Dünyada Ramazan ayı böyle geçiyor

Dünya Müslümanları Ramazan ayını idrak ediyor. Ramazan ayı, farklı coğrafyalarda muhtelif şekillerde karşılandı. Kimi bölgelerde Müslümanlar ibadetlerini huzur içinde gerçekleştirirken birçok bölge Müslümanları çeşitli sıkıntılarla karşı karşıya.

Nitekim altıncı yılına giren Suriye'deki iç savaştan kaçan milyonlarca kişi komşu ülkeler Türkiye, Lübnan ve Ürdün'e sığınmıştı. Çatışma bölgelerinden kaçan Suriyelilerin yedi milyona yakını da ülke içinde yer değiştirdi.

Suriye gibi vatandaÅŸları mülteci konumuna düşen birçok baÅŸka ülke de Irak. 2014 yazından beri IŞİD saldırıları ile mücadele eden Irak'ta da 3 milyondan fazla insan evini terk etmek zorunda kaldı. Bunların bir kısmı Türkiye ve Ãœrdün gibi komÅŸu ülkelere sığınırken, diÄŸerleri ülke içinde daha güvenli olan bölgelere göçtü ve buralarda kurulan kamplarda yaÅŸamaya baÅŸladı.

Tıpkı Suriyeliler gibi Iraklı mültecilerin büyük çoğunluğu da Müslüman. Toplam sayısı 10 milyonu aşan Suriyeli ve Iraklı mülteciler bu Ramazan ayını da evlerinden uzakta, kamplarda karşıladılar. Ancak Ramazan Ayını zor şartlar altında geçiren sadece onlar değil.

Sudan’ın güneyi, Orta Afrika Cumhuriyeti, Somali ve Eritre gibi Afrika ülkelerinden kaçan onbinlerce Müslüman da Ramazan ayını evinden uzakta, yoksulluk içinde geçiriyor. Aynı durum, yıllardır savaÅŸ içinde olan Afganistan'dan kaçan mülteciler ve Arakan Müslümanları için de geçerli.

OrtadoÄŸu'daki çatışmalar ve Arap dünyasının büyük bir kısmında artan istikrarsızlık nedeniyle evlerini terk eden yüzbinlerce insan ise Avrupa’ya yerleÅŸebilmeyi umut ediyor.

Daha iyi bir hayat için yola çıkıp Akdeniz ve Ege'yi geçmeye çalışan birçok kişinin umut yolculuğu ise batan teknelerde hayata veda ederek sonlanıyor. Suriye'de ve Irak'ta savaşların devam etmesi, eve dönüş seçeneğinin ufukta gözükmemesi tablonun yakın zamanda değişmeyeceğine işaret ediyor.

SURÄ°YELÄ° MÃœLTECÄ°LER

Türkiye ve Lübnan en fazla Suriyeli mülteci barındıran iki ülke. Türkiye'ye sığınan Suriyeliler’in sayısı 2 milyon 747 bin olarak açıklanırken, yaklaşık 1 buçuk milyon Suriyeli de Lübnan da yaşıyor.

Şanlıurfa'nın Harran ilçesindeki mülteci kampında yaşayan Suriyeli mülteciler bir Ramazan ayını daha evlerinden uzakta karşıladı. Harran'daki mülteci kampında çoğunluğu çocuk 13 binden fazla Suriyeli mülteci bulunuyor.

Türkiye, Suriyeli mültecilerin hayatlarını kolaylaştırmak ve Ramazan ayını istedikleri gibi geçirebilmeleri için kamp içinde tüm olanakları sağlamış durumda. Kampta yaşayan Suriyeli mülteciler, kamp şartları sayesinde Ramazan ayının tüm heyecanını evlerinden kilometrelerce uzakta da olsa yaşayabildiklerini söylüyor.

Her ne kadar kamp şartlarının iyi olması, ülkelerinden uzakta olmalarını biraz daha dayanılabilir kılsa da, kamptaki tüm Suriyeliler bir gün tekrar evlerine dönebilmenin hayalini kuruyor.

