65 milyon kiÅŸi evini terk etti

Bugün 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü. Dünyada mülteci dramının boyutları her yıl daha da büyüyor. 2011 yılından bu yana her yıl evlerini terk etmek zorunda kalanlarla ilgili istatistiÄŸi paylaÅŸan BirleÅŸmiÅŸ Milletler Mülteciler Yüksek KomiserliÄŸi (BMMYK) verilerine göre, son beÅŸ yılda evlerini terk etmek zorunda kalanların sayısı yüzde 50’den fazla arttı.

2015 yılında savaÅŸ, baskı, ÅŸiddet ve güvenlik nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalanların sayısı 65 milyonu aÅŸtı. Bu rakam 2014 yılında 59,5 milyondu. EÄŸer 65 milyon bir ülke nüfusu olsaydı, dünyanın en büyük 21. ülkesi olacaktı. 65 milyonun 21 milyonu mülteci. Dünya nüfusunun 7,3 milyar olduÄŸu göz önünde bulundurulduÄŸunda bu rakamlar dünyadaki her 113 kiÅŸinden 1’inin ya sığınmacı, ya da ülkeleri içinde yerinden edilmiÅŸ durumda veya mülteci olduÄŸu anlamına geliyor. On yıl kadar kısa bir süre önce yani 2005 yılının sonunda, BMMYK, her dakika ortalama 6 kiÅŸinin yerinden edildiÄŸini kaydetti. Bugün aynı sayı, dakikada 24 kiÅŸi.

 

 

 

Yarısından fazlası sadece üç ülkeden geliyor

Mültecilerin yüzde 54’ü üç ülkeden geliyor. Bunlar Suriye, Afganistan, Somali. Suriye’deki savaÅŸ, Afganistan ve Somali’deki çatışmalar bunun en büyük nedeni.

Suriye’de savaÅŸ baÅŸladığından 2015’in sonuna kadar 11.7 milyon kiÅŸi evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bu sayı Suriye’nin savaÅŸtan önceki nüfusunun neredeyse yarısına tekabül ediyor. Bu sayının 4.9 milyonu mülteci, 6.6 milyonu ülke içinde yer deÄŸiÅŸtirmek zorunda kalanlar ve 250 bini de sığınmacılardan oluÅŸuyor. Suriye’deki savaÅŸ nedeniyle yaÅŸanan kitlesel göç, dikkati bu bölgeye çekti. Ancak Afganistan, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo, Güney Sudan, Yemen, Brundi, Irak, Libya, Nijer ve Nijerya gibi ülkelerde iç karışıklıklar nedeniyle insanlar evlerini terk etti.

 

 

 

Çoğunluğu Afganistan, Sudan ve Somali olmak üzere 201 bin 400 mülteci 2015 yılında kendi istekleriyle ülkelerine geri döndü. Dünya üzerindeki mülteci sayısı düşünüldüğünde bu çok küçük bir rakam. Ancak bu sayı 2014 yılındaki 126 bin 800 rakamı ile karşılaştırıldığında ülkelerine kendi istekleriyle geri dönenlerde bir artış da yaşandığı kaydediliyor.

Orta Amerika’da mülteci sayısı üç yılda beÅŸ kat arttı

2015 yılı Orta Amerika insani krizin yaÅŸandığı bir baÅŸka coÄŸrafya oldu. El Salvador, Guetemala ve Honduras’ta yaÅŸanan ÅŸiddet ve baskı aralarında kadın ve çocukların da bulunduÄŸu binlerce kiÅŸinin evlerini terk etmesine yol açtı. Evlerini terk edenler çoÄŸunlukla Meksika ve ABD’ye gitti. Bu üç Orta Afrika ülkesinde 2012 yılında 20 bin 900 olan mülteci ve sığınmacı sayısı 2015 yılında 109 bin 800’e yükseldi. Yani üç yılda beÅŸ kat arttı.

2015’te insani krizin yaÅŸandığı bir baÅŸka ülke ise Mynamar’dı. Burada yaÅŸayan çoÄŸunlukla Rohingyalar deniz yoluyla baÅŸka ülkelere gitmek üzere evlerini terk etti. 2015 yılında Myanmar’dan 451 bin 800 mültecinin olduÄŸu tahmin ediliyor. Bu rakam 2014 yılında 479 bindi. Bu düşüşün nedeni ise Myanmar’dan kaçanların bir kısmını Malezya’nın kabul etmiÅŸ olması. Myanmar’dan kaçanlar dünyanın sekizinci en büyük mülteci nüfusunu oluÅŸturuyor.

 

 

 

En fazla mülteci ağırlayan ülke Türkiye                     

Türkiye 2015 yılında da en fazla mülteci ağırlayan ülke oldu. BMMYK’nin 2015 rakamlarına göre Türkiye 2.5 milyon mülteci ağırlasa da, Türkiye Göç Ä°daresi Müdürlüğü’nün son verilerine göre bu rakam 2.5 milyonu geçti. Türkiye’nin ardından Pakistan, Lübnan , Ä°ran, Etiyopya ve Ãœrdün ilk beÅŸ sırada yer alıyor.

 

 

 

GeçtiÄŸimiz yıl, çeÅŸitli ülkelerden yola çıkıp Akdeniz’i geçerek Avrupa’ya ulaÅŸanların toplam sayısı 1 milyonu aÅŸtı. Bu rakamın yüzde 84’ü dünyanın en fazla mülteci gönderen ülkelerinden geliyor.  Akdeniz’i geçerek Avrupa’ya ulaÅŸabilenlerin dörtte biri çocuklardan oluÅŸuyor.

2015’te daha iyi bir hayata ulaÅŸmak amacıyla denize açılan mültecilerden 4 bine yakını yaÅŸamını yitirdi.

 

 

 

2016 yılının ilk altı ayında ise umut yolculuğunu tamamlayamayıp denizde hayatını kaybedenlerin sayısı ise 3 bine yaklaştı.

21. Yüzyılın en büyük mülteci krizi yaşanıyor. Ancak, başta batılı ülkeler olmak üzere dünya bu soruna henüz çözüm bulabilmiş değil.

Kaynak: BMMYK, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü