekilde Gazze ve Filistin’e ulaÅŸtırılması gerekiyor. Tüm bunları detaylı bir ÅŸekilde görüşüyoruz. Önümüzdeki ilk toplantıda anlaÅŸmaya varılır mı, varılmaz mı, tabii bu, Ä°srail’in atacağı adıma baÄŸlı.

Hamas ile ilgili bir sorun olduÄŸunu düşünmüyorum. Bizim başından beri Hamas ile temaslarımız gizli saklı deÄŸil. Hamas liderlerine telkinlerimiz de gizli saklı deÄŸil. Bir taraftan OrtadoÄŸu barış sürecine katkı saÄŸlamaya çalışıyoruz. Ä°srail ile iliÅŸkilerimizin kopması nedeniyle bu katkıyı yeterince veremediÄŸimizi biliyoruz. Ama Hamas olmadan kalıcı bir barışın olmadığını bugün Ä°srail de kabulleniyor. Bu konuyla ilgilenen herkes bunu kabul ediyor. Dolayısıyla bundan sonra da Hamas’a gerek El Fetih ile Filistin içinde birlik ve beraberliÄŸin devam etmesi ve gerekse OrtadoÄŸu barış sürecine katkı saÄŸlamak baÄŸlamında Hamas ile de temaslarımız devam edecektir. Ä°lk temasa geçtiÄŸimiz zaman tepki gösteren ülkeler bile bizim ne yapmak istediÄŸimizi, Ä°srail dâhil çok rahat bir ÅŸekilde anlamıştır. Dolayısıyla Ä°srail ile iliÅŸkilerimizin normalleÅŸmesi için Hamas diye bir ÅŸart yoktur, olamaz da."

'Karar görüşmesi 26 Haziran'da'

Ä°srail gazetesi Haaretz, Türkiye ve Ä°srail arasındaki görüşmelerin 26 Haziran’daki bir sonraki görüşmede karara baÄŸlanacağını yazmıştı. Görüşülecek son husus, Ä°srail'in Hamas'ın Ä°stanbul'daki bürosunun kapatılma talebiydi. Ä°srail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, Mart ayında Washington'da CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan ile görüştüğünü açıklamıştı. Ancak CumhurbaÅŸkanlığı kaynakları bunun için "teyit etmiyoruz" demiÅŸti.

Ablukayı kırmak için yola çıkmıştı

Gazze ablukasını kırmak için yola çıkan Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs 2010’da uluslararası sularda Ä°srail’in düzenlediÄŸi ve dokuz Türk’ün öldürülmesiyle sonuçlanan saldırıdan sonra Ankara-Tel Aviv iliÅŸkileri kopma noktasına geldi.

Saldırının ardından Tel Aviv'deki büyükelçisini çeken Türkiye, iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi için resmi özür, öldürülenler ve yaralananlar için tazminat ve Gazze’ye yönelik ablukanın kaldırılmasını ÅŸart koÅŸtu.

Mart 2013’te Netanyahu, o dönem baÅŸbakan olan ErdoÄŸan’ı telefonla arayarak özür diledi. Resmi özür yazılı olarak da açıklandı. Ardından Türkiye ile Ä°srail arasında Gazze ablukasının kalkması ve tazminat için görüşmeler baÅŸladı.

Kaynak: Al Jazeera