Türkiye'deki mülteci kamplarında kalan Suriyeliler hayat şartlarından memnun ancak Lübnan'daki mülteciler için aynısını söylemek mümkün değil. Dört yıldır dört çocuğu ve eşi ile birlikte bu kampta yaşayan Suriyeli Abdülkerim, şartların giderek kötüleştiği görüşünde:

“Suriye'de geçirdiÄŸimiz Ramazanlar elbette böyle deÄŸildi. Çünkü genel atmosfer bambaÅŸkaydı. Buraya da eskisi kadar yardım yapılmadığını söyleyebilirim. Bu yıl daha az yardım yapıldı. Her aileye sadece bir kutu yardım yapıldı. Yenileri gelsin diye Allah'a dua ediyoruz.”

Her ne kadar Lübnan'daki kamplarda hayat şartları kötüleşiyor olsa da, Suriyeliler yine de kurulan iftar sofralarında bir araya geliyor ve Ramazan ayını tüm vecheleri ile yaşatmaya devam ediyorlar. Kamplarda durum bu iken, Suriye'deki yaklaşık yarım milyon kişi Ramazan ayında abluka nedeniyle açlık ve sefalet içinde.

HERÅžEM MÃœLTECÄ° KAMPINDA RAMAZAN AYI

Irak'ta milyonlarca kişi Ramazan ayını evinden uzakta geçiriyor. IŞİD'in 2014 yazında önce Irak'ın Musul kentini, ardından birçok kent ve kasabayı ele geçirmesi sonucunda yüzbinlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Sayıları 3 milyonu bulan bu kişilerin önemli bir kısmı bölgesel Kürt yönetiminin Erbil ve Duhok kentindeki kamplara sığındı. Yaklaşık 3 milyon Iraklı şimdilerde bu çadırkentlerdeki üçüncü Ramazan ayındalar. Zaman zaman 50 dereceye kadar çıkan çöl sıcakları, elektrik kesintileri ve su sıkıntısı ise özellikle Ramazan ayında bu kamplarda hayatı çekilmez kılıyor.

Olumsuz ÅŸartlardan en çok etkilenen ise çocuklar. Erbil'in batısında yer alan HerÅŸem Kampı’nda 1500'e yakın yerinden edilmiÅŸ kiÅŸi yaşıyor. Kampta yaÅŸayan 300'den fazla aileye ise Ramazan vesilesi ile birçok kurum yardım paketleri dağıtıyor. Bu sayede kamptaki ailelerin sofraları da en azından Ramazan ayında bir nebze zenginleÅŸiyor.

Yaklaşık 70 km uzaklıktaki memleketleri Musul’dan kaçan mültecilerin dilekleri ise bir an önce evlerine geri dönebilmek. Ancak bu dileÄŸin yakın zamanda gerçekleÅŸmesi için henüz erken gibi gözüküyor.

Son gelen yardımlarla ilgili bilgi veren kamp müdürü Ahmet Abdul ise merkezi yönetim ile bölgesel yönetim arasındaki gerginliklerin mülteci kamplarına da yansıdığını, BaÄŸdat’tan yeterli yardım almadıklarını belirtti. Ahmet Abdul: "Ramazan ayı münasebetiyle Hıyat Vakfı ile Barzani Vakfı gıda paketleri dağıttı. Ancak kamplara BaÄŸdat’tan yeterli yardım gelmiyor." dedi.

Herşem Mülteci Kampında Ramazan ayı buruk bir ortamda geçiyor. Mülteciler evlerinde geçirdikleri eski Ramazan aylarını ve bayramları özlüyor. 7'den 70'e herkesin ortak dileği ise topraklarının bir an önce IŞİD'ten kurtarılması.

YUNANÄ°STAN’DAKÄ° MÃœLTECÄ°LERÄ°N RAMAZAN’I

Avrupa'ya gitme hayali ile yola çıkan mülteciler için Yunanistan en önemli duraklardan biri. Halihzırda da yüzlerce mülteci ramazanı Yunanistan’da geçiriyor. Kaldıkları yerlerde ÅŸartlar zor, ancak hepsi umutlarını gerçekleÅŸtirinceye kadar yolculuÄŸa devam edeceklerini söylüyorlar.

