Atom bombasına yol açan sıradışı cephe: Iwo Jima

Ä°kinci Dünya Savaşı devam ederken, Mart 1941 yılından itibaren Amerika BirleÅŸik Devletleri, kendi güvenliÄŸi açısından korunmasını gerekli gördüğü her devlete malzeme yardımında bulunuyordu. Fakat 7 Aralık 1941’de Pearl Harbor’da bulunan Amerikan Büyük Okyanus Donanması’nın Japon Hava Kuvvetleri tarafından batırılması üzerine fiilen savaÅŸa dâhil oldu.  Bu olay, Uzak DoÄŸu’daki mücadeleyi daha da ÅŸiddetlendirdi ve Japonlar üç ay içerisinde bütün GüneydoÄŸu Asya’ya saldırdılar: Filipinler, Hollanda DoÄŸu Hint Adaları, Hong Kong, Malezya ve Singapur’u ele geçirdiler.

Ä°kinci Dünya Savaşı’nın en kanlı, en çetin muharebeleri Pasifik Cephesi’nde Amerikalılar ile Japonlar arasında yaÅŸandı. 1945 yılı Åžubat ayına gelindiÄŸinde iÅŸgal ettikleri tüm bölgelerden Japonların çıkartılmasını hedefleyen Amerikan Genelkurmayı, Filipinler ve Burma’nın ardından hedefini, Japon ana karasına rahatça bombardıman yapılabilecek mesafedeki adalara çevirdi. Bunlardan biri de “Iwo Jima” Adası idi. Tokyo’ya 1200 kilometre uzaklıkta ve ağır bombardıman uçaklarının kalkabileceÄŸi bir havaalanına sahip olan 21 km2’lik bu adayı iÅŸgal etme görevi Amiral Chester William Nimitz’e verildi. 75 saat süren yoÄŸun ve ÅŸiddetli bir bombardımanın ardından 19 Åžubat 1945’te 30 bin deniz piyadesi ile çıkartma baÅŸladı. Fakat bu küçük ada Okinawa Adası’yla beraber, Pasifik’te Amerikan ordusunun en ağır kayıpları verdiÄŸi yer olacak ve iki ay içinde toplam 55 bin Amerikan askerinin ölümü ve yaralanmasına sahne olacaktı.

Bombardıman edilmiÅŸ ve görünürde savaÅŸacak kimsenin olmadığı adaya ayak basan ve kolayca ilerleyebileceklerini düşünen Amerikan askerleri, birden bire karşılaÅŸtıkları Japon saldırısı sonucu ilk aÅŸamada 2000’den fazla kayıp verdiler. Adada konuÅŸlanan 24-25.000 mevcutlu Japon ordusunun komutanı General Tadamichi Kuribayashi’nin emir ve taktikleri doÄŸrultusunda çalışan Japon askerleri, çıkartma öncesinde zamana karşı yarışarak Iwo Jima’nın altında karınca yuvalarını andıran tüneller ve maÄŸaralar kazmışlar, düşmanlarını orda beklemiÅŸlerdi. Amerikan askerlerinin sahili doldurmasıyla da saldırıya baÅŸlayarak bulundukları yer altı tünellerinden çıkmış ve yarım saatlik bir “Bansai” saldırısından sonra tekrar ortadan kaybolmuÅŸlardı. General Tadamichi Kuribayashi, havada, denizde ve karada üstünlüğe sahip Amerikan güçleri karşısında savaşı yer altında indirmiÅŸ ve askerlerine ne pahasına olursa olsun adayı savunma ve teslim olmama emri vermiÅŸti.

Kendilerini çetin bir savaşın beklediÄŸini anlayan Amerikan askerleri bu adayı ancak metre metre savaÅŸarak 26 Mart 1945 günü tamamıyla ele geçirebilmiÅŸlerdi. SavaÅŸ sonunda binlerce kayıp ve yaralı ile Amerikan ordusu, o güne kadar Pasifik’teki en büyük zayiatını vermiÅŸ, 24-25.000 kiÅŸilik Japon ordusu ise baÅŸta cesedi dahi bulunamayan General Tadamichi Kuribayashi olmak üzere, 200 kadarı hariç bütünüyle yok olmuÅŸtu.

1968 yılında tekrar Japonya’ya iade edilen Iwo Jima Adası’nda Japon ordusunun ÅŸiddetli direniÅŸi ile karşılaÅŸan ABD birlikleri sadece burada kontrolü 36 günde saÄŸlayabildi. Bu ise Amerikalıların endiÅŸelerini arttırdı. Çünkü gerek Iwo Jima’da ve onu takip eden Okinawa Adası savaÅŸlarında verilen büyük kayıplar, Amerikalıların gözünü korkuttu. Japonlar, esir düşmek yerine intihar etmeyi ya da patlayıcı yüklü uçaklarını Amerikan gemileri üzerine düşüren kamikazeler gibi ölmeyi seçiyorlardı. Bu tavır ve direniÅŸ daha da ÅŸiddetli çarpışmalar olacağını haber veriyordu. ABD Genelkurmayı, Japonya’nın iÅŸgali sırasında bir milyondan fazla kayıp verileceÄŸini tahmin ediyordu. Ä°ÅŸte bu endiÅŸe ve korku ise Atom Bombası’nın kullanılması düşüncesini ön plana çıkarttı ve 6-8 AÄŸustos 1945’te HiroÅŸima ve Nagazaki üzerine birer atom bombası atıldı. Aynı gün, Åžubat 1945’te Yalta Konferansı’nda alınan karar uyarınca, Sovyetler BirliÄŸi de Japonya’ya savaÅŸ ilan etti. Atom bombasının ürkütücü gücü ve Sovyet tehdidi karşısında, Japonya savaşı bıraktı ve teslim antlaÅŸması 2 Eylül 1945’te imzalandı. Bu aynı zamanda II. Dünya Savaşı’nın sona erdiÄŸi anlamına geliyordu.

BaÅŸta Iwo Jima ve Okinawa Adaları’ndaki bu savaÅŸlargünümüzde Amerikan milli bilincinde yer etmiÅŸ bir halde.  Ã–zellikle de Iwo Jima’daki savaÅŸ Amerika’nın Pasifik Zaferi’nin en önemli sembolü olarak görülmekte. II. Dünya Savaşı’nın simgesi haline gelen ve23 Åžubat 1945 günü Amerikan deniz piyadelerince ele geçirilen Suribachi’ye Amerikan bayrağının dikiliÅŸ sahnesi tüm dünyada hafızalarda yer etmiÅŸken, General Tadamichi Kuribayashi ve Japon ordusunun sıra dışı direniÅŸi ise unutulmuÅŸ durumda.

İşteAmerikalıların kamerasından İwo Jima adasına ilk çıkışları ve meydana gelen çatışmalar

http://www.youtube.com/watch?v=sNGrMraa2P8

Kaynaklar:

 Ahmet KuyaÅŸ, (Yay. Yönetmeni), Tarih 2002, Ä°stanbul, 2002.