'Türkmenler etnik savaşa sürüklenmek isteniyor'

Irak’ın Selahattin iline baÄŸlı Tuzhurmatu ilçesinde Türkmen Åžii güçler ve Kürt güçler arasındaki çatışmalar sürerken, iki taraf arasında bugün ateÅŸkes görüşmeleri yapılması bekleniyor. Türkmen siyasiler, Kerkük’ün güneyinde kalan bu bölgede etnik bir savaÅŸ çıkarılmak istendiÄŸine dikkat çekerek, hedefin kendileri olduÄŸunu söylüyor.

Irak Türkmen Cephesi (ITC) BaÅŸkanı ve Kerkük milletvekili ErÅŸed Salihi Al Jazeera’ya Tuzhurmatu olaylarını deÄŸerlendirdi:

“Çatışma artık sokaÄŸa inmiÅŸ durumda. Halk elindeki silahla evini, dükkanını koruyor. Görüşmeler HaÅŸd El Åžabi ile peÅŸmerge arasında yürütülüyor. Siyasilerin bu sürece müdahil edilmemesi büyük sıkıntı. Etnik bir savaÅŸ çıkarılmak isteniyor. Bölgedeki HaÅŸd El Åžabi güçleri Türkmenlerden oluÅŸuyor. Ama Kerkük ve diÄŸer bölgelerdeki halkımız tamamen savunmasız ve silahsız. Bu olaylar diÄŸer Türkmen bölgelerine sıçrarsa felaket olur.”

‘IŞİD için verilen silahlar bize karşı kullanılıyor’

ITC BaÅŸkanı Salihi, batılı ülkelerin IŞİD’a karşı kullanılması için verdikleri silahların kendilerine doÄŸrultulduÄŸunu savundu:

“Bugün IŞİD’e karşı eÄŸitilen özel peÅŸmerge birlikleri, onlara verilen tanksavarlar ve ağır silahları Tuzhurmatu’da Türkmen halka karşı kullanıyor. BaÅŸta Amerika ve Almanya olmak üzere, batılı ülkeler, IŞİD’i vurmaları için peÅŸmergeye verdikleri silahların nerelerde kullanıldığının takipçisi olsunlar. Bu silahlar Iraklılar öldürülsün diye verilmedi, iç savaÅŸ ve etnik temizlik yapılsın diye verilmedi.”

ITC Başkanı Erşed Salihi, silahlı Kürt çetelerin etnik gerginliği tırmandırdığını söylüyor. [Fotoğraf: Mustafa Değirmenci / Al Jazeera Türk]

 

‘PKK ve diÄŸer çeteler de Tuzhurmatu’da’

ITC BaÅŸkanı Salihi, çıkan ilk çatışmalardan sonra bölgeye gelen takviye peÅŸmerge güçlerinin yanında silahlı yaÄŸma çetelerinin ve PKK’nın da olaya müdahil olduÄŸunu ileri sürdü:

“PeÅŸmerge ağır silahları ile gelince Tuzhurmatu’nun bazı mahallelerine girdiler. Bu mahallelerdeki Türkmenlerin evleri belde dışından gelen çeteler tarafından yaÄŸmalanıyor. Süleymaniye’nin köylerinden gelen bu çetelerin yanında bir de PKK unsurlarının bulunduÄŸu bilgisi de bize ulaÅŸtı. Her ateÅŸkes saÄŸlandığında bu gruplar evlere saldırıyor. Halk da evlerini korumak için davranınca çatışma yendine baÅŸlıyor. Kürt yetkililer etnik tansiyonun düşürülmesi ve iç savaÅŸ provakasyonlarının bertaraf edilmesi için devreye girmeli.”

‘Stratejik hedefler için etnik gerilim yükseltiliyor’

Bilge Adamlar Stratejik AraÅŸtırmalar Merkezi’inde (BÄ°LGESAM) OrtadoÄŸu ve güvenlik çalışmaları bölümünde araÅŸtırmacı olan Ali Semin, Irak konusunda da uzman. Semin’in görüşüne göre hedef stratejik Tuzhumatu bölgesinin ele geçirilmesi:

“Bugün Kürtlerin en zayıf oldukları bölge Tuzhurmatu’dur. Kürtler Åžii hükümet ile çatışmak istemiyor. Öte yandan BaÄŸdat-Kerkük ve BaÄŸdat-Kürt bölgesi arasında  stratejik bir konuma sahip olan Tuzhurmatu’yu da ele geçirmek istiyorlar. Ama burada yaÅŸayan Åžii Türkmenlerin çoÄŸunlukta olması ve askeri olarak BaÄŸdat’tan dstek almaları nedeniyle bunu yapamıyorlar.”