Irak, Ä°ran, Afganistan, Suriye, Pakistan gibi birçok ülkeden gelen göçmenler bu yıl Ramazan ayını Yunanistan'da karşıladı. Geçen yıl evlerinde, aileleri, dostları ve sevdikleri ile karşıladıkları Ramazan ayını bu yıl Atina’da zor ÅŸartlarda geçiriyorlar.

Güvenli bir gelecek hayali ile çıktıkları zorlu yolculuğun sonunda umdukları Avrupa'ya varamamış olmaları, büyük bir hayal kırıklığı yarattı. Göçmenler umutlarını kaybetmemek için dualara sarıldı.

Pire Limanı'ndaki yüzlerce göçmen de mübarek Ramazan ayında bulundukları zor şartlara rağmen oruçlarından vazgeçmediler. Yabancı bir ülkede iftar açılırken akıllarda hep geride bırakılanlar var. Bilmedikleri bir coğrafyada, farklı bir kültürde kendilerine bir çıkış yolu arıyorlar. Ancak ne Batı Avrupa'dan ne de Atina'dan gelen haberler bekledikleri gibi. Sınırlar kapalı ve açılacak gibi de görünmüyor. Limandaki şartlar ise hiç kolay değil.

Göçmenler tüm engellemelere rağmen hedeflerine ulaşabilmek için ellerinden geleni yapmaya kararlı. Bu hafta içerisinde 42 mülteci Pire yakınlarında oluşturulan yeni bir göçmen misafirhanesine götürüldü. Misafirhanenin kapasitesi 346. Pire'de bulunan göçmen sayısı ise 1327. Hükümetin amacı turizm sezonuna kadar limanı boşaltmak. Ancak mültecilerin sevk edileceği yeni misafirhanelerin oluşturulması için altyapı çalışmaları henüz tamamlanabilmiş değil.

BULGARÄ°STAN’DA RAMAZAN AYI

Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da yaşayan Müslümanlar ve Avrupa'ya ulaşma umudu ile bu kente gelen mülteciler, Ramazan ayında Filistinli bir işadamı tarafından yaptırılan bir mescitte buluşuyor.

Sofya’da 1500 kiÅŸi kapasitesi olan iki mülteci kampı var. Ancak ÅŸimdi onlar neredeyse bomboÅŸ. Mülteci statüsü alan yabancılar ya Avrupa’ya gidiyor ya da kamplardan çıkıp, Sofya’da normal vatandaÅŸ olarak hayat sürüyor. Mescitte, baÅŸta hayırsever Müslümanların da desteÄŸiyle her akÅŸam Ramazan ayı günlerinde 200’den fazla kiÅŸiye iftar veriliyor.

Bu Ramazan ayında ise iftara gelenlerin sayısında geçen yıllara göre azalma söz konusu. Zira mülteciler Bulgaristan’ı transit bir ülke olarak görüyor. Geçen senelere kıyasla artık Sofya tercih edilen bir güzergah deÄŸil. Mescide gelen ve iftarını burada yapanların sayısı geçen yıla oranla daha az.

Sofyalı Müslümanları buluşturan bu mescidi yaptıran ise hayırsever bir Filistinli iş adamı olan Hüseyin Ebu Kalbeyn. Kalbeyn, özellikle Ramazan ayında Müslüman dünyasının tüm mültecilere yardım etmesi gerektiğini söylüyor:

“Bir süre önce Bulgaristan belli aralıklarla mülteci akınları yaÅŸandı biliyorsunuz. Bundan önceki yıllarda Ramazan’da çoÄŸunlukla mültecilerden oluÅŸan 400’den fazla kiÅŸiye iftar veriyorduk. Bu sene bu sayı azaldı ama hala kamplara ve yoksul ailelere hazır iftar paketleri gönderiyoruz. Bu mescide ibadete gelenlerden zekat ve fitre topluyoruz. Bunu da yine mültecilere veriyoruz. Mescid, Kur’an-ı kerim kursları ve din dersleri imkanı da sunuyor. OrtadoÄŸu ve tüm dünyadaki sorunların çözüme kavuÅŸması için dualar ediyoruz, buradaki ibadetlerimizde de her zaman barış mesajları veriyoruz.”

Sofya’da Ramazan ayının belki de en iyi hissedildiÄŸi yer, ÅŸehrin kenar semtlerinden Lülin. Semtte bulunan mescide her akÅŸam Müslümanlar geliyorlar. Ä°ftarlar ve çeÅŸitli etkinlikler düzenleniyor.

PAKÄ°STAN’DAKÄ° KAMPLARDA RAMAZAN AYI

Önce Rus işgali, sonra iç savaş ve Taliban rejimi. Son olarak ise 2001 yılında başlayan ve halen devam eden ABD işgali. Son 35 yılına savaşların damga vurduğu Afganistan'da milyonlarca kişi evlerini terk etti, komşu ülkelerde mülteci olarak yaşamaya başladı. O ülkelerden biri de Pakistan.

Pakistan'da bugün itibari ile 1 milyon 700 bini kayıtlı yaklaşık 2,5 milyon Afgan mülteci yaşıyor. Bu mültecilerin büyük bir bölümü ise ülkenin çeşitli bölgelerindeki mülteci kamplarında hayatlarını sürdürmeye çalışıyor.

BaÅŸkent Ä°slamabad'da bulunan Afgan mülteci kampında 2000’den fazla aile yaşıyor. Kampın içinde bulunduÄŸu durum Afgan mültecilerin ne zor ÅŸartlar altında hayat mücadelesi verdiÄŸini ispatlıyor.

Kamptaki hayat şartları Ramazan ayı ile birlikte daha da dayanılmaz bir hal alıyor. En önemli sorun ise hiç kuşkusuz kampta temiz içme suyuna ulaşma zorluğu. Kamptaki hiçbir evde şebeke suyu bulunmuyor. Bütün mültecilere hizmet veren şebeke suyu çeşmesi sayısı ise sadece bir. İftar öncesi evlerine temiz su götürmek isteyenler kampın çeşmesinde uzun kuyruklar oluşturuyor. Çeşme aşırı sıcaklarla mücadele edenlerin serinleme yerine de dönüşmüş durumda.

Kampın içerisinde küçük bir pazar bulunuyor. Burası kampta yaşayanların en önemli alışveriş adresi. Pazardaki malzeme çeşidinin azlığı, Afgan mültecilerin alış gücünün ne kadar düşük olduğunu gözler önüne seriyor.

Ramazan ayı ile birlikte Pakistan'da hava sıcaklıları da 40 dereceyi aşmış durumda. Hal böyle olunca pazarda en çok rağbet edilen ürün buz oluyor. Zira elektiriğin olmadığı evlerde sıcak yaz aylarında iftarda serinlemek için kamp sakinleri bu buzları kullanıyor. Pazardan alınan buzlar içme sularını soğutmaya yarıyor.

Pakistan'daki Afgan mültecilerin sorunları bunlarla da sınırlı değil. Tamamı topraktan yapılmış evlerin, mutfakları ise toprak bir tandırdan ve bir kaç eski kaptan oluşuyor. Bu tandırlarda yemek yapmaya çalışan mülteci kadınlar yazın aşırı sıcaklar, kışın ise soğuklarla mücadele ediyor. Yakacak bulmak ise kadınlar için ayrı bir sorun.

Afgan mültecilerin Ramazan ayına daha yakından bakabilmek için iftarda kampın sakinlerinden Malik Settargül’ün evine konuk olduk. Evde elektirik yok. Aküye baÄŸlanmış küçük bir lamba odayı zor aydınlatıyor. Sofrada bulunanlar Afgan mültecilerin içinde bulunduÄŸu yokluÄŸun resmi. Malik Settargül, sofrada bulunanların Ramazan ayının bereketi olduÄŸunu ve normal günlerde bunları bile bulamadıklarını söyledi. Settargül yaÅŸadıkları zorluklar hakkında ÅŸu ifadeleri kullandı:

"Ramazan ayı gerçekten rahmet ve bereket ayı. Rabbime şükürler olsun bu ayda bizim de sofralarımızda yiyecek bir şeylerimiz oluyor. Diğer aylarda bunu bile bulamıyoruz. Karnımızı doyurmak için her gün çalışmak zorunda kalıyoruz. Kazandıklarımız ise ailemizi doyurmaya ancak yetiyor."

