Okul mu eÄŸitim mi?

H. Hümeyra Şahin - Akşam

‘Çok küçük yaÅŸlardan beri okula gitmek için eÄŸitimime ara vermek zorunda kalmışımdır.’

Bu kışkırtıcı söz, B. Lewis’e ait. Fakat sözün sahibinden çok mahiyeti ilgilendiriyor ÅŸu an bizi. 
Okul tüm dünyada eÄŸitimi örgütleyen temel kurum. Her sabah yataklarından erken vakitte kalkıp okulun yolunu tutan çocuklar ve bir o kadar geniÅŸ eÄŸitimci kadrosu, bu örgütlü kurumun özneleri. Singapur’dan Danimarka’ya, Kabil’den Tanzanya’ya yerel farklılıklarla deÄŸiÅŸse de, tüm dünyada durum bu. GüneÅŸin doÄŸduÄŸu her ÅŸehir eÄŸitim seferberliÄŸi ile güne baÅŸlıyor. Metropollerde servisler, çocukları kapılardan alıyor, yarım kalmış uykular ‘öğrenmek’ gibi teknik tarafı ağır basan bir amaçla deÄŸiÅŸ tokuÅŸ ediliyor. Hafta sonu tatil eÄŸlenceleri, isteksiz biçimde yerine getirilen ev ödevleriyle takas ediliyor. 
Bürokratik kurumlar, her yıl eÄŸitim oranları açıklıyor, ülkeler geliÅŸmiÅŸlik göstergesi olarak okur-yazarlık oranlarını yarıştırıyor. Fakat tüm bu çabalar, yukarıdaki cümleyi kurduracak bazı olumsuz sonuçlar yaratıyor. ÇoÄŸu ülkede okulda verilen eÄŸitimin kalitesi hedeflenenin çok gerisinde kalıyor. Ve ne yazık ki hayatlar eÄŸitime deÄŸil, okullara adanıyor. Okul bazen insan hayatının en temel meselesini ıskalayacak angaryaya dönüşebiliyor. Çünkü çoÄŸu eÄŸitim sisteminin mahiyet ve yöntem sorunu var. Yüke dönüşüyor. Nitekim biliyoruz ki, yükseköğretim mezunları arasından da ÅŸiddet yanlısı, sorumsuz insanlar hatta katiller çıkabiliyor. Bu noktada, okulun saÄŸlam bir eÄŸitimin garantisi olmadığı söylenebilir. Okullar çoÄŸu zaman mesleki eleman yetiÅŸtiriyor. Ne oranda kaliteli insan yetiÅŸtirdiÄŸi ise, her zaman sorgulanmaya açık. 
Oysa hayatta aslolan ÅŸey, eÄŸitim. Ä°ster okulda, ister ailede, isterse baÅŸka bir kurumsal çatı altında olsun. EÄŸitim, insanın hayat boyu karşılaÅŸabileceÄŸi tüm deÄŸiÅŸkenlere karşı saÄŸlam bir karakter inÅŸa etme süreci. Ä°bn Haldun ‘Ä°nsan nesebinden ziyade, itiyatlarına mensuptur’ diyor. Çocuklara kazandırdığımız alışkanlıklar, eÄŸitimin asli unsuru. Bilgiyi bir deÄŸerle buluÅŸturmadığımız sürece, hayat teknikten ibaret kalıyor. Okullar bize siyaset, hukuk, diplomasi öğretse de, deÄŸer kazandırmayabiliyor. Oysa; 
Sevgisiz zekâ, bizi küstah yapar. 
Sevgisiz hukuk, bizi dizginsiz yapar. 
Sevgisiz diplomasi, bizi ikiyüzlü yapar. 
Sevgisiz baÅŸarı, bizi kibirli yapar. 
Sevgisiz zenginlik, bizi haris yapar. 
Sevgisiz uysallık, bizi hizmetkâr yapar. 
Sevgisiz yoksulluk, bizi maÄŸrur ve aksi yapar. 
Sevgisiz güzellik, bizi gülünç yapar. 
Sevgisiz kudret, bizi zorba ve despot yapar. 
Sevgisiz çalışma, bizi köle yapar. 
Sevgisiz sadelik, bizi deÄŸersiz yapar. 
Sevgisiz kural, bizi tutsak yapar. 
Sevgisiz siyaset, bizi bencil yapar. 
Sevgisiz inanç, bizi baÄŸnaz yapar. 
Sevgisiz hayat… Anlamsızdır. 
n Sevgi sözcüğü yerine ‘deÄŸer’ odaklı baÅŸka bir kavram konularak da okunabilir.