Türkmen kaynaklar, üniformalı peşmerge güçleri dışında, silahlı Kürt çetelerin ve PKK'nın da Tuzhurmatu'da çatıştığını söylüyor. [Fotoğraf: Reuters]

 

Semin, Kürtlerin Tuzhurmatu’da yaÅŸanan olaylarla ilgili olarak etnik vurgu yaptıklarına dikkat çekiyor:

“Çatışmalarla ilgili olarak Kürt televizyon kanallarındaki haberleri izliyorum. Kürt-Åžii çatışması hiç telafuz edilmiyor. Sürekli Kürtler ve Türkmenler çatışıyor vurgusu yapılıyor. Buradaki amaç olaya etnik bir havaya sokarak Åžii hükümet güçleri ile karşı karşıya gelmeden bölgeyi ele geçirmek. Türkmen siyasilerin bu noktada çok dikkatli olması lazım. Kürtlerin etnik gerilim stratejisi tutarsa, baÅŸta Kerkük olmak üzere, silahsız Sünni Türkmen bölgeleri bundan çok zarar görür. PKK ve düzensiz silahlı Kürt güçlerinin çatışmaya dahil edilmesi etnik bir iç savaÅŸ senaryosunun parçası gibi görülüyor.”

BİLGESAM araştırmacısı Ali Semin'e göre Türkmenler etnik savaş tuzağına çekilmek isteniyor. [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]

 

‘PeÅŸmerge IŞİD’i bıraktı, sınırlarını çiziyor’

Semin, Kürt yönetiminin IŞİD ile mücadeleden ziyade, tartışmalı bölgeler üzerinde egemenlik kurmaya çalıştığını düşünüyor:

“Irak Kürt yönetimi IŞİD konusunu çok iyi deÄŸerlendirdi. Irak hükümetinin izin vermediÄŸi silahları, IŞİD ile savaÅŸ gerekçesi altında batılı ülkelerden aldı. Bugün Kerkük, Kifri ve Mahmur gibi bölgelerde peÅŸmergeler arzu ettikleri sınırlara ulaÅŸmış durumdalar. Buralarda Kürt güçler askeri olarak aÄŸrılıklarını koymuÅŸ durumda. Ama yapılan son yasal düzenleme ile Irak ulusal güvenlik teÅŸkilatının bir parçası haline gelen HaÅŸd El Åžabi gönüllülerinin 16.Tugayı tamamen Türkmenlerden oluÅŸuyor ve merkezleri Tuzhurmatu. Kürtlerin en zayıf oldukları bölge Tuzhurmatu’dur. Buradaki Åžii Türkmen güç nedeniyle Tuzhurmatu etrafındaki Süleymanbeg ve Amirli’de de etkili olamıyorlar. Åžii damarına dokunmadan, etnik gerilimi yükseltirlerse Tuzhurmatu’yu kontrol etmek ve Kerkük gibi diÄŸer tartışmalı bölgelerde de Türkmenleri tamamen sindirmek hedefleniyor. Tuzhurmatu’da etnik iç savaÅŸ provası yapılıyor. Önümüzdeki dönemde Kerkük gibi Sünni Türkmenlerin yaÅŸadığı bölgelerde ÅŸiddet olaylarının yaÅŸanması çok ÅŸaşırtıcı olmaz.”

Dört gündür süren çatışmalar Tuzhurmatu'da bulunan Kürdistan Yurtseverler BirliÄŸi'ne (KYB) yakınlığı ile bilinen Goran Cevher adlı yetkilinin evinin bahçesine bir el bombası atılması ile baÅŸladı. El bombasını Åžii Türkmen güçlerin attığını söyleyen Cevher'e baÄŸlı silahlı grup, mahalledeki HaÅŸd El Åžabi gönüllülerinin karargahına saldırdı. Ä°lçedeki üç peÅŸmerge zırhlısının tahrip edildiÄŸi ilk çatışmalardan sonra bölgeye takviye Kürt güçleri sevk edildi. Yerel kaynaklara göre, ateÅŸkes saÄŸlandığı yönündeki haberlere raÄŸmen çatışmalar devam ediyor. 

 

 

Kaynak: Al Jazeera