Her türlü güçlüğe rağmen şükrü dilinden düşürmeyen Pakistan'daki Afgan mülteciler özellikle Ramazan ayında kendilerine uzanacak bir yardım eli bekliyor.

KUDÃœS RAMAZAN AYINA GERGÄ°N GÄ°RDÄ°

Kudüs ve Filistin’de Ramazan ayında da gerginlik hakim. Ramazan ayından bir gün önce Yahudilerin eski kentte gösterileri vardı. Yahudiler Kudüs'ün iÅŸgalininin yıldönümünü kutlarken, Ä°srail polisi Müslüman mahallesindeki dükkanları kapattırdı.

Ä°srail polisi Müslüman mahallesindeki esnafa dükkanlarını kapattırdı ve Mescidi Aksa’ya girmelerini engelledi. Müslümanlar, iÅŸgal polisinin bu yasaklarına alıştıklarını ve direnmeye devam edeceklerini ifade etti.

Tel Aviv'de yaşanan silahlı saldırı da Ramazan ayının ilk günlerine gölge düşürdü. Saldırıda dört İsrail vatandaşının hayatını kaybetmesi üzerine İsrail bir dizi güvenlik önlemini adı altında bir dizi sert uygulamayı yürürlüğe soktu.

Ä°ÅŸgali altında tuttuÄŸu Kudüs'e yılın birçok dönemi Filistinlilerin girmesine izin vermeyen Ä°srail, her yıl Ramazan ayında bu sıkı uygulamayı bir nebze gevÅŸetiyor. Bu günlerde Batı Åžeria ve Gazze'den binlerce Filistinli Mescid-i Aksa'ya geliyor. Ancak Ekim ayından bu yana yaÅŸanan olaylar gerginliÄŸi de bambaÅŸka bir boyuta taşıdı. 8 Haziran'da Tel Aviv'de yaÅŸanan saldırının ardından 83 bin Filistinli’nin Kudüs'e girme izni askıya alındı.

İzinleri şimdilik yürürlükten kaldırılan 83 bin Filistinlinin, Ramazan ayı boyunca akrabalarını ziyaret etmesi, Kudüs'te ibadet etmesi ya da Tel Aviv havaalanını kullanarak yurtdışına çıkması mümkün görünmüyor.

El Aksa Camisinin Eski Yöneticisi Najeh Bkeirat Ä°srail’in yasakları hakkında ÅŸunları söyledi: “Ä°srail, bu gibi bayramlarda kendi lehine avantaj saÄŸlamaya, buranın Yahudi kenti olduÄŸunu kanıtlamaya çalışıyor. Arapları Kudüs'ten göndermek istiyorlar. Filistinliler’in evlerini yıkıyorlar, bizi duvarın diÄŸer tarafında göndermek istiyorlar.”

Tüm bunların yanı sıra Tel Aviv'de yaşanan saldırı bir anlamda Doğu Kudüs ekonomisinin de sarsılması anlamına geliyor. Kudüs'te turizm sektörü Yahudilerin egemenliğinde. Gelen bir çok tur grubu, Müslüman mahallesine uğramadan Yahudilerin dükkanlarınaa yönlendiriliyor. Bu nedenle eski kent içinde çalışan Arap esnafın geliri daha düşük. Bu döngü yalnızca Batı Şeria'ya da kapıların açıldığı dini bayramlarda değişiyor. Bu Ramazan ayında 83 bin kişinin Kudüs'e giremeyecek olması ise Doğu Kudüs ekonomisi için bir yıkım anlamına geliyor.

İsrail'in aldığı önlemlere rağmen Ramazan ayı Kudüs eski kentte hareketli geçiyor. İftarın ardından Haremüşşerif'i dolduran Filistinliler, Müslümanların ilk kıblesinde ibadet edebilmenin huzurunu yaşıyor.

Kendi evlerinde iÅŸgal altında yaÅŸayan DoÄŸu Kudüslü Filistinliler için dini bayramlar bir nevi Kudüs'ü sahiplenme anlamına geliyor. Her Ramazan ayında Kudüs eski kent Åžam Kapısı’ndan itibaren ışıklandırılıyor ve 11 ayın sultanına hazır hale getiriliyor.

