Afrika'nın işçi kadınları

Bizim illerde “EkmeÄŸini taÅŸtan çıkarmak” diye bir deyim vardır. Biraz yaÅŸlı olanlar, gençlere şöyle nasihat eder: “Bak evlat! Bizim zamanımızda ekmek aslanın aÄŸzındaydı. Lakin devir deÄŸiÅŸti… Bugün ekmek aslanın midesine indi.” Böylece zor ÅŸartlarda çok çalışmayı, baÅŸkasına muhtaç olmamayı öğütler ve önemserler: “Kim kazanmazsa bir dilim ekmek parası, dostunun yüz karası… Düşmanının maskarası…”

Afrika deyince, birçok insanın aklında şöyle bir manzara canlanıyor: Miskin miskin bir köşede uyuyan, çalışmayan, varsa yiyen, yoksa bekleyen, baÅŸkalarının eline bakan insanlar…

Ama ben öyle bir manzara görmedim. Burada da sokak baÅŸlarında dilenen kucağı çocuklu kadınlar var elbette… Ancak “ekmeÄŸini taÅŸtan çıkaran insanlar” deyince bundan sonra benim aklıma Afrikalı kadınlar gelecek.

TOPRAÄžIN DEÄžERÄ°

Afrika'da su değerlidir, ama toprak ve taş da ayrı bir değere sahiptir. İnşaat yapacak insanlar, kumlarını bizde olduğu gibi dışardan satın alırlar. Ama ne var ki bizim ülkemizde olduğu şekliyle dere yataklarına birikmiş kolayca alınabilecek kumlar yok. İlk anda hayretle karşılayacağınız ilginç yöntemlerle elde ediliyor inşaat kumu.

Kadınlar, yol kenarlarındaki toprakları, boÅŸ meralardaki alanları süpürürler. Toprakları biriktirirler, bunu rüzgârda savunurlar. Tozları uçar. Kalan bölüm toprak ise, kerpiç yapımında kullanılacak. Yere dökülmüş olan taÅŸlar alınır, bir elekten elenir. Büyüklüklerine göre tasnif edilir ve sonra hepsi ayrı ayrı öbek yapılır. Bir eÅŸeÄŸi ve arkasında küçük bir arabası varsa, çok ÅŸanslıdır bu kadın… Taşıyabilecek bir imkânı var demektir. Bu ayrı öbeklerin hepsini satabilir. EÅŸeÄŸi yoksa, eline ve omuzlarına kuvvet…

Åžu anda dışardaki sıcaklığı termometreler 46 ° diye ölçüyor. Hissedileni söylemeye gerek bile yok. AkÅŸama kadar çalışmanın karşılığı nedir, bilir misiniz? Bu sıcakta akÅŸama kadar çalışan bir kadının eline geçecek olan, bir ya da iki ekmeÄŸi satın alabilecek bir paradır.

Ekmek burada taÅŸtan çıkıyor gerçekten. Yılmadan, yıkılmadan, bir baÅŸkasına muhtaç olmak yerine çalışan kadınlar…

“Neden erkekler deÄŸil de kadınlar çalışır?” diye soranlarınız olacak. Özellikle Hristiyan ve putperest kesimde, kadınlar çalışır. Erkekler, akÅŸamdan sabaha kadar içki içer, zilzurna sarhoÅŸ olur, gündüz de kısmen çalışırlar. Bu içkinin parasını bile çoÄŸunlukla kadınlar kazanır. İçkinin parasını deÄŸilse de evdeki çocukların yiyeceklerini alma görevi kadınlara aittir.

SOKAKLARDA KADINLARIN SAYISI DAHA FAZLA

Burası erkek egemen bir toplum… Çok eskiden beri erkeklerin bir egemenliÄŸi varmış. Ama beyaz adam buraları sömürmek için gelmiÅŸ. Erkeklerin çoÄŸunu kaçırmış. Kalanları da yeni ÅŸeylere alıştırmış. O da kadınların sırtından geçinip zilzurna sarhoÅŸ olacak kadar içmek, evin ve çocukların tüm geçimini kadınlara yüklemek…

Sabah namaz saatlerinde sokaklarda erkeklerden daha çok kadınları göreceksin. Özellikle bisikletine binmiÅŸ, arkasına baÄŸladığı büyükçe sepetiyle tarlalara veya sebze meyve toptancılarına giden kadınlar caddeleri doldurur. Bunlar, sabah erkenden gidecekler, meyve ve sebzelerini alacaklar, akÅŸama kadar da bir köşe başında mallarını satacaklar. Erkeklerin meyve ve sebze satması çok ayıp karşılanır bu coÄŸrafyada… Bu, kadınların iÅŸidir. Toptancılığını bile erkekler yapmaz.

Burada yasa böyledir. Ya ekmeğinizi taştan çıkaracaksınız, ya da taşlaşmış bir dünyanın medeniyet algısında bir köşede kalacaksınız. Belki sizi taştan daha değersiz görecekler. Veya sizin acılarınız karşısında onlar taş kesilecek, feryatlara kulak tıkayacaklar.

Kaynak: Dünya Bizim