Ramazan ayı için ışıklandırılan Kudüs eski kent, Ramazan ayı akşamları düzenlenen eğlencelerde yoğun bir kalabalığı ağırlarken, tatlılar, baharatlar ve hediyelik eşyalar tezgahlardaki yerini alıyor.

Ä°RAN’DA RAMAZAN AYI

Ä°ran'da Ramazan ayı boyunca kalabalık iftar sofraları kuruluyor. Gündüz yapılan alışveriÅŸler akÅŸam lezzetli yemeklere dönüşüyor. Ä°ran’da Ramazan ayına özel yiyecekler de hazırlanıyor. Ä°ranlılar’ın Ramazan ayına has lezzeti hellim. BuÄŸdaydan yapılan bir yemek. BuÄŸday geceden suya koyuluyor, sabaha kadar hazır hale geliyor. Sonrasında elekten geçiriliyor. Ardından piÅŸmiÅŸ etle karıştırılır ve piÅŸmeye konur.

Hellim yemeği piştikten sonra tarçın, yağ, şeker ve susam katılarak yenir. Bu yemek özellikle Ramazan aylarında aranan lezzettir.

Ä°ran'daki Azeri vatandaÅŸlar da kalabalık Ramazan sofralarında bır araya geliyor. Özellikle Ramazan’da misafir davet etmek Ä°ranlıların önemsediÄŸi bir gelenek. Böylelikle bereketin arttığına inanılıyor.

Ä°ranlı ailelerin evinde iftara saatler kala hazırlıklar baÅŸlıyor. Ancak 45 derece sıcaklığa ulaÅŸan yaz günlerinde Ramazan sofralarında hafif yiyeceklerin bulunmasına özen gösteriliyor. Ä°ran’da Ramazan ayında Kur’an-ı Kerim okumaları da artıyor, mukabeleler okunuyor. Gündüz sıcak olduÄŸu için iftardan sonra gece geç saatlere kadar dışarıda vakit geçiriliyor.

RUSYA’DA RAMAZAN AYI

Rusya’da Ramazan ayı Müslümanlar için ayrı bir heyecan kaynağı. Nüfus itibarıyla Ortodoks Hristiyanlardan sonra ikinci sırada yer alan Müslümanların baÅŸkent Moskova'daki sayısı milyonlarla ifade ediliyor.

Rusya’nın tüm federal bölge ve cumhuriyetlerine dağılan Müslümanlar için ise Ramazan bir kaynaÅŸma fırsatı. Ä°htiyaç sahipleri için düzenlenen yardımlar ve toplu iftar yemekleri, Ortodoks Ruslar’ın da ilgisini çekiyor.

1991 yılında ülke genelinde 100 civarında olan cami sayısı, bugün onbine yaklaştı. Rus Ortodokslarının ruhani liderleri, Müslümanlar lehine bozulan bu dengeyi zaman zaman hatırlatıyor ve Hristiyanlardan da aynı duyarlılığı bekliyor.

Rusya geneline dağılan Müslüman sivil toplum temsilcileri ise Ramazan ayını tüm anlamlarıyla birlikte yardımlaşma için de bir fırsat olarak görüyor. Azeri Kadınlar Birliği de her iftarı bir ihtiyaç sahibinin evinde açıyor. Onların dertlerine derman olmaya çalışıyor. Birliğin koordinatörü Hacı Hanım diasporadaki Müslümanlarla çok yakın ilişkide.

Azeri Kadınlar Birliği Başkanı Hacı Hanım dinde serbestinin Sovyetler'in yıkılmasıyla başladığına dikkat çekiyor. Moskova'da her yıl binlerce Müslümanın orucunu açtığı büyük iftar çadırı ise Ramazan ayının ortasında kurulacak. Başkent Moskova'nın altı ayrı noktasında bulunan camiler de Ramazan ayına özgü hareketlilik nedeniyle kapasite sorunu yaşıyor.

Başbakan Medvedev gibi Putin de yayınladığı mesajda Ramazan ayının barış ayı olmasını diledi ve yardım çağrısında bulundu. Ramazan ayında insanların ihtiyaç sahiplerine daha fazla ilgi göstermesini isteyen Putin, maddi gücü iyi olanların destek kampanyalarına katılması gerektiğini belirtti.

MAKEDONYA’DA RAMAZAN AYI

Makedonya'da da Ramazan ayı, ülkedeki Müslümanları bir araya getiriyor. Bu ayda, yurtdışında yaÅŸayan Müslümanlar da ülkelerine geri dönmeye ve aileleri ile birlikte olmaya çalışıyor. Avrupa'ya gitme umudu ile bölgeye gelip, Makedonya'da kalan 150 kadar aile ise bu Ramazan ayını buruk geçiriyor. Yirmiye yakın etnik grubun içiçe yaÅŸadığı, bir o kadar da farklı dilin konuÅŸulduÄŸu Makedonya’da nüfusun yüzde 40’ yakını Müslüman.

Karşılıklı hoÅŸgörünün bir gereÄŸi olarak devlet yerkilileri her Ramazan ayında olduÄŸu gibi yine birlik mesajları yayınladı ve Müslümanların Ramazan ayını tebrik etti. Makedonya Ä°slam BirliÄŸi BaÅŸkanı Reisü’l Ulema Süleyman Recebi de, yayınladığı Ramazan mesajında barıs ve huzur dileklerinde bulundu.

Geleneksel aile yapısını koruyan ülke Müslümanları için, Ramazan ayının en belirgin özelliği kalabalık iftar sofraları ve ailece gidilen teravih namazları. Ülke genelindedeki camiler, yatsı namazı vaktinde teravih namazı için dolup taşıyor.

Ramazan ayı, Makedonya Müslümanları için gurbetten dönüşün de vesilesi. Önemli bölümü gurbetçi olan ülke Müslümanları, Ramazan ayını memleketlerinde geçirmeyi tercih ettiğinden nüfus anlamında da bir hareketlilik yaşanıyor.

Ancak Makedonya’da olup da Ramazan ayını memleketinden uzakta geçirmek zorunda kalanlar da var. Ãœlke sınırları içindeki kamplarda hayatlarını sürdüren mülteciler için bu Ramazan ayı da buruk geçiyor. Kimsesiz çocuklar, ailesi parçalanan gençler, çıktığı umut yolculuÄŸunu tamamlayamadan belirsizliÄŸin içine sürüklenen Iraklı, Afganistanlı, Ä°ranlı mülteciler.

Tabanovtse Kampı’ndaki yaklaşık 150 mülteci, aile ortamının sıcaklığından ve sevdiklerinden çok uzakta, buruk bir sevinçle Ramazan ayını geçiriyor. Sahur ve iftar vakitlerindeki yemek ve kumanyalar ise, sivil toplum teÅŸkilatlarının yardımıyla dağıtılıyor.

ARNAVUTLUK’TA RAMAZAN AYI

Arnavutluk’taki Alsar Vakfı ve Rumeli Türkleri Vakfı Ramazan ayı vesilesi ile Tiran'da ortak bir iftar yemeÄŸi organize etti. Ä°ftara 500 yetim katıldı. TÄ°KA Arnavutluk Koordinatörü Prof. Dr. Birol Çetin, Yunus Emre Tiran Enstitüsü Müdürü Salih Gültekin ve Alsar Vakfı BaÅŸkanı Mehdi Gurra yetimlerle beraber oruçlarını açtı. Ä°ftar yemeÄŸi öncesi akÅŸam ezanı okundu.

Arnavutluk’un komünizm döneminden sonra, Türkiye’den Tiran’a ilk gelen vakıflarından biri olan Rumeli Vakfı yaklaşık 25 yıldır ülkede çeÅŸitli yardım faaliyetleri düzenliyor. Vakfın BaÅŸkanı Melek Aras dernek olarak Arnavutluk ve Balkanlar’ın daima yanında olduklarını ifade etti.

Ä°ftar yemeÄŸinden sonra bir konuÅŸma yapan Alsar Vakfı BaÅŸkanı Mehdi Gurra ise Ramazan ayının Müslümanları birleÅŸtirdiÄŸini, iftarların da bu yakınlaÅŸmayı temsil ettiÄŸini belirtti. Rumeli Vakfı Balkanlar’daki geleneksel iftar sofralarına Arnavutluk’tan sonra Kosova ve Makedonya’daki yetimlere verilecek yemeklerle devam edecek.

“Ramazan berekettir, paylaşın katlansın” sloganı ile Tiran’da iftar düzenleyen Rutev ve Alsar vakıfları, Arnavutluk’un çeÅŸitli köy ve ÅŸehirlerindeki yardıma muhtaç ailelere de Ramazan kumanyası dağıtıyor.

KOSOVA’DA RAMAZAN AYI

Kosova'da Ramazan ayının manevi coşkusu doyasıya yaşanıyor. Osmanlı yadigârı camileriyle tanınan ve halkının yüzde 98'ini Müslümanların oluşturduğu ülkede, Ramazan ayı huzurlu bir ortamda geçiyor.

Kosova'da ilk teravih namazı itibari ile camiler dolup taştı. Sokaklardaki hareketlilik ise gündüzleri azaldı. Kalabalıklar evlerine çekildi. Ancak geceleri iftardan sonraki zamanlarda sokaklar yine dolup taştı, her zamanki kalabalığına kavuştu.

Tarihi Prizren şehri ise her yıl olduğu gibi Ramazan ayının en görkemli geçtiği şehirlerinden biri oldu.

Günler öncesinden alışverişini yapan Prizrenli vatandaşın ilk durağı yine kent pazarlarıydı. Zira büyük alışveriş merkezlerinde yüksek fiyatlara satılan ürünleri bu pazarlarda daha uygun fiyata almak mümkün.

Ramazan ayı coÅŸkusunun diÄŸer bir adresi ise geleneksel iftar çadırları. Türkiye ve Kosova’dan çeÅŸitli kuruluÅŸların desteÄŸiyle kurulan iftar çadırlarında her gece yüzlerce vatandaÅŸ iftarını açıyor.

Ramazan ayı boyunca açık olan iftar çadırlarının yanı sıra Kosova'dan ve Türkiye'den kurumlar, maddi durumu iyi olmayan vatandaşa destegini bu yıl da esirgemiyor. Piriştine ve Prizren başta olmak üzere birçok bölgede dağıtılan yardımlar sayesinde zor durumda olan ailelerin yüzü bir nebze olsa da biraz güldü. Kosova'da yetimlere dağıtılacak yardımlar arasında kıyafetler de buluunyor. Böylece sadece Ramazan ayında değil, Ramazan bayramında da zor durumda olanlar unutulmayacak.

LÃœBNAN’DA RAMAZAN AYI

Ramazan ayı Lübnan'a bereketiyle geldi. Pazarların canlanmasıyla beraber Lübnan ekonomisinde gözle görülür bir iyileşme gözleniyor. Siyasi ve ekonomik krizle boğuşan Lübnan'da, piyasanın hareketlenmesi için Beyrut Belediyesi ve Turizm Bakanlığı ortak çaba gösterdi.

Turizm Bakanı Mişel Faron yaptığı açıklamada, Ramazan ayıyla gelen bereketin, turizm mevsimi boyunca sürmesini beklediklerini söyledi. Faron şu şekilde konuştu:

“Öncelikle Ramazan ayının geliÅŸi mübarek olsun diyorum. Bizim için en önemli ÅŸey umudun, inancın, istikrarın ve birliÄŸin kalıcı olup devam etmesi. Aynı ÅŸekilde ordumuzun topraklarımızı müdafa etmeye devam ediyor olması ve herkesin hayrına olan ÅŸeylerin yapılması. Bu yıl inÅŸallah Beyrut hareketli günler geçirecek. Belediyemizin ve sivil toplum kuruluÅŸlarının 70 kadar festivali 1500 kadar da aktivitesi olacak bu yaz. DediÄŸim gibi bu yaz olaÄŸanüstü geçecek Beyrut'ta''

Ramazan ayı Lübnanlılar için kısa bir süre de olsa ekonomik ve siyasi sıkıntıları bir kenara bıraktıkları ve dini vecibelerini yerine getirmenin huzurunu yaşadıkları bir ay